Tạm ngưng đình công cảng ở Mỹ: Đã giảm áp lực vận chuyển hàng không?

Năng lực vận tải hàng không trước sức ép

Việc đình công tại các cảng Mỹ được tạm ngưng đến năm sau đã mang lại sự nhẹ nhõm cho các doanh nghiệp lo ngại về tình trạng thiếu năng lực vận tải hàng không trong mùa cao điểm cuối năm. Tuy nhiên, theo biên tập viên Neil Wilson của TAC Index, trước khi đình công bị tạm ngưng, dự báo về sự căng thẳng của thị trường hàng không đã không mấy lạc quan.

Wilson cho biết, nhiều công ty đã đặt trước không gian vận tải qua các hợp đồng dài hạn, khiến sự tăng đột biến trong nhu cầu không thể diễn ra mạnh mẽ như thường lệ. Điều này có thể dẫn đến một mùa cao điểm ít sôi động hơn, nhưng ngược lại, nếu có sự gia tăng nhu cầu, giá cước sẽ tăng mạnh do năng lực vận tải trống rất hạn chế.

“Năng lực bị thắt chặt có thể đẩy giá cước giao ngay lên rất cao, đặc biệt khi phần lớn nhu cầu đã được tính trước vào các hợp đồng vận tải cố định,” Wilson nhận định".

Giá cước hàng không toàn cầu tăng nhẹ

Thị trường hàng không đã trải qua giai đoạn "khá bình ổn" trong những tuần gần đây. Tuy nhiên, một số yếu tố tiềm ẩn, như các đơn hàng lớn cho các sản phẩm như pin mặt trời và điện thoại di động, đang thúc đẩy kỳ vọng về việc tăng giá trong mùa cao điểm sắp tới.

Dữ liệu từ Chỉ số Baltic Air Freight (BAI) cho thấy giá cước vận tải hàng không toàn cầu đã tăng 1,8% trong bốn tuần kết thúc vào ngày 30 tháng 9, cao hơn 7,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, tuyến Hồng Kông – Bắc Mỹ, một trong những tuyến hàng không quan trọng nhất thế giới, đã tăng 0,3% trong tháng, cao hơn 16,8% so với năm trước.

Tương tự, giá cước từ Thượng Hải cũng tăng 2,7% so với tháng trước, ghi nhận mức tăng 20,4% so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy thị trường đang dần trở nên sôi động khi mùa cao điểm đến gần.

Tồn đọng hàng hóa tại các cảng

Dù đã tránh được kịch bản tồi tệ nhất của việc đình công cảng, tác động của việc ngừng hoạt động tại các cảng Mỹ vẫn để lại hậu quả. Judah Levine, trưởng nhóm nghiên cứu của Freightos, cho biết mặc dù hoạt động cảng dần ổn định, áp lực lên giá cước hàng không vẫn còn khi các nhà nhập khẩu tiếp tục đẩy nhanh việc đưa hàng hóa thiết yếu vào Mỹ.

Chỉ trong vòng ba ngày đình công, lượng container tồn đọng tại các cảng lớn đã tạo ra tình trạng tắc nghẽn, với khoảng 50 tàu chờ neo đậu tại các cảng Bờ Đông và Vịnh Mỹ. Một số chuyên gia cho rằng sẽ mất từ hai đến ba tuần để giải quyết lượng tồn đọng này, mặc dù một số quan chức cảng New York hy vọng thời gian giải quyết chỉ là vài ngày.

Dữ liệu từ Freightos Air Index cho thấy giá cước hàng không chặng châu Âu – Bắc Mỹ đã tăng 4% lên 1,77 USD/kg từ đầu tháng 9. Sự gia tăng này có thể phản ánh sự chuyển dịch một phần hàng hóa từ vận tải biển sang vận tải hàng không, trong bối cảnh các vấn đề tại cảng chưa được khắc phục hoàn toàn.

Giá cước xuyên Thái Bình Dương và các tuyến khác tiếp tục tăng

Giá cước hàng không trên tuyến xuyên Thái Bình Dương, đặc biệt từ Trung Quốc đến Bắc Mỹ, đã không tăng đáng kể trước khi đình công xảy ra. Tuy nhiên, khi đình công bắt đầu, giá đã tăng vọt từ 5,91 USD/kg lên 7,07 USD/kg chỉ trong một tuần. Điều này cho thấy tác động tức thì của đình công cảng lên chuỗi cung ứng.

Levine cũng nhấn mạnh rằng giá cước xuyên Thái Bình Dương đã ở mức cao trước đó, được duy trì bởi sự gia tăng đột biến của thương mại điện tử từ Trung Quốc, khiến giá cước hàng không luôn ở mức xấp xỉ 6 USD/kg – cao hơn mức trung bình của các tháng cao điểm Q4 trong nhiều năm qua.

Ngoài ra, các tuyến từ Dubai đến Bắc Mỹ cũng ghi nhận mức tăng 30%, đạt 3,12 USD/kg so với giữa tháng 9, cho thấy xu hướng chuyển dịch hình thức vận tải từ đường biển sang đường hàng không.

“Giá cước trên các tuyến này vẫn duy trì ở mức cao cho đến cuối tuần, cho thấy áp lực lên giá cước hàng không có thể kéo dài cho đến khi hoạt động tại các cảng ở Bờ Đông hoàn toàn hồi phục,” Levine cho biết.

Dù đình công tại các cảng Mỹ tạm thời được ngưng lại, những tác động của nó lên thị trường vận tải hàng không vẫn còn rõ ràng. Sự thiếu hụt năng lực vận tải và nhu cầu tăng cao trong mùa cao điểm tiếp tục đẩy giá cước lên mức cao hơn, trong khi các yếu tố khác như sự tăng trưởng của thương mại điện tử và đơn hàng lớn càng làm trầm trọng thêm tình hình.

Các doanh nghiệp đang đối mặt với thách thức không nhỏ khi phải tìm cách đảm bảo không gian vận tải cho hàng hóa trong khi vẫn phải đối phó với sự biến động về giá cả. Trong bối cảnh này, việc lập kế hoạch trước và tối ưu hóa chuỗi cung ứng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Cuối cùng, các doanh nghiệp cần xem xét chiến lược vận tải một cách toàn diện, từ việc dự đoán nhu cầu đến ký kết các hợp đồng dài hạn, nhằm đảm bảo không bị động trước những biến động bất ngờ trong chuỗi cung ứng. Đặc biệt, khi các cảng biển vẫn còn đối mặt với tình trạng tồn đọng và nhu cầu vận tải hàng không ngày càng gia tăng, sự linh hoạt và chủ động sẽ là chìa khóa để đảm bảo hoạt động kinh doanh ổn định trong giai đoạn nhiều biến động này.

Văn Tâm