Nửa năm có hiệu lực, EVFTA thúc đẩy xuất khẩu ra sao?

Thủy sản là một trong những ngành hàng điển hình tận dụng tốt cơ hội thúc đẩy XK từ Hiệp định EVFTA - Ảnh: N.Thanh

Xuất khẩu vào EU tăng mạnh

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), 2 tháng đầu năm 2021, kim ngạch XK hàng hóa đạt 48,55 tỷ USD, tăng 23,2% so với cùng kỳ năm trước với 9 mặt hàng đạt kim ngạch XK trên 1 tỷ USD.

Thủy sản là một trong những mặt hàng điển hình ghi nhận tăng trưởng XK sang EU đáng kể nhờ tác động của Hiệp định EVFTA dịp đầu năm nay. Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT), trị giá XK thủy sản 2 tháng đầu năm 2021 đạt 1,01 tỷ USD, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm 2020. Tính riêng trong tháng 1/2021, trị giá XK thủy sản tăng tại hầu hết các thị trường. Trong đó, EU là một trong những thị trường có trị giá tăng mạnh hơn 16% so với cùng kỳ năm trước, đạt 63,97 triệu USD.Về mặt thị trường, XK sang các thị trường lớn tiếp tục được các DN khai thác hiệu quả, nhất là các thị trường có Hiệp định Thương mại tự do (FTA) như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, bất chấp ảnh hưởng của dịch bệnh. Đáng chú ý hơn cả, XK sang EU đã có sự bứt lên đáng kể nhờ EVFTA. Cụ thể, XK của Việt Nam sang EU 2 tháng đầu năm nay đạt con số 6,3 tỷ USD, tăng 22,7% so với cùng kỳ năm trước. Bộ Công Thương nhận định, DN Việt Nam đã nhanh chóng tiếp cận và tận dụng tốt cơ hội từ EVFTA, khiến xuất siêu trong 2 tháng đầu năm với thị trường EU là 4 tỷ USD, tăng 36,3% so với cùng kỳ năm trước.

Hiệp hội Chế biến và XK Thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo, theo đà XK 2 tháng đầu năm, kim ngạch XK thủy sản tháng 3/2021 sẽ đạt khoảng 640 triệu USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước. XK sang Mỹ, EU và các nước Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) sẽ duy trì tín hiệu tích cực nhờ nhu cầu cao và nhờ "đòn bẩy" từ các FTA là EVFTA và CPTPP.

Nhiều cơ hội tại khu vực Bắc Âu

Trong tận dụng cơ hội từ Hiệp định EVFTA để thúc đẩy XK, thời gian gần đây thị trường khu vực Bắc Âu gây nhiều sự chú ý. Theo Trung tâm thương mại quốc tế (ITC), các nước khu vực Bắc Âu chủ yếu NK hàng hóa từ các nước châu Âu khác. Trong số 30 nước có kim ngạch NK lớn nhất, châu Á chỉ có một số thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Kông, Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan... Trong các nước ASEAN, Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất tại khu vực này. Kim ngạch thương mại hai chiều thậm chí còn tăng trong thời gian dịch bệnh.

Về chủ trương, chính sách và cơ chế hợp tác, Việt Nam không kém thuận lợi hơn so với các đối thủ cạnh tranh ở khu vực châu Á. CPTPP, EVFTA và sắp tới là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đã và sẽ tạo lợi thế cạnh tranh mới cho Việt Nam về cả thương mại và đầu tư.

Theo Bộ Công Thương, trong thời gian tới, các nước Bắc Âu tiếp tục tập trung nguồn lực để phục hồi kinh tế sau đại dịch, nhu cầu tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ dự kiến tăng mạnh sau một thời gian dài bị kìm hãm. Nhiều dự báo cho thấy, XNK trung bình năm 2021 của các nước Bắc Âu sẽ tăng khoảng 5%, riêng Iceland tăng khoảng 17%. Đặc biệt, việc xuất hiện làn sóng chuyển dịch đầu tư từ Trung Quốc sang một số địa điểm khác, trong đó có Việt Nam cũng sẽ là cơ hội giúp Việt Nam thu hút đầu tư và mở rộng cơ hội thị trường, trong đó có khu vực Bắc Âu.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Thuỵ Điển Phan Đăng Đương, trong bối cảnh các nước EU đang tích cực triển khai tiêm phòng vắc xin Covid-19, tình hình dịch bệnh được kỳ vọng sẽ được kiểm soát, các biện pháp hạn chế dần được nới lỏng và kinh tế có bước hồi phục, giao thương trở lại bình thường sẽ tạo thuận lợi hơn nữa cho việc tăng cường XK hàng hoá Việt Nam vào thị trường Bắc Âu.

Trong năm 2021, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển định hướng sẽ triển khai nghiên cứu và áp dụng các hình thức xúc tiến thương mại online để hỗ trợ các DN XK trong nước, trong đó việc đưa vào vận hành một trang web tiếng Anh là một trong những giải pháp để tạo thuận lợi cho loạt hoạt động này. Ngày 8/3/2021 vừa qua, Đại sứ Việt Nam tại Thụy Điển Phan Đăng Đương đã bấm nút khai trương trang web tiếng Anh của Thương vụ.

Bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy, Tham tán thương mại, Trưởng Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển và Bắc Âu cho biết, trang web có mục đích chủ yếu là thông tin cho các DN khu vực Bắc Âu về môi trường kinh doanh, đầu tư của Việt Nam, những cơ hội do EVFTA mang lại; cơ sở dữ liệu DN Việt Nam sắp xếp theo ngành hàng để DN Bắc Âu dễ dàng tra cứu. Đáng chú ý, trang web sẽ là nơi quảng bá hoàn toàn miễn phí cho DN và sản phẩm Việt Nam.

“Trước mắt, trang web tập trung quảng bá cho 6 ngành hàng là trái cây, thủy sản, gạo, cà phê, dệt may và da giày là những ngành hàng được hưởng lợi nhiều từ Hiệp định EVFTA. Trong tương lai sẽ mở rộng sang các mặt hàng khác khi có cơ hội. Về lâu dài, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển muốn phát triển trang web thành nơi giao thương cho DN Việt Nam và khu vực Bắc Âu, không chỉ là thương mại, mà còn cả đầu tư, tận dụng thế mạnh của DN hai nước”, bà Nguyễn Thị Hoàng Thúy nhấn mạnh.