Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp
Tận dụng lợi thế cao tốc nâng tầm cảng cũ, nghiên cứu cảng mới
Chiều ngày 5/9, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể đã chủ trì cuộc họp báo cáo đề án nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác cảng biển Hải Phòng, bao gồm các khu bến của cảng biển Hải Phòng hiện hữu và khu bến cảng Lạch Huyện.
Sau khi nghe đại diện đơn vị tư vấn - Công ty CP Tư vấn xây dựng công trình hàng hải (CMB) báo cáo đề án, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đánh giá cao công tác phối hợp của các bộ, ngành trong việc đề xuất các nhóm giải pháp để khai thác tốt nhất hệ thống cảng khu vực Hải Phòng hiện hữu.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, một trong những “điểm nghẽn” lớn cản trở sự phát triển của cảng biển Hải Phòng chính là mạng lưới giao thông kết nối.
“Vì sao cảng Hoàng Diệu, cảng Tân Vũ hàng hóa dồi dào, trong khi hàng về cảng Lạch Huyện vẫn èo uột? Nguyên nhân do đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng phía Hải Dương, Hải Phòng còn thiếu đường kết nối lên xuống, phương tiện không thể di chuyển lên đường cao tốc. Nếu có ngã rẽ thuận lợi, việc hút hàng hóa lên đường cao tốc ra Lạch Huyện, cân bằng thị phần giữa Lạch Huyện và các bến cảng trong cùng khu vực sẽ trở nên dễ dàng", Bộ trưởng nêu vấn đề.
Bộ trưởng cũng cho rằng, việc kết nối cao tốc xuống khu vực cảng Tân Vũ hiện gần như chưa có, hàng hóa đi đường đô thị bên trong khiến nguy cơ mất ATGT, TNGT luôn tiềm ẩn. Thời gian tới, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, giảm chi phí xe container lưu thông trên cao tốc, hạn chế giờ, tốc độ trên QL5 để dịch chuyển phương tiện ra cao tốc.
Cùng đó, cơ quan chức năng cũng cần nghiên cứu một số trục đường mới kết nối với các cảng, tránh việc vận tải hàng hóa qua khu vực nội đô, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người dân, ô nhiễm môi trường.
Bộ trưởng cũng yêu cầu, Cục Hàng hải VN phối hợp với đơn vị tư vấn CMB chắt lọc, nghiên cứu một số giải pháp cụ thể, có thứ tự ưu tiên trước sau, xác định kinh phí, hiệu quả để đề án khai thác hiệu quả hệ thống cảng hiện hữu được rõ ràng, có lộ trình cụ thể.
“Riêng cảng trung chuyển trọng điểm Lạch Huyện, các đơn vị phải nghiên cứu kỹ xem có cần làm cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 2 để tạo thuận lợi kết nối ra cảng không? Nếu TP. Hải Phòng có chủ trương triển khai thì với cây cầu mới, khả năng khai thác hệ thống cảng Lạch Huyện như thế nào? Đoạn đường kết nối hai đầu cầu, hệ thống cảng biển ra sao? Ai đầu tư, đầu tư như thế nào? Phòng trường hợp không đồng bộ, cầu mở rộng, đường hạn chế sẽ khó khăn. Cục Hàng hải và tư vấn phải khẩn trương hoàn thành sớm nhất đề án hoàn chỉnh, làm cơ sở bố trí nguồn vốn trung hạn 2021 - 2025”, Bộ trưởng chỉ đạo.
Cũng theo Bộ trưởng, hiện ở Hải Phòng, khu vực Hòn Dấu có nhiều yếu tố thuận lợi để hình thành cảng nước sâu như: chiều sâu luồng tự nhiên tốt, tận dụng được chặng đường ngắn hơn khi gần với đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng. Do đó, thời gian tới, cơ quan chức năng cần nghiên cứu, xem xét có nên hình thành cảng nước sâu tại khu vực này để tạo đột phá cho khu vực Nam Hải Phòng.
Nhiều “điểm nghẽn”
Trước đó, báo cáo đề án tại cuộc họp, đại diện CMB cho biết, với lợi thế cảng nước sâu, Hải Phòng đã phát triển hệ thống cảng biển từ rất sớm. Đến nay, khu vực cảng biển Hải Phòng có 98 cầu bến bốc xếp hàng hóa với tổng chiều dài cầu cảng khoảng gần 14.200m, trong đó có một số bến cảng có khả năng tiếp nhận tàu biển có trọng tải đến 100.000 DWT giảm tải ra, vào. Sản lượng hàng hóa và tàu thuyền thông qua khu vực cảng biển Hải Phòng luôn đạt mức cao so với cả nước. Giai đoạn 5 năm gần đây từ năm 2014 hàng hóa tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 10,3%/năm.
Giao thông kết nối thiếu đồng bộ là một trong những nguyên nhân khiến cảng biển khu vực Hải Phòng vẫn chưa phát huy được năng lực tối đa - Ảnh minh họa
"Tuy nhiên, hạ tầng giao thông kết nối cảng vẫn còn nhiều hạn chế khi đường bộ vẫn đang là phương thức vận tải chiếm ưu thế cho việc rút hàng từ cảng (chiếm 50%). Tuyến vận tải chủ đạo vận chuyển hàng hóa từ khu vực Hải Phòng, Đình Vũ vào sâu trong nội địa là QL5. Tuy nhiên, hiện tuyến đường này đã quá tải, không đáp ứng được nhu cầu.
Đối với đường sắt, hiện chỉ tuyến đường sắt kết nối bến cảng Vật Cách, Hoàng Diệu, Chùa Vẽ là có hoạt động để đưa và rút hàng. Tuy nhiên, hoạt động không hiệu quả do giao cắt với đường bộ và đi qua trung tâm thành phố (chỉ đảm nhận ~1% hàng đến và đi từ cảng).
Về đường thủy nội địa, trong giai đoạn vừa qua, kết nối giao thông đường thủy nội địa trong khu vực Hải Phòng đã được cải thiện. Tuy nhiên, đường thủy nội địa khu vực phía Bắc thường xuyên chịu tác động tiêu cực của mưa, lũ dẫn đến bồi lắng. Việc kết nối với đường bộ, đường sắt hạn chế do các cảng thủy nội địa chủ yếu nằm trên tỉnh lộ tại các trục đường giao thông chính, nên khó kết nối với tuyến quốc lộ", đại diện này cho hay.
Cũng theo đại diện CMB, tổng lượng hàng thông qua cảng biển Hải Phòng năm 2018 là 86,54 triệu tấn đạt 76 - 79% dự báo đến năm 2020 và đạt 41 - 48% dự báo đến năm 2030. Tuy nhiên, phân bổ dự báo cho từng khu bến lại tồn tại nhiều bất cập, chưa hợp lý. Hàng hóa vẫn chủ yếu tập trung về khu bến sống Cấm và Đình Vũ. Khu bến Lạch Huyện, lượng hàng thông qua năm 2018 mới chỉ đạt 4% dự báo đến năm 2020 -2025 và đạt 1-2% dự báo đến năm 2030.