Theo nhận định của HoREA, bên cạnh việc hoàn thiện các phương thức tiếp cận đất đai để làm tăng nguồn cung dự án và tăng nguồn cung sản phẩm nhà ở thương mại để góp phần kéo giảm giá nhà. Còn có một mục tiêu rất quan trọng cần đạt được khi triển khai, thực hiện Nghị quyết số 171/2024/QH15 của Quốc hội là phải thúc đẩy việc tái cấu trúc thị trường bất động sản.
Trọng tâm là phải tái cấu trúc thị trường nhà ở thương mại để phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, nhất là tại một số đô thị lớn đang có tình trạng mô hình “kim tự tháp nhà ở” bị lộn ngược đầu, bị “lệch pha” sản phẩm nhà ở thương mại, “lệch” về phân khúc nhà ở cao cấp, nhưng lại rất thiếu nhà ở giá vừa tiền, nhà ở xã hội dẫn đến giá nhà ở thương mại vẫn “neo cao”, vượt quá khả năng tài chính của đa số người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong xã hội.
Điển hình là thị trường nhà ở thương mại tại thành phố Hồ Chí Minh trong 05 năm qua (2020-2024) đã cho thấy rất rõ tình trạng sụt giảm rất lớn nguồn cung dự án nhà ở thương mại dẫn đến sụt giảm rất lớn nguồn cung sản phẩm nhà ở thương mại. Nhất là tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung sản phẩm nhà ở giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội là loại nhà đáp ứng nhu cầu nhà ở thực của đa số người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong xã hội, bao gồm cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ các lực lượng vũ trang, công nhân lao động, người nhập cư, mà theo số liệu thống kê của Sở Xây dựng đã cho thấy rõ diễn biến tình hình thị trường bất động sản thành phố Hồ Chí Minh, như sau:
(1) Số lượng dự án nhà ở thương mại được Sở Kế hoạch Đầu tư trình Ủy ban nhân dân thành phố “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” trong 5 năm qua rất ít, liên tục sụt giảm, như năm 2020 có không có dự án (0 dự án), năm 2021 có 07 dự án, năm 2022 có 02 dự án, năm 2023 có 02 dự án, 11 tháng đầu năm 2024 có 12 dự án trong đó chỉ có 01 dự án nhà ở xã hội chỉ bằng khoảng 1/5 số lượng dự án nhà ở được chấp thuận chủ trương đầu tư vào các năm trước đại dịch Covid-19 (Ghi chú: Cũng vào năm 2020, khi còn thẩm quyền thực hiện theo quy định của Luật Nhà ở 2014 thì Sở Xây dựng đã đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, chấp thuận đầu tư cho 47 dự án nhà ở thương mại nhưng kể từ ngày 01/01/2021 trở đi, theo quy định của Luật Đầu tư 2020 thì chỉ có Sở Kế hoạch Đầu tư thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư).
(2) Số lượng sản phẩm nhà ở thương mại (mới) đủ điều kiện huy động vốn được đưa ra thị trường rất ít, liên tục sụt giảm, như năm 2020 có 16.895 căn, năm 2021 có 14.443 căn, năm 2022 có 12.147 căn, năm 2023 có 17.753 căn, 11 tháng 2024 chỉ có 1.611 căn so với năm 2017 đã có đến 42.991 căn, năm 2018 có 28.316 căn, năm 2019 có 23.046 căn.
(3) Năm 2020, số lượng sản phẩm nhà ở giá vừa túi tiền chỉ có 163 căn, chiếm 1%, nhưng kể từ năm 2021 đến nay thì không còn sản phẩm nhà ở giá vừa túi tiền trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
(4) Phân khúc nhà ở cao cấp liên tục chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trên thị trường nhà ở tại thành phố Hồ Chí Minh, cụ thể là năm 2020 chiếm 70,6%, năm 2021 chiếm 72%, năm 2022 chiếm 78,3%, năm 2023 chiếm 68,55% và đến năm 2024 chiếm lĩnh hoàn toàn thị trường nhà ở với 100% nhà ở cao cấp.
(5) Giá nhà vẫn “neo cao”, vượt quá khả năng tài chính của đa số người dân có thu nhập trung bình, thu nhập thấp trong xã hội, điển hình là giá nhà ở cao cấp trong 11 tháng đầu năm 2024 rất cao, bình quân lên đến 9,39 tỷ đồng/căn, mà đây mới chỉ là “giá nhà sơ cấp” do chủ đầu tư đăng ký giá nhà với Sở Xây dựng khi lập dự án đầu tư, nên chắc chắn giá bán nhà thực tế trên thị trường còn cao hơn nữa.
.jpg "Developing High-Quality Human Resources for the Digital Economy")
