Làm mới mình bằng nỗi khát xanh trong
Văn hóa - Ngày đăng : 08:10, 20/01/2023
Mở mắt thấy biển. Nhắm mắt nghe biển. Cả nhắm lẫn mở đều bồng bềnh sóng nước và ngất ngây trước điệp trùng con sóng cùng thảm ánh sáng trải dài trên mặt biển xanh. Cả bình minh lẫn hoàng hôn cùng nồng nàn, cuốn hút và cùng vội vã cởi bỏ lớp áo choàng rực rỡ để rồi hôm sau, lại khoác chiếc áo khác, xem ra còn rạng rỡ hơn, nồng nàn hơn, quyến rũ hơn.
Trăng 14. Trăng 15. Trăng dịu dàng thong dong không vội vã như mặt trời hừng hực. Ánh sáng từ trăng, từ lớp lớp dát bạc đổ xuống mặt biển không chỉ quyến rũ ánh nhìn.
Thoạt nhìn, trăng như chiếc dĩa bạc treo giữa không trung màu trứng sáo. Trăng không làm chói mắt. Và có thể nhìn lâu. Lâu đến nỗi có thể hình dung được giây phút nghễnh ngãng của anh Cuội để rồi phải đột ngột rời bỏ mặt đất, bám theo gốc đa bay lên cung trăng và được làm bạn với chị Hằng. Và trên tinh cầu lạnh lẽo đó, có thể Hoàng tử bé đã thành một chàng trai tuấn tú. Chàng khoác chiếc áo bông dày hơn, điệu đàng hơn. Tay vẫn không rời đóa hồng đỏ thắm, chàng hăm hở bước về phía chị Hằng. Chị Hằng vừa ngỡ ngàng vừa bối rối. Hoàng tử tuấn tú tiến tới với người đẹp. Còn anh Cuội lùi dần về sau gốc đa và chợt nhớ mình còn người vợ bị bỏ quên trên mặt đất.
Nhưng mặt trời và mặt trăng không phải là biển. Chỉ có ánh sáng của chúng làm nên một phần của biển. Cái phần lung linh đó làm cho biển sinh động đến kỳ ảo.
Sự kỳ ảo phập phồng bờ ngực. Thứ kỳ ảo cơ hồ là phép thần thông có thể làm cho con người mọc thêm đôi cánh tưởng tượng và sáng tạo.
Bằng đôi cánh ấy, chú Cuội, chị Hằng, Hoàng tử bé không chỉ vượt qua thời gian, xuyên qua không gian mà còn định vị trong cõi nhớ.
Biển đang nuôi con người. Cả tinh thần lẫn vật chất. Và biển luôn là tài nguyên được xâu xé với kế hoạch và hành động ráo riết của con người.
Cũng may là tôi được vài ngày sống cạnh bờ biển còn nguyên sơ. Bờ biển chưa được chia phần, bãi cát chưa bị rào chắn, mặt biển là nơi mà người dân, khách du lịch và dân bản xứ được tự do ngụp lặn, được tự do câu cá, chài lưới, tàu thuyền được tự do đi lại.
Trăng tròn nên mặt biển đầy nước vào mỗi sáng. Cả mấy buổi sáng, lúc bơi lội tôi gặp được hai người đàn ông kéo lưới và câu cá.
Người kéo lưới trên dưới 40. Anh ta có vẻ đẹp của nam thần với gương mặt, vóc dáng, cơ bắp lấp loáng bình minh. Tay kéo lưới, vai mang một túi lưới đựng cá. Cái dáng vẻ thong dong qua cử chỉ kéo lưới của người đàn ông trẻ đã khiến tôi bơi về phía anh ta, hỏi chuyên. Và được biết, tầm 4 giờ lưới cá được thả xuống biển. Sau 2 tiếng, anh ta lại xuống biển, kéo lưới. Kéo chừng 30 phút, được chừng hơn ký cá là anh ta mang cá về nhà rồi đi làm. Anh ta cho biết thêm “Em làm seo tiếp thị. Làm cả ngày. Chỉ có sáng sớm mới được... thể dục với biển”.
Người câu cá ngồi trên bãi cát cách chỗ tôi ở khoảng gần một cây số. Trông xa xa, có cảm giác như đó là một người đang ngồi câu mặt trời trong ánh sáng bình minh vùn vụt trôi qua.
Trước khi xuống biển bơi, tôi men theo bờ cát, đi đến bên người đàn ông đang cầm cần câu trong ánh sáng đổ tràn. Anh ta đội nón rộng vành. Phải sau một hồi tôi mới thấy rõ gương mặt của người đàn ông. Đó là gương mặt già dặn từng trải của một người có thể cũng đã làm ông. Tôi bắt chuyện:“Sao anh không kéo lưới như chàng trai kia”, tôi chỉ tay về phía người làm “seo” tiếp thị. Anh ta lịch sự: “Tôi thích câu. Nó đã là đam mê!”. “Anh câu cá hay câu... thời gian?”, tôi gợi chuyện. “Cả hai!”, anh ta cười độ lượng. “Có khi nào anh về tay không?”. “Biển này còn nhiều cá”. “Anh dân làng biển này?”. “Không, tôi từ thành phố Phan Thiết. Sáng sớm tôi chạy xe xuống đây. Câu một mạch đến 8 giờ chạy xe về”. Rồi anh bê giỏ cá đưa ra trước mặt tôi: “Chị xem, toàn cá nục, tươi xanh!”.
Khi “thả tàu” bồng bềnh trên mặt nước, mắt nhìn mây trắng trời xanh, tôi chợt nhận ra, biển còn có cách nuôi dưỡng tâm hồn con người bằng sự bồng bềnh và cả sự bao dung cũng bao la không bờ của nó. Và biển còn làm cho con người biết sống người hơn, trưởng thành hơn trước những thịnh nộ điên cuồng của nó.
Và khi cảm nhận những đợt sóng mơn man khắp cơ thể mình, tôi cũng chợt nhận ra, dưới làn nước trong xanh dịu mát luôn ẩn giấu cả sự chân thành dối lừa muôn thuở của đại dương. Cuồn cuộn. Hoang dã. Dâng tràn. Có thể nuốt chửng tất cả, hủy hoại tất cả và cưu mang tất cả, sự sống, cái chết, niềm hy vọng.
Rồi mỗi khi rời khỏi bãi cát, nhìn lại mặt biển lúc dịu êm, lúc gầm gào, tôi thường có cảm giác biển luôn gột rửa bằng tất cả sức mạnh của mình. Tự va đập. Tự dày vò. Tự đớn đau. Tự làm đầy, làm sạch, làm mới bằng nỗi khát xanh trong.