Liệu công nghệ AI có đẩy lùi giới hạn của lĩnh vực viết sáng tạo?

Tác giả - Tiến sĩ Phan Quốc Việt trong một buổi thuyết giảng

Sự kết hợp này chưa thể thay thế nét tinh túy của con người trong việc viết truyện, nhưng lại giúp mở rộng phạm vi sáng tạo, nâng cao tính hiệu quả và toàn diện của văn bản. Đứng trước sự chuyển dịch mới mẻ này, chúng ta cần gấp rút tìm hiểu xem AI có thể giúp nâng cao chuyên môn của nhà văn đến đâu, qua đó đưa nghệ thuật kể chuyện đi sâu vào nhiều vùng đất chưa được khám phá của nghệ thuật sáng tạo và biểu đạt.

Nàng thơ của thời hiện đại

Vai trò của AI trong quá trình sáng tạo không chỉ đơn thuần là trợ giúp về mặt kỹ thuật mà còn vượt xa hơn thế: nó đóng vai trò như một nàng thơ hiện đại, cung cấp nguồn cảm hứng và ý tưởng dồi dào. Bằng AI, nhà văn có thể tìm thấy vô số những câu chuyện tiềm năng, gợi ý phát triển nhân vật và các chủ đề mới mẻ một cách dễ dàng chưa từng thấy. Công nghệ này không hoạt động như một trụ đỡ cho tác phẩm mà là chất xúc tác cho sáng tạo, đẩy lùi ranh giới và khuyến khích người viết dấn thân vào nhiều câu chuyện hay phong cách viết mà trước đây họ không chú ý tới. Nhờ thế, nền văn học trở nên giàu có hơn với sự phong phú, đổi mới và chiều sâu, đánh dấu thời kỳ phục hưng của nghệ thuật kể chuyện được tiếp sức bằng công nghệ tiên tiến.

Tinh giản công việc viết lách

Việc tích hợp AI vào việc viết lách mang lại lợi ích rõ ràng: nâng cao năng suất và độ chính xác. Các tác vụ thường ngày từng làm cản trở quá trình sáng tạo—chẳng hạn như sửa ngữ pháp, chỉnh sửa văn phong và định dạng—giờ đây đã được thực hiện một cách hợp lý bằng các công cụ AI. Hiệu quả mới được ghi nhận này cho phép người viết dành nhiều thời gian và sức lực hơn cho vấn đề cốt lõi trong nghề nghiệp của họ: phát triển nội dung sáng tạo. Hơn nữa, khả năng cung cấp phản hồi và đề xuất bám sát mục tiêu của AI đảm bảo mức độ trau chuốt và mạch lạc trong tác phẩm. Nó cũng là một công cụ vô giá để giúp người viết phát triển xuất sắc lĩnh vực chuyên môn.

Hành trình phát triển bản thân

Có lẽ một trong những khía cạnh thú vị nhất của AI trong lĩnh vực viết là khả năng cá nhân hoá. Các công cụ của AI có thể thích ứng với phong cách cá nhân của từng nhà văn, từ đó đưa ra những lời khuyên tương ứng phù hợp với quá trình phát triển kỹ năng viết lách của họ. Cơ chế phản hồi năng động này đóng vai trò như một cố vấn thường xuyên, nêu bật những điểm mạnh và nhận diện cơ hội phát triển. Khi nhà văn thực hiện những đề xuất này của AI, họ sẽ bước vào một hành trình phát triển bản thân, mài giũa tiếng nói của mình và năng lực chuyên môn với độ chính xác chưa từng có.

Dân chủ hoá việc viết lách

Ảnh hưởng của AI đối với việc viết lách vượt xa khả năng sáng tạo và năng suất làm việc cá nhân, đóng vai trò then chốt trong việc dân chủ hóa loại hình nghệ thuật này. Bằng cách khiến việc viết lách trở nên dễ tiếp cận hơn với người khuyết tật, người nước ngoài và những người không được đào tạo chính quy về kỹ năng viết, các công cụ AI đã phá vỡ những rào cản trong việc biểu đạt bằng ngôn ngữ viết. Tính toàn diện này làm phong phú thêm tấm thảm dệt nên bởi truyện kể trên toàn thế giới, đảm bảo rằng nhiều tiếng nói và câu chuyện khác nhau được lắng nghe, thúc đẩy sự đồng cảm và hiểu biết giữa các cộng đồng đa văn hoá,

Những vấn đề đạo đức và định hướng phát triển

Sự tích hợp AI vào việc sáng tác nội dung đã tác động mạnh đến các tiêu chuẩn văn học. Cộng đồng văn chương đang phải đối mặt với thách thức trong việc giải quyết những vấn đề này, cố gắng đạt được sự cân bằng giữa nỗ lực duy trì tính toàn vẹn của quá trình sáng tạo đồng thời phát huy lợi thế mà AI mang lại. Bằng cách thiết lập các hướng dẫn và tiêu chuẩn đạo đức rõ ràng, chúng ta có thể đảm bảo rằng AI đóng vai trò của công cụ nâng cao khả năng sáng tạo của con người chứ không phải là sự thay thế.

Trong tương lai, khả năng của AI trong lĩnh vực viết lách dường như là vô tận. Nó giúp cho ngôn ngữ kể chuyện mang nhiều sắc thái, sôi nổi hơn và làm các thể loại văn học trở nên dễ dàng tương tác và thích ứng. AI đã cách mạng hóa cách hình thành, xây dựng và trải nghiệm một câu chuyện. Các nhà văn được trang bị AI như công cụ và một cộng sự, sẽ có tiềm năng dẫn bước tiên phong cho quá trình chuyển dịch này. Họ sẽ tạo ra những tác phẩm không chỉ cuốn hút và mang tính giải trí mà còn là cầu nối giữa các nền văn hóa và khuyến khích sự am hiểu sâu sắc hơn về trải nghiệm con người.

Khi đón nhận AI, thế giới văn chương mở ra một tương lai mới: nghệ thuật kể chuyện trở nên vô hạn, được sáng tạo bởi sự cộng sinh giữa trí tưởng tượng của con người và trí thông minh của máy móc. Sự hợp tác này hứa hẹn một cách tiếp cận mới mẻ cho việc viết lách với sự đổi mới, tính toàn diện và sáng tạo. Trong thời kỳ chuyển dịch AI, một thách thức và cũng là cơ hội dành cho các nhà văn, biên tập viên và nhà giáo dục văn học: đó là khai thác tiềm năng của AI một cách có trách nhiệm và sáng tạo. Cần đảm bảo rằng bản chất của việc kể chuyện—sức mạnh của nó trong việc truyền tải chiều sâu và sự phức tạp của đời sống con người— vẫn là trung tâm của mọi nỗ lực văn học.

Cuộc hành trình đến với tương lai của lĩnh vực viết sáng tạo được nâng tầm bởi AI không chỉ là sự khám phá tiềm năng của công nghệ mà còn khẳng định lại sứ mệnh vượt thời gian của nhà văn: viết những câu chuyện tạo ra sự cộng hưởng của công chúng, truyền cảm hứng và tồn tại vĩnh cửu. Trên con đường phát triển này, sự kết hợp giữa AI và năng lực chuyên môn của nhà văn không phải là điềm báo về sự lỗi thời mà là ngọn hải đăng của sự đổi mới, soi sáng con đường dẫn đến một tương lai văn học giàu sức sống và toàn diện.

* Phan Quốc Việt là Tiến sĩ toán lý (Đại học tổng hợp Lômônôxốp, 1984-1988); Cử nhân Địa vật lý (Đại học tổng hợp Lômônôxốp, 1971-1977)...Ông thành công trong nhiều lĩnh vực, tham gia những khóa đào tạo ngắn hạn và dài hạn trong và ngoài nước như: Quản trị kinh doanh quốc tế cao cấp (VN, Mỹ) - 3 tháng (1996), Quản trị kinh doanh quốc tế cao cấp (Oxford, Anh) - 3 tháng (1994), Quản trị kinh doanh quốc tế cao cấp (Duke, Mỹ) - 3 tháng (1993); Đào tạo giảng viên (Phương pháp đào tạo người lớn); Kỹ năng thuyết trình và Điều hành hội thảo; Kỹ năng lãnh đạo; Kỹ năng bán hàng; Kỹ năng đàm phán; Quản trị nguồn nhân lực...

* Hơn 20 năm trước, TS Phan Quốc Việt thành lập Trung tâm Tâm Việt và là người đầu tiên tại Việt Nam mở lớp dạy kỹ năng sống cho lớp trẻ. Những hoạt động của TS Phan Quốc Việt trong lĩnh vực huấn luyện và cải tạo trí tuệ cho trẻ tự kỷ đã được một số tổ chức, cá nhân trong vào ngoài nước đánh giá cao.

TS. Phan Quốc Việt