Giảm chi phí vận tải trong logistics

Tuy nhiên, có một mối liên hệ mật thiết, bù trừ lẫn nhau giữa chi phí vận tải và chi phí tồn kho chủ động (Inventory Costs). Chi phí vận tải phụ thuộc vào thời gian, quãng đường và giá trị, khối lượng hàng hóa, vật tư. Hàng hóa có khối lượng nhỏ, giá trị thấp thì chi phí vận tải thấp. Ngoài ra, khoảng cách, vị trí của các kho chứa hàng hóa cũng như các trung tâm phân phối so với nơi sản xuất cũng quyết định chi phí vận tải. Vận tải có vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ logistics và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp sản xuất cũng như các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa vì nó vận chuyển hàng hóa, vật tư đến đúng nơi mà khách hàng cần chúng và đúng thời gian với chi phí thấp nhất. Dịch vụ tốt nhất và chi phí thấp nhất cho khách hàng là mục tiêu của logistics thương mại. Không có hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông vận tải phát triển hoàn chỉnh thì hoạt động logistics nói chung và hoạt động vận tải nói riêng không thể phát huy hết tính ưu việt của mình. Vì vậy, việc cải tiến hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đóng một vai trò quan trọng trong việc hạ chi phí vận tải hàng hóa. Việc chọn phương thức vận tải thích hợp, một công việc hàng đầu của các nhà cung cấp dịch vụ logistics, cũng là yếu tố giúp giảm chi phí vận tải. Thuê ngoài (out-sourcing) nhằm tận dụng tính chuyên nghiệp của các nhà cung cấp dịch vụ logistics sẽ góp phần giảm chi phí vận tải.

Tổng chi phí vận tải bao gồm chi phí vận tải ban đầu (chi phí vận chuyển hàng hóa thành phẩm từ nhà máy và các nhà bán buôn đến kho chứa hàng) và chi phí vận tải sau đó (chi phí vận chuyển hàng thành phẩm tới tay người tiêu dùng). Chi phí vận tải trong chi phí logistics thương mại bao gồm tổng chi phí của người chuyên chở của các phương thức vận tải, gồm vận tải đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường ống và vận tải nội địa và vận tải quốc tế hàng hóa bằng đường không cũng như các chi phí giao nhân và chí phí có liên quan đến người gửi hàng (xếp dỡ phương tiện vận tải và hoạt động của bộ phận giao thông) (5).

Ví dụ: Chi phí vận tải của Hoa Kỳ năm 2011(6) (Đơn vị: tỷ USD):

- Chi phí vận tải đường bộ: 629 (liên thành phố 431 và đường bộ khu vực 198)

- Chi phí vận tải đường sắt: 68

- Chi phí vận tải đường thủy (quốc tế 28, nội địa 5): 32

- Đường ống dẫn dầu: 10

- Đường không (quốc tế 17, nội địa 16): 32

- Giao nhận: 35

Chúng ta chưa có số liệu cụ thể về chi phí vận tải trong hoạt động logistics thương mại của Việt Nam như của Hoa Kỳ trên đây. Việc xác định chi phí vận tải phải chi tiết như thế mới giúp chúng ta giảm chi phí vận tải, qua đó giảm chi phí logistics. Chúng ta cần tiến hành một nghiên cứu về chi phí vận tải và các biện pháp giảm chi phí vận tải phù hợp với trình độ phát triển của hoạt động logistics thương mại Việt Nam.

Hiện nay, khoảng 90% hàng hóa xuất nhập khẩu của nước ta được chuyên chở bằng đường biển; vận tải đường bộ chiếm khoảng 75% hàng hóa vận tải nội địa. Việc thuê ngoài vận tải cũng chưa phát triển. Việc liên kết của các phương thức vận tải còn là khâu yếu kém. Vận tải đa phương thức chưa phát triển. Giá cước vận tải chưa thực sự cạnh tranh. Chất lượng dịch vụ vận tải chưa đáp ứng yêu cầu của khách hàng về đúng thời gian. Đây là những đặc điểm nổi bật của hoạt động vận tải nước ta cần được chú ý trong quá trình nghiên cứu để giảm chi phí vận tải.

Tài liệu tham khảo

1- Kriensak Rabiwongse, Director, Transport Planning Division, Office of the Prime Minister, Thai Lan -Multimodal Transport as a mean to enhance national competitiveness, National Workshop on Multimodal Transport Operations, Ha Noi 14-18/3/2011.

2,6-Nguyên Khôi- Báo cáo Logistics Liên bang Mỹ 2012, Vietnam Shipper, 9/2012, Tr.32

3-Chuyên nghiệp hóa logistics để giảm phí, VIFFAS On line 21/12/2012

4,5-The Role of Transportation in Logistics Chain – Proceedings of the Eastern Asia Society for Transportation Study, Vo.5, pp 1657, 1672- 2005.