Rào cản của bán lẻ

Từ năm 2015, VN sẽ mở cửa hoàn toàn đối với lĩnh vực bán lẻ, hiện các tập đoàn phân phối bán lẻ nước ngoài đang có một cuộc “đổ bộ” và phát triển mạnh mẽ trên thị trường bán lẻ VN. “Làn sóng đổ bộ” đã tạo nên sự cạnh tranh quyết liệt giữa các DN, tập đoàn bán lẻ trên thị trường VN …

CẠNH TRANH GAY GẮT

Kể từ năm 2014, cuộc đổ bộ của các tập đoàn bán lẻ châu Á với mô hình mới - đại siêu thị đã sôi động với các tên tuổi như Central Group, Aeon Mall, Lotte Mart, Big C... Cuối tháng 4, Trung tâm mua sắm Robins có diện tích lên đến 10.000m2 của nhà bán lẻ hàng đầu Thái Lan Central Group đã khai trương tại Hà Nội. Sự kiện này càng khiến ngành bán lẻ Việt Nam sôi động hơn khi thị trường có đủ các thương hiệu bán lẻ lớn đến từ châu Á (Thái Lan, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia) và châu Âu (Pháp, Đức)...

Không giống như những siêu thị đã có tại VN, đại siêu thị Robins tập trung vào các sản phẩm thời trang, mỹ phẩm, vật dụng gia đình của các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Cùng với đó, Robins khai khác những thương hiệu hàng đầu của Thái Lan và VN trong lĩnh vực may mặc. Trước nhà đầu tư Thái, đầu năm 2014, nhà đầu tư Nhật Bản cũng đã khai trương đại siêu thị Aeon Mall tại quận Tân Phú, TP.HCM, vốn đầu tư 100 triệu USD. Ngay sau khi ra mắt Aeon Mall Tân Phú, Tập đoàn Aeon chuẩn bị cho sự ra đời của trung tâm thứ hai tại Bình Dương vào cuối năm nay. Chưa dừng lại ở đó, tham vọng bành trướng ngành bán lẻ tại VN của Aeon Mall càng chắc chắn hơn khi tháng 4 vừa qua, nhà đầu tư này đã khởi công xây dựng trung tâm thương mại thứ 3 tại quận Long Biên, Hà Nội.

Cùng với Aeon, từ đầu năm đến nay, Lotte Mart, đến từ Hàn Quốc đã khởi công xây dựng và khai trương các đại siêu thị tại Bình Dương, Bình Thuận, Hà Nội. Các đại siêu thị của Lotte Mart có diện tích không dưới 10.000m2, được xây dựng theo mô hình mua sắm tiện ích với đầy đủ dịch vụ dành cho người tiêu dùng như thực phẩm, thời trang, mỹ phẩm, vui chơi, giải trí...

Năm 2008, sự ra mắt của đại siêu thị Lotte Mart tại quận 7 (TP.HCM) đã tạo ra sự ngạc nhiên thích thú về một môi trường mua sắm mới mà ở đó, khách hàng được phục vụ như "thượng khách" khi có khu gửi trẻ, có những lớp học về làm đẹp, nữ công gia chánh... Cuộc "đổ bộ” của các nhà bán lẻ châu Á đã được dự báo từ năm 2009, khi VN cho phép doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài được phân phối hàng hóa tại thị trường trong nước. Đến nay, làn sóng này đang tăng mạnh và các nhà kinh doanh muốn lấy VN làm bàn đạp để phát triển ra những thị trường lân cận. Đó là lý do các nhà bán lẻ lớn của châu Á như Aeon, Lotte, Central... đẩy mạnh đầu tư vào VN.

Trong báo cáo thường niên năm 2013, Metro đánh giá VN là một trong những thị trường có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ và dự báo sẽ tiếp tục tăng hai con số trong năm 2014. Hiện tại, với 19 trung tâm mua sắm, Metro VN xếp thứ 11 trên 32 nước mà tập đoàn này hiện diện. Tại khu vực châu Á và châu Phi, mạng lưới Metro VN xếp thứ 2, chỉ sau Trung Quốc với hơn 5.000 nhân viên.

CƠ HỘI NÀO CHO VN?

Như vậy, hầu hết các thương hiệu của các tập đoàn bán lẻ hàng đầu thế giới đã có mặt tại VN. Điều này cho thấy, thị trường bán lẻ VN thực sự hấp dẫn, đồng thời cũng là dịp để người tiêu dùng VN được thụ hưởng những dịch vụ hiện đại, văn minh của thế giới… Trong bối cảnh đó, các DN phân phối bán lẻ của VN đang đứng ở đâu, giữ vai trò thế nào trên sân chơi rộng lớn này? Và trong sân chơi rộng lớn ấy, các DN bán lẻ trong nước và nước ngoài làm những gì để kích cầu, đẩy mạnh sản xuất trong nước, hưởng ứng hiệu quả chương trình “Người VN ưu tiên dùng hàng VN?...

Trước sức ép từ làn sóng đầu tư đại siêu thị từ các nước châu Á, các DN bán lẻ trong nước cũng như DN nước ngoài đã hiện diện tại VN buộc phải thay đổi phương thức kinh doanh. Dự liệu được tình hình thực tế khi đầu năm 2015, VN mở cửa hoàn toàn thị trường bán lẻ, khi đó, các nhà đầu tư ngoại sẽ tràn vào nên các VN trong nước đã lên kế hoạch ứng phó.

Trong làn sóng nở rộ đại siêu thị, cùng với hệ thống siêu thị Co.opmart và cửa hàng Co.op Food đã lớn mạnh, tháng 5.2013, Saigon Co.op đã liên kết với FairPrice (Singapore) mở đại siêu thị Co.opExtraPlus. Không chỉ 10.000m2 như các đối thủ đi trước, Saigon Co.op mở đại siêu thị 20.000m2, cạnh tranh trực diện với các đối thủ nước ngoài. Việc hợp tác với nhà bán lẻ sở hữu thương hiệu có giá trị nhất Đông Nam Á (ước tính khoảng 1,52 tỷ USD) sẽ giúp tiềm lực của Saigon Co.op tăng thêm. Theo kế hoạch của đơn vị này, mỗi năm sẽ mở mới 1-2 đại siêu thị Co.opExtra và Co.opExtraPlus.

Không chỉ có Saigon Co.op mà ngay cả Metro Cash & Carry cũng phải thay đổi để làm mới mình. Ông Philippe Bacac, Tổng giám đốc Metro Cash & Carry VN, cho biết, từ cuối năm 2012, Metro đã đề ra chiến lược kinh doanh tập trung vào nhóm khách hàng trọng điểm. Trong năm 2014, Metro tập trung vào việc tăng cường hoạt động của các trung tâm phân phối hiện có và định hướng kinh doanh theo hướng đáp ứng được nhu cầu khách hàng chuyên nghiệp nhằm nâng cao doanh thu và lợi nhuận. Bên cạnh đó, Metro tiếp tục đầu tư phát triển các chuỗi cung ứng bền vững, nâng cao chất lượng nhà sản xuất địa phương, hợp tác chặt chẽ với nông dân, xúc tiến, quảng bá hàng Việt ra thế giới.

Như vậy, mặc dù sự đổ bộ của các đại siêu thị mang thương hiệu nước ngoài ồ ạt đổ bộ sang VN. Sự cạnh tranh đã và đang đến hồi gay cấn khi Hiệp định TPP đến gần, thì các DN trong nước đã có động thái đón đầu bằng những dự án đầu tư lên đến hàng trăm tỷ. Có thể thấy sự sôi động của thị trường bán lẻ ở VN đang trở nên nóng hơn bao giờ hết, và sự cạnh tranh cũng đã lên đến điểm không thể dừng lại của các DN VN.