Cải cách thể chế – chìa khóa tạo môi trường đầu tư hấp dẫn

Cải thiện PCI – minh bạch, nhanh chóng, hiệu quả

Trong 5 năm liên tiếp trước sáp nhập (2020 – 2024), Bà Rịa – Vũng Tàu cũ thường xuyên nằm trong nhóm 10 tỉnh, thành phố có PCI cao nhất cả nước, nhờ những bước tiến trong công tác minh bạch thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ số vào quản lý công.

Chỉ số PCI thành phần về chi phí không chính thức và tiếp cận đất đai giảm đáng kể, cho thấy quyết tâm của chính quyền trong việc xây dựng môi trường đầu tư minh bạch, công bằng. Song song, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp sở, ngành, địa phương (PCIP) cũng được triển khai mạnh mẽ, tạo sự đồng bộ từ tỉnh đến huyện, xã.

FTZ Cái Mép Hạ: ưu đãi thuế – hải quan – đầu tư

Một trong những bước đột phá quan trọng là việc quy hoạch và hình thành Khu thương mại tự do (FTZ) Cái Mép Hạ – gắn liền với cụm cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải. Với chính sách ưu đãi đặc thù về thuế, hải quan và đầu tư, FTZ này đang được định hướng trở thành trung tâm logistics – thương mại quốc tế của khu vực Đông Nam Á.
Các doanh nghiệp khi đầu tư vào FTZ được hưởng chính sách miễn, giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu, linh kiện; thủ tục hải quan điện tử hóa toàn diện giúp hàng hóa xuất – nhập khẩu xử lý nhanh chóng; đồng thời được hỗ trợ về hạ tầng kho bãi, dịch vụ hậu cần và tài chính.
Điểm đặc biệt của FTZ Cái Mép Hạ là khả năng kết nối đa phương thức: đường biển – đường bộ – đường sắt – đường thủy nội địa, bảo đảm chuỗi cung ứng không gián đoạn. Đây là lợi thế vượt trội để thu hút các tập đoàn logistics toàn cầu, cũng như tạo sức bật cho ngành công nghiệp phụ trợ, dịch vụ giá trị gia tăng.

Hỗ trợ doanh nghiệp: đất, điện, nước, thủ tục tối ưu

Song song với các chính sách vĩ mô, Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây đã tập trung giải quyết những vấn đề căn bản nhất mà doanh nghiệp quan tâm: đất đai, điện, nước và thủ tục.
Tỉnh đã triển khai quỹ đất sạch với diện tích hơn 2.000 ha để sẵn sàng đón các dự án công nghiệp công nghệ cao, logistics và đô thị sinh thái. Cùng lúc, hệ thống cấp điện được đầu tư mạnh mẽ, với trạm biến áp 500kV Phú Mỹ và lưới điện truyền tải liên kết toàn vùng, bảo đảm cung ứng ổn định cho cả sản xuất công nghiệp lẫn nhu cầu dân sinh.

Hệ thống cấp nước từ hồ Đá Đen, hồ Châu Pha và mạng lưới xử lý nước thải đô thị được nâng cấp đạt chuẩn quốc gia, giảm thiểu rủi ro môi trường và đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư quốc tế. Thủ tục về đất đai, giấy phép xây dựng, cấp điện, cấp nước được đơn giản hóa, nhiều khâu đã chuyển hoàn toàn sang trực tuyến, tiết kiệm đáng kể chi phí cho doanh nghiệp.

Chiến lược FDI/DDI: Công nghệ cao – xanh – không thâm dụng lao động

Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây xác định rõ định hướng không chạy theo số lượng dự án, mà lựa chọn kỹ các nhà đầu tư có công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường, không thâm dụng lao động giá rẻ.
Từ 2021 – 2024, tổng vốn FDI vào khu vực đạt gần 20 tỷ USD, tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực: công nghiệp hỗ trợ, sản xuất vật liệu mới, năng lượng tái tạo, logistics cao cấp và dịch vụ tài chính. Đây đều là những ngành có giá trị gia tăng cao, phù hợp định hướng phát triển bền vững.

Bên cạnh FDI, dòng vốn đầu tư trong nước (DDI) cũng tăng trưởng mạnh, đặc biệt ở lĩnh vực phát triển hạ tầng khu công nghiệp, khu đô thị và dịch vụ cảng. Những doanh nghiệp Việt Nam có năng lực công nghệ và quản trị hiện đại đã trở thành đối tác quan trọng trong chuỗi giá trị liên kết với các tập đoàn quốc tế.

Nhìn từ thực tiễn cải cách và thu hút đầu tư, có thể thấy: một thể chế linh hoạt và chính sách rõ ràng chính là chìa khóa để vùng đất thuộc khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây vươn lên trở thành điểm đến lý tưởng của các nhà đầu tư toàn cầu. Trong định dạng của TP. Hồ Chí Minh mới, khu vực này tiếp tục đóng vai trò cầu nối công nghiệp – dịch vụ – đô thị trong siêu đô thị.
Với ưu thế hạ tầng, năng lực logistics và cơ chế đầu tư cởi mở khu vực này không chỉ gia tăng sức hút đầu tư mà còn góp phần củng cố chuỗi giá trị bền vững – cạnh tranh, đưa TP. Hồ Chí Minh mới trở thành trung tâm kinh tế – dịch vụ hàng đầu khu vực, xứng tầm một siêu đô thị toàn cầu.

Phong Lê