(Vietnam Logistics Review)Thời gian gần đây, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đang chịu thiệt hại nặng nề của tình trạng biến đổi khí hậu. Hiện tượng hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra tại nhiều tỉnh thành trong vùng. Dân địa phương đang thiếu nước ngọt trầm trọng để phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất nuôi trồng. Bảo vệ tài nguyên nước đang là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay.
Khắp nơi - ĐBSCL đang tổn thương nặng nề
Tác động của Biến đổi khí hậu đối với VN và ĐBSCL rất to lớn. ĐBSCL là một trong 4 đồng bằng trên thế giới dễ bị tổn thương trước thảm họa thiên tai. Theo kịch bản mới nhất về nước biển dâng được công bố, nếu nước biển dâng từ 73cm – 100cm vào năm 2100 sẽ có 39% diện tích đất đai bắt đầu ngập lụt, 35% dân số chịu ảnh hưởng do thời tiết bất thường, ngày một cực đoan, không theo quy luật thông thường nào gây ra.
Gần đây, thông tin đại chúng đưa nhiều về nạn sụt lở đất ở các tỉnh Vĩnh Long, Sóc Trăng, Cà Mau… đặc biệt là nước mặn xâm nhập vào sâu trong các tỉnh Hậu Giang, Tiền Giang, Trà Vinh gây thiệt hại không nhỏ cho đời sống, sản xuất của nhân dân, an ninh lương thực quốc gia. Đương nhiên là cả nước đang tập trung ứng phó với vấn nạn thời đại này bằng chương trình và mục tiêu quốc gia chống thiên tai, được lồng ghép vào kế hoạch kinh tế - xã hội của địa phương mình.
Điều mà dư luận là mức độ đối phó của chúng ta ra sao trước những diễn biến quá nhanh của biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay và về lâu dài đối với sự phát triển bền vững của đất nước.
Ngày 7.3.2016, trong cuộc họp khẩn cấp ngăn mặn, giữ ngọt, chống sạt lở với các tỉnh ĐBSCL tại Cần Thơ, Thủ tướng đánh giá là mức hạn nghiêm trọng hơn dự báo, phải xắn tay cùng giảm thiệt hại… Đánh giá này cũng nói lên mức độ nguy hiểm mà cả nước phải đương đầu.
Bảo vệ tài nguyên nước - phát triển nông nghiệp bền vững
Nhìn ra thế giới, nước ngọt vẫn là yếu tố tiên quyết chi phối cuộc sống trên hành tinh xanh này.
Trái đất chỉ có sẵn 3% và 2/3 lượng nước ngọt nằm sâu dưới các tảng băng và sông băng, 1% không thể tiếp cận được, duy chỉ còn mưa là khả thi trong việc cung cấp cho loài người nước ngọt, trong đó tiêu thụ cho nông nghiệp đã vào khoảng 70%. Với khả năng ít tỏi này, đương nhiên là trái đất đang thiếu nước ngọt trầm trọng, nhất là khi dân số thế giới ngày càng gia tăng.
Đánh giá của Viện Quản lý nước ngọt quốc tế ở Srilanka hiện có 1/5 (tức là hơn 1,2 tỷ người sống trong khu vực khan hiếm nước ngọt, còn lại 1/6 tỷ người đang sống nhờ “nước kinh tế” nghĩa là nước ô nhiễm hay bẩn nằm trong vùng ít ỏi đầu tư để trở thành nước sạch, phục vụ cộng đồng.
Biết đâu cuộc “chiến tranh nước” sẽ xảy ra trong một vài thế kỷ nữa, từ các nước Ả Rập hay châu Phi nếu tình trạng thiếu nước ngọt không được cải thiện tốt hơn.
VN là quốc gia thuần túy từ nông nghiệp đi lên và phát triển thành nước công nghiệp thông qua nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế không lâu. Sản phẩm xuất khẩu của VN vẫn dựa vào nông nghiệp là chủ yếu. Lúa, gạo và thủy sản vẫn phải xuất đa phần dưới dạng thô nên cơ cấu lại nền nông nghiệp và sản xuất nông thôn là điều cần thiết cho đến cuối thế kỷ 21 này. Bảo vệ và giữ gìn tài nguyên nước là nhiệm vụ hàng đầu của nền kinh tế quốc gia trong chống lại vấn nạn biến đổi khí hậu.
Tài nguyên nước bao gồm: nước bề mặt (sông ngòi, kênh rạch, ao hồ, đầm lầy, các đập nước thủy lợi, thủy điện…) và các nguồn, tầng nước ngầm dưới lòng đất được tích lũy lâu đời ở các vùng trung du, miền núi cao, băng hà...
Theo Quỹ Bảo tồn thiên nhiên (WWF), tình trạng cấp nước ở 200 quốc gia đã có 50 nước đang ở trong tình trạng thiếu nước từ trung bình đến mức trầm trọng trong suốt năm. Nước ngọt chỉ đảm bảo 30% - 35% /năm. Ở VN, dự báo đến năm 2030 sẽ cần 87-91 tỷ m3/năm tổng tài nguyên nước hoặc 29% tài nguyên nước nội địa.
VN có khoảng 208 con sông lớn nhỏ, trong đó có 126 con sông có nguồn từ nước ngoài chảy vào nội địa, 76 con sông từ trong nước chảy qua nước khác và 4 con sông chảy vào nhưng sau đó lại chảy ra.
Các hệ thống sông lớn như Mê Kông, sông Hồng, sông Đáy, sông Bằng Giang, sông Kỳ Cùng, sông Mã, sông Cả, sông Đồng Nai có tổng lượng dòng chảy trên 60% từ các nước láng giềng. Đặc biệt, hệ thống sông Mê Kông ảnh hưởng toàn bộ đến khu vực hạ lưu ĐBSCL. Nếu cứ tiếp tục xây 30 nhà máy thủy điện ở thượng lưu theo dự kiến, sẽ đưa hàng chục triệu cư dân của 6 quốc gia hạ lưu vào tình cảnh thiếu nước ngọt để sinh hoạt, sản xuất cũng như tàn phá ghê gớm môi trường sinh thái dọc sông Mê Kông. Hoa Kỳ và Nhật Bản là hai quốc gia kỹ thuật tham gia trong Ủy Hội sông Mê Kông. Mong rằng hai nước này sẽ góp tiếng nói khoa học cùng với các nước hạ lưu Ủy Hội Mê Kông bảo vệ thành quả mà cả thế giới dày công đạt được trong sự nghiệp chống thiên tai của nhân loại trên hành tinh xanh này.
.jpeg "Cathay Cargo khôi phục chuyến bay vận chuyển hàng hóa từ TP. Hồ Chí Minh")
.png "Saigon Newport Corporation: Global reach, global connection")
