Cái Mép - Thị Vải: Điểm sáng trên bản đồ hàng hải quốc tế

Cái Mép - Thị Vải, cụm cảng nước sâu hiện đại, đảm nhận vai trò cửa ngõ giao thương, cảng trung chuyển quốc tế quan trọng, luôn nhộn nhịp với các tuyến đi châu Á, châu Âu, châu Mỹ hàng tuần

Cảng trung chuyển quốc tế với khả năng đón tàu siêu to

Cụm cảng CM-TV có lợi thế là cảng nước sâu tự nhiên, kín sóng gió, lại nằm gần tuyến hàng hải quốc tế, có khả năng đón tàu trọng tải lớn. Ngay những ngày đầu khảo sát, lập quy hoạch, các chuyên gia đã nhận định CM-TV đủ điều kiện để hình thành và phát triển một hệ thống cảng biển nước sâu tầm cỡ quốc gia và quốc tế.

Cảng Quốc tế Gemalink bắt đầu vận hành từ đầu năm 2021, cũng là một trong những cảng có quy mô lớn tại khu vực Cái Mép - Thị Vải, đủ khả năng tiếp nhận cỡ tàu với trọng tải lên tới 200.000 tấn

Sau 30 năm liên tục được đầu tư, nâng cấp, ngày nay, CM-TV đã trở thành cụm cảng nước sâu hiện đại, với 22 dự án đi vào hoạt động, tổng chiều dài cầu bến đạt 9.947m. Tính đến hết tháng 12/2020, cụm cảng có 7 dự án cảng container đi vào hoạt động, công suất thiết kế đạt 6,8 triệu TEU/năm. Tháng 10/2020, cảng đã đón thành công tàu có trọng tải lên đến 214.000 tấn, trở thành cảng đầu tiên của Việt Nam và là cảng thứ 19 của thế giới đón được tàu mẹ siêu lớn. Tổng sản lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng biển tỉnh BR-VT giai đoạn 2016 - 2020 tăng bình quân 10%/năm. Với lượng hàng tăng trưởng liên tục, CM-TV là cụm cảng duy nhất ở Việt Nam có các chuyến tàu mẹ trực tiếp đi châu Âu, châu Mỹ và có tần suất đi Mỹ cao nhất Đông Nam Á, đã vào nhóm 50 cảng biển có sản lượng khai thác container cao nhất thế giới từ năm 2019.

Bất chấp ảnh hưởng của dịch COVID-19, theo Tổng cục Hàng hải Việt Nam, 10 tháng đầu năm 2021, tổng khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển Việt Nam ước đạt hơn 587 triệu tấn, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2020. Đáng chú ý, hàng container vẫn duy trì được đà tăng trưởng hai con số với gần 20,3 triệu TEU, tăng 12%. Riêng khu vực BR-VT sản lượng hàng container thông qua cảng biển đạt 6,5 triệu TEU, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2020 và nằm trong top đầu của nhóm 4 cảng biển có khối lượng hàng container tăng mạnh nhất nước. Số liệu trên cho thấy, các cảng biển tại BR-VT, trong đó cụm CM-TV đã chứng minh vai trò quan trọng trong hoạt động xuất khẩu của khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.

Nhiều năm gần đây, các hãng tàu lớn trên thế giới như 2M, Ocean Alliance và The Alliance đều có tuyến dịch vụ tại Cái Mép. Khả năng đón tàu trọng tải lên đến hơn 200.000 tấn là lợi thế giúp CM-TV thu hút được nhiều hãng tàu lớn trên thế giới cập cảng.

Theo Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, hiện nay, các cảng tại khu vực CM-TV đều đảm bảo các điều kiện khai thác, các điều kiện an toàn hàng hải, có thể tiếp nhận các tàu có trọng tải lớn hơn so với thiết kế ban đầu từ 80.000DWT (năm 2009) lên đến 200.000DWT như hiện này. Đây là yếu tố hết sức quan trọng tạo nên sức hấp dẫn, tính cạnh tranh cho cụm cảng. Chính việc tiếp nhận được các tàu trọng tải lớn mà CM-TV trở thành điểm sáng trên bản đồ hàng hải quốc tế.

Nói về vai trò của cụm cảng CM-TV đối với việc giao thương hàng hóa giữa Việt Nam và quốc tế, ông Nguyễn Xuân Kỳ, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Cảng Quốc tế Cái Mép (CMIT) cho biết, Cái Mép góp phần trực tiếp vào việc tăng tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu Việt Nam đến thị trường thế giới. Với số lượng các tuyến tàu mẹ cập cảng mỗi tuần hiện nay lên đến 31 tuyến đi đến các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu, châu Á. Trong đó, có 20 tuyến kết nối Việt Nam với hai bờ Đông/ Tây Mỹ, khiến CM-TV trở thành khu vực có tần suất các tuyến tàu mẹ đi Mỹ cao nhất ở Đông Nam Á và ở mức cao tại châu Á. Mỹ đang trở thành thị trường xuất khẩu số 1 Việt Nam, 100% hàng hóa đi Mỹ của khu vực kinh tế trọng điểm phía nam đang được xếp dỡ lên tàu mẹ tại CM-TV.

Bắt kịp xu hướng cảng xanh

Ngoài vị trí thuận lợi, năng lực đón được tàu trọng tải lớn, CM-TV còn thu hút các hãng tàu bởi các tiêu chí phát triển xanh, giảm tối đa ảnh hưởng đến môi trường trong hoạt động mà các cảng nơi đây đang hướng tới.

Cảng Tân Cảng - Cái Mép nhận được giải thưởng Cảng Xanh 2020 của Hội đồng Mạng lưới Dịch vụ Cảng biển Châu Á, đã góp phần nâng cao vị thế của ngành cảng biển Việt Nam với thế giới

Trong năm 2020, cảng Tân Cảng - Cái Mép (TCIT) thuộc cụm cảng CM-TV đã đạt được giải thưởng Cảng Xanh của Hội đồng Mạng lưới Dịch vụ Cảng biển châu Á. Giải thưởng đã ghi nhận các nỗ lực của cảng này trong các giải pháp bảo vệ môi trường. Được biết, tại cảng TCIT, hệ thống cẩu bờ, cẩu bãi… hoàn toàn được hoạt động bằng điện thay vì dầu diesel, điều này giảm thiểu lượng khí thải CO2 phát thải ra môi trường. Cảng TCIT cũng không ngừng đổi mới trang thiết bị sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tự nhiên nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động và bảo vệ môi trường; thay thế, sử dụng bóng đèn LED trên toàn bộ hệ thống cẩu bờ, cẩu bãi; phát triển hệ thống lọc sóng hài để đảm bảo hệ thống điện lưới ổn định, tận dụng nguồn điện dư thừa từ cẩu bờ để làm năng lượng sử dụng cho văn phòng, bãi container và hệ thống điện bãi…

Giải thưởng Cảng Xanh mà cảng TCIT nhận được đã góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của ngành cảng biển Việt Nam đối với quốc tế. Xu hướng phát triển cảng xanh tại cụm cảng CM-TV cũng phù hợp với định hướng của Chính phủ về việc nghiên cứu và áp dụng mô hình phát triển, khai thác cảng biển cân bằng giữa sự biến động môi trường và nhu cầu phát triển kinh tế của các cảng trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Và chủ trương phát triển của tỉnh suốt nhiều năm qua cũng là khuyến khích, lựa chọn các nhà đầu tư phát triển bền vững, chú trọng vấn đề bảo vệ môi trường.

Tiếp tục đầu tư phát triển cảng biển

Tháng 9/2021 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ vừa ký ban hành Quyết định số 1579/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050. Theo quy hoạch, cụm cảng CM-TV sẽ là 1 trong 2 cảng biển đặc biệt của cả nước. Đây là tiền đề để CM-TV phát huy tiềm năng, lợi thế, sớm trở thành cảng trung chuyển quốc tế.

Cảng Quốc tế Cái Mép (CMIT) đang tiếp tục đầu tư cầu cảng, chuẩn bị nguồn lực đón nhận tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong các năm tới.

Định hướng phát triển đến năm 2030, tỉnh BR-VT tiếp tục xác định cảng biển là 1 trong 4 trụ cột kinh tế của tỉnh. Các dự án quan trọng, là mắt xích để kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với hệ thống cảng nước sâu CM-TV như: cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; Dự án cầu Phước An đang được gấp rút hoàn thành các bước thủ tục đầu tư để sớm triển khai. Các tuyến đường liên cảng CM-TV, 991B, Phước Hòa - Cái Mép… kết nối các cảng, khu công nghiệp vào hệ thống giao thông chung cũng triển khai xây dựng đồng bộ với các dự án giao thông liên vùng. Tỉnh BR-VT cũng đang cùng Bộ Giao thông vận tải và các bộ, ngành liên quan nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt kết nối từ các khu công nghiệp, cảng của tỉnh tới các tỉnh khác. Khi hoàn thiện được hệ thống cơ sở hạ tầng giao thông đa phương thức, kết nối liên vùng bằng đường bộ, đường sắt và đường thủy sẽ tạo thêm lợi thế rất lớn trong thu hút hàng hóa xuất nhập khẩu thông qua cảng.

Ông Nguyễn Xuân Kỳ, Tổng Giám đốc cảng CMIT nhận định: “Để cảng CM-TV phát triển xứng với tiềm năng, cần thực hiện đồng bộ rất nhiều giải pháp cả về hạ tầng và cơ chế chính sách. Một trong những việc trước hết là tháo gỡ những khó khăn, hạn chế hiện nay về mặt thủ tục hải quan để tạo điều kiện cho hoạt động trung chuyển hàng hóa tại Cái Mép thuận lợi hơn, ví dụ như đơn giản hóa thủ tục cho hàng xuất khẩu, trung chuyển giữa các bến cảng trong cùng cụm Cái Mép, cho phép thực hiện chuyển cảng đối với hàng nhập khẩu và quá cảnh,... Điều này sẽ giúp giảm chi phí, tăng hiệu quả và thu hút thêm hàng trung chuyển tại khu vực này”.

Ông Kỳ cũng cho biết, cảng CMIT đang đầu tư thêm trang thiết bị, trong tháng 12 sẽ tiếp nhận thêm một cẩu bờ lớn nữa và sẵn sàng vận hành vào đầu năm tới. Điều này sẽ giúp cảng tăng năng lực khai thác và chuẩn bị nguồn lực phục vụ cho tiềm năng tăng trưởng ngoại thương mạnh mẽ của Việt Nam trong thời gian tới.