Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự lễ thông tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu ý kiến chỉ đạo tại buổi lễ thông tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (Ảnh: Phó Bá Cường)

Đây là lần thứ 4 người đứng đầu Chính phủ trực tiếp đến công trường Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận để kiểm tra, thúc đẩy tiến độ và động viên cán bộ, kỹ sư, công nhân đang trực tiếp thi công tại công trường.

Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận khởi công tháng 11/2009, sau gần 10 năm đình trệ, tiến độ chỉ đạt 10% khối lượng, đến tháng 3/2019, liên danh các nhà đầu tư đã mời Tập đoàn Đèo Cả tham gia quản trị, điều hành dự án. Sau hơn một năm rưỡi tái khởi động (vào tháng 4/2019), với sự nỗ lực vượt khó của hàng ngàn cán bộ, kỹ sư, công nhân ngày đêm bám sát và miệt mài thi công công trình bằng tinh thần “ba xuyên”: “xuyên đêm”; “xuyên lễ, Tết”; “xuyên dịch”. Đến nay, Tập đoàn Đèo Cả đã hoàn thành lời cam kết theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ phải thông tuyến dự án trước 31/12/2020.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bắt tay chúc mừng Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo cả, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần BOT Trung Lương - Mỹ Thuận (Ảnh: Phó Bá Cường)

Với phương châm “Muốn thông đường thực địa, phải thông đường trách nhiệm”, “Dự án chậm một ngày, thêm một ngày mắc nợ với nhân dân”, doanh nghiệp dự án đã lập tiến độ gắn trách nhiệm cho chính mình và các bên liên quan đến dự án là Bộ Giao thông vận tải (GTVT), UBND tỉnh Tiền Giang, các ngân hàng tài trợ vốn và Tập đoàn Đèo Cả để cùng xác định trách nhiệm trước Chính phủ, nhân dân để thực hiện làm việc “ba xuyên” như đã đề cập. Nhà đầu tư, nhà thầu, các đơn vị tư vấn giám sát thay ca nhau ngày đêm bám sát công trường, cùng vượt khó, tìm cơ hội trong thách thức, biến sự hoài nghi thành động lực, lấy lại lòng tin với nhân dân trước một công trình đã nhiều lần lỗi hẹn khi lập đồng hồ đếm ngược thời gian hoàn thành công khai để nhân dân biết và kiểm tra tiến độ thực hiện.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao quà cho ông Nguyễn Tấn Đông - Tổng giám đốc Công ty BOT Trung Lương - Mỹ Thuận (ngoài cùng bên trái), ông Nguyễn Văn Vĩnh - Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang (thứ 2 từ trái sang) và ông Trần Văn Thế - Phó Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả (ngoài cùng bên phải) (Ảnh: Phó Bá Cường)

Đến thời điểm này, Dự án đã thi công đạt hơn 75% khối lượng, tuyến chính dài hơn 51km đã được thông, một số đoạn trên tuyến chính đã trải cấp phối đá dăm, thảm bê tông nhựa mặt đường, các cầu trên tuyến đã hoàn thành bản mặt cầu, các đường dẫn đầu cầu đã đắp xong vật liệu dạng hạt và thực hiện vuốt nối. Dự án đang tiếp tục thi công các hạng mục còn lại như: kết cấu mặt đường, hệ thống an toàn giao thông, chiếu sáng, hệ thống kiểm soát giao thông thông minh (ITS), trạm thu phí,…

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu cắt băng thông tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (Ảnh: Phó Bá Cường)

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, tuyến cao tốc Trung Lương-Mỹ Thuận chậm tiến độ nhiều năm, ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân ĐBSCL. Vì vậy, tháng 4/2019, trước bức xúc của nhân dân vùng ĐBSCL, Thủ tướng cùng các đồng chí lãnh đạo Chính phủ đã có lời hứa với hơn 20 triệu người dân ĐBSCL là trước Tết Nguyên đán năm nay, sẽ thông tuyến Trung Lương-Mỹ Thuận.

Trong quá trình triển khai, dự án gặp phải một số khó khăn nhất định như có sự thay đổi chính sách pháp luật về đầu tư, mưa lũ thiên tai dịch bệnh kéo dài, đồng thời đây là khu vực có nền đất yếu, nguyên vật liệu khan hiếm. Ngoài ra, trên tuyến đường cao tốc 51km thi công xây dựng lên đến 39 chiếc cầu lớn nhỏ. Trước tình hình đó, Chính phủ đã quyết định chuyển đổi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền từ Bộ GTVT sang UBND tỉnh Tiền Giang; nhấn mạnh đề cao trách nhiệm cá nhân trong việc thực hiện lời hứa trước nhân dân, chọn đúng đơn vị có năng lực thi công, tổ chức thực hiện.

Thủ tướng đánh giá cao công tác giải phóng mặt bằng cũng như việc 4.000 hộ dân đã di dời, nhường đất cho dự án, đặc biệt không xảy ra khiếu kiện trong quá trình đền bù giải phóng mặt bằng. Thủ tướng yêu cầu tỉnh Tiền Giang tiếp tục quan tâm công tác tái định cư, ổn định đời sống, tạo sinh kế cho người dân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự nỗ lực của nhà đầu tư, các đơn vị thi công để dự án đạt được tiến độ như hôm nay

Thủ tướng nêu rõ, khối lượng công việc của giai đoạn 2 còn rất lớn, phải tiếp tục nỗ lực hơn nữa để năm 2021, khánh thành tuyến cao tốc mẫu mực này với tiêu chuẩn quốc tế. Nhấn mạnh Việt Nam cần có các đơn vị thi công tầm cỡ quốc tế, Thủ tướng bày tỏ sự ủng hộ và sẽ trực tiếp xử lý kiến nghị của Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận để tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu hồi vốn.

Tại buổi lễ, Thủ tướng khẳng định, không có khó khăn nào chúng ta không vượt qua nếu có ý chí, sự quan tâm chung, đoàn kết phấn đấu từ Trung ương tới địa phương; khả năng tổ chức thực hiện của tỉnh, các đơn vị có liên quan, sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật cần thiết.

Việc thông tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận không chỉ khẳng định mốc tiến độ quan trọng đạt được làm tiền đề hoàn thành dự án trong năm 2021 mà trong thời điểm này, với các điều kiện kỹ thuật có thể sẵn sàng tổ chức lưu thông tạm thời nhằm ứng cứu nạn ùn tắc, kẹt xe trên quốc lộ 1A vẫn thường xuyên xảy ra để kịp phục vụ nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu. Trước đó, vào thời điểm tháng 12/2016 khi tình trạng mưa lũ đá lăn làm ùn tắc đường đèo Cổ Mã, lực lượng Cảnh sát giao thông đã chủ động cùng Nhà đầu tư Dự án hầm đường bộ Đèo Cả (Tập đoàn Đèo Cả) tổ chức phân luồng hướng dẫn xe đi xuyên qua Hầm Cổ Mã (trước đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã kiểm tra thông tuyến, đi xuyên qua hầm trước khi dự án đưa vào hoàn thành tháng 8/2017).

Với thực trạng tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận hiện nay đã có thể phục vụ người dân (xe khách dưới 16 chỗ và xe tải dưới 2,5 tấn với tốc độ ≤ 40Km/h) vào dịp Tết Nguyên đán năm 2021 trong trường hợp QL1A quá tải và xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, việc tổ chức lưu thông tạm thời trên tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận để hỗ trợ nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu phải được các cơ quan chức năng như: Bộ GTVT, UBND tỉnh Tiền Giang cho phép và làm đầu mối tổ chức thực hiện.

Dự án đạt được mục tiêu thông tuyến hôm nay, ngoài sự cố gắng vượt bậc của các cán bộ, công nhân viên tham gia dự án, còn nhờ chỉ đạo kịp thời của Chính phủ, sự ủng hộ của người dân khi tạo điều kiện thuận lợi trong công tác GPMB, sự phối hợp của Cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sự hỗ trợ của các ngân hàng tài trợ vốn, nhưng việc đưa Dự án vào khai thác trong năm 2021 còn nhiều khó khăn. Qua đây, Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận đã kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo:

Một là: Đối với Bộ GTVT, UBND tỉnh Tiền Giang sớm giải quyết các vướng mắc kéo dài về việc thu phí của tuyến TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương, đồng thời sử dụng các trạm thu phí sẵn có trên cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương (Trạm Chợ Đệm) để tổ chức quản lý thu phí đồng bộ liên thông trên toàn tuyến cao tốc từ TP. Hồ Chí Minh đến Mỹ Thuận - Cần Thơ. Rà soát hạng mục Trạm dừng nghỉ mà CQNNCTQ đã giao cho nhà đầu tư khác thực hiện nhằm đảm bảo đồng bộ với Trung tâm cứu hộ, cứu nạn trước khi đưa tuyến cao tốc vào sử dụng.

Hai là: UBND tỉnh Tiền Giang chủ trì, phối hợp Bộ GTVT, Hội đồng nghiệm thu nhà nước, Kiểm toán nhà nước, cùng nhà đầu tư lập kế hoạch hoàn thành các công việc tiếp theo, xác định rủi ro tiềm ẩn về kỹ thuật do tác động của biến đổi khí hậu, địa chất phức tạp tại khu vực; những rủi ro về pháp lý và tài chính do nhiều lần thay đổi chủ đầu tư, nhà đầu tư, nhà thầu, để báo cáo Đảng, Quốc hội, Chính phủ và nhân dân khi hoàn thành đưa dự án vào khai thác trong năm 2021.

Ba là: Cắt băng thông tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận là sự kiện thiết thực chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Nhân dịp này, các Bộ ngành cần rà soát, đánh giá tổng thể đối với các dự án cao tốc đang gặp khó khăn tương tự như Dự án Trung Lương - Mỹ Thuận, Đồng Đăng - Trà Lĩnh; những dự án để kéo dài nhiều năm không triển khai được như: Cà Mau - Bạc Liêu, Đồng Nai - Lâm Đồng… để tìm giải pháp tối ưu hóa hiệu quả quản lý. Từ thực tế thành công của dự án cao tốc Trung Lương- Mỹ Thuận đã được chứng minh, cần ủng hộ mạnh mẽ việc chuyển CQNNCTQ từ Bộ GTVT về địa phương thực hiện các dự án giao thông để đảm bảo vai trò quan lý nhà nước của Bộ GVTT và các địa phương phát huy sự chủ động, trên cơ sở tổng kết mô hình lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện dự án của Tỉnh ủy, UBND các Tỉnh như Tiền Giang, Cao Bằng và có sự tham gia phối hợp chặt chẽ cùng với các đơn vị tư vấn, nhà đầu tư. Đây là việc làm không chỉ cần quyết tâm chính trị cao, mà còn đòi hỏi mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân phải đặt lợi ích của dân tộc và nhân dân lên trên hết, trước hết, là một giải pháp đột phá về quản lý để đẩy nhanh xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước thời kỳ mới.

Quang Anh