Văn hóa – Con người bản sắc: Gốc rễ của siêu đô thị TP. Hồ Chí Minh mới

Sau khi TP. Hồ Chí Minh mở rộng thành siêu đô thị, văn hóa và con người vùng Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây trở thành nền tảng tinh thần quý giá. Sự kết hợp hài hòa giữa bản sắc văn hóa bản địa và nhịp sống đô thị hiện đại đã giúp hình thành một bản sắc riêng, vừa kế thừa truyền thống vừa hướng tới tương lai.

Di sản bản địa – Bản sắc nuôi dưỡng từ gốc rễ

Từ cộng đồng người Chơ Ro đến các nghi lễ dân gian như múa sàng gạo, múa cầu mưa, lễ hội Nghinh Ông, giỗ Bà Phi Yến ở Côn Đảo – các giá trị văn hóa truyền thống tại Bà Rịa – Vũng Tàu cũ vẫn đang được phục dựng và phát huy mạnh mẽ. Đây không chỉ là những hình thức gìn giữ ký ức cộng đồng, mà còn trở thành tài sản mềm phục vụ du lịch văn hóa, giáo dục thế hệ trẻ và thúc đẩy sự gắn kết cộng đồng trong TP. Hồ Chí Minh mới.

Chuẩn mực văn hóa đô thị – Kiến tạo môi trường sống hài hòa

Văn hóa đô thị tại TP. Hồ Chí Minh mới không chỉ là kết cấu hạ tầng mà còn là giá trị sống lan tỏa. Từ cầu Cỏ May đến cầu Gò Găng – những công trình giao thông mang hình ảnh biểu tượng biển đảo đã cho thấy cách đô thị hóa được lồng ghép văn hóa vùng một cách sáng tạo.

Nghị quyết phát triển văn hóa con người của tỉnh trước đây vẫn tiếp tục phát huy hiệu quả sau sáp nhập: thúc đẩy lối sống nghĩa tình, trách nhiệm, chia sẻ và đoàn kết. Đây là nền tảng giúp hình thành nếp sống đô thị bền vững – nơi mỗi công dân đều là nhân tố kiến tạo văn hóa, từ hành vi nhỏ nhất đến việc tham gia gìn giữ di sản chung.

Thiết chế văn hóa – y tế – giáo dục: Kết nối cộng đồng đa sắc tộc

Hệ thống thiết chế tại địa phương cũ như nhà văn hóa cộng đồng, trung tâm sinh hoạt dân gian, lớp học nhạc cụ dân tộc và không gian biểu diễn nghệ thuật truyền thống... đang trở thành điểm tựa để bảo tồn văn hóa và nâng cao chất lượng sống. Song song, các trung tâm y tế và trường học đạt chuẩn quốc gia được đồng bộ hóa, tạo điều kiện tiếp cận giáo dục – y tế hiện đại cho mọi tầng lớp dân cư.

Tầm nhìn đến năm 2045: Lan tỏa và phát triển văn hóa vùng

Chiến lược văn hóa của Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây đang được tích hợp vào tầm nhìn phát triển TP. Hồ Chí Minh mới đến năm 2045. Trong đó, chú trọng phát triển du lịch trải nghiệm văn hóa, công nhận thêm các di sản phi vật thể, phát triển làng nghề du lịch và thiết lập các mô hình giáo dục bản sắc tại cộng đồng thiểu số.

Điều đặc biệt là cách mà TP. Hồ Chí Minh mới không “đô thị hóa” theo hướng xóa nhòa bản sắc, mà chọn mô hình tích hợp linh hoạt – trong đó văn hóa bản địa là lõi để tạo nên sự khác biệt. Những giá trị bản sắc không còn bó hẹp trong không gian địa phương, mà được lan tỏa, thấm dần vào nhịp sống siêu đô thị năng động.

Không thể xây dựng một siêu đô thị tầm vóc quốc tế nếu thiếu chiều sâu văn hóa và nội lực con người. Những giá trị văn hóa bản địa – từ dân tộc thiểu số Chơ Ro, các nghề truyền thống, hệ thống di sản – chính là sợi dây vô hình gắn kết các vùng sáp nhập, tạo ra nền tảng tinh thần chung. TP. Hồ Chí Minh mới không chỉ là nơi phát triển kinh tế, mà là không gian sống, sáng tạo và gắn bó của một cộng đồng cư dân đa dạng, văn minh – được nuôi dưỡng từ gốc rễ văn hóa lâu đời.

Mai Trang