(Vietnam Logistics Review)Giãn dân là một trong những định hướng phát triển lớn của TP. Hồ Chí Minh, nhằm giảm áp lực cho các quận trung tâm, giảm mật độ người dân tập trung vào một số khu vực. Việc này cũng góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn, giảm ngập nước, giảm ùn tắc giao thông...
Lợi ích của việc giãn dân ra khu vực ngoại thành
Hiện nay, TP. Hồ Chí Minh có tỷ trọng dân số ngoại thành tăng nhẹ qua các năm. Nếu như năm 2011, tỷ trọng dân số ngoại thành là 18,23% thì đến năm 2016, con số này là 20,14%. Sự thay đổi này do nhiều nguyên nhân. Để nghiên cứu cụ thể tác động của đầu tư đối với sự thay đổi dân số, tác giả đã thực hiện nghiên cứu mô hình kinh tế lượng của các nguồn đầu tư (đầu tư của các quận nội thành, đầu tư của các huyện ngoại thành và đầu tư của các sở ngành) đến dân số nội thành và dân số ngoại thành. Số liệu được thu thập từ Niên giám thống kê TP. Hồ Chí Minh giai đoạn (2011 – 2016).
Từ kết quả ở bảng 1, ta có thể có một số nhận định như sau:
- Đầu tư nội thành có tác động làm tăng cả dân số nội thành và dân số ngoại thành. Đầu tư ngoại thành có tác động làm giảm dân số nội thành và có tác động tăng rất nhỏ đến dân số ngoại thành.
- Đầu tư sở ngành thì làm tăng cả dân số nội thành và dân số ngoại thành, nhưng tác động của đầu tư sở ngành có tác động đến dân số nội thành lớn hơn so với tác động đến dân số ngoại thành. Trong ba nguồn đầu tư thì ảnh hưởng do đầu tư của sở ngành là tương đối rõ hơn so với đầu tư của các quận huyện.
- Hệ số chặn trong trường hợp ảnh hưởng đến dân số nội thành là rất rõ ràng, cho thấy dân số nội thành có quán tính tăng lên là có ý nghĩa thống kê. Trong khi đó, trường hợp ảnh hưởng khác đến dân số ngoại thành thì cần có sự đầu tư từ các nguồn.
Tiếp theo, để có thể đưa ra các nhận định sâu hơn sự thay đổi của dân số ngoại thành dưới tác động của đầu tư thì tác giả đã thực hiện các phương trình hồi quy về dân số các huyện ngoại thành với các biến số tác động là đầu tư nội thành, đầu tư ngoại thành và đầu tư của sở ngành thành phố. Kết quả tính toán được thể hiện ở bảng 2.
Từ kết quả tính toán ở bảng 2, ta có thể rút ra một nhận định về ảnh hưởng của các hoạt động đầu tư đến sự thay đổi dân số các huyện ngoại thành TP. Hồ Chí Minh như sau:
- Đầu tư vào các quận nội thành có ảnh hưởng làm tăng dân số ở các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh và Nhà Bè và có tác động làm giảm dân số ở huyện Cần Giờ.
- Đầu tư ở các huyện ngoại thành làm tăng dân số ở các huyện Củ Chi, Bình Chánh; và có tác động giảm dân số các huyện Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ. Điều này cho thấy đầu tư ở các huyện ngoại thành không được hiệu quả đối với sự phát triển của các huyện Hóc Môn, Nhà Bè và Cần Giờ.
- Đầu tư của sở ngành thành phố có tác động làm tăng dân số ở tất cả các huyện ngoại thành. Như vậy, có thể nói đầu tư của các sở ngành là khá hiệu quả và có hiệu lực đối với sự phát triển tổng thể TP.HCM nói chung và các huyện ngoại thành nói riêng.
Các giải pháp giúp giãn dân
Qua đánh giá, có thể thấy, đầu tư ở ngoại thành chưa có tác động giãn dân ra các huyện ngoại thành một cách rõ ràng. Các tác động là còn khá yếu. Từ các đánh giá và phân tích ở trên, ta có thể có các định hướng và giải pháp đầu tư như sau:
- Cần có sự thay đổi mạnh mẽ hơn nữa đầu tư của sở ngành để làm tăng dân số ngoại thành mạnh hơn.
- Nâng cao hiệu quả đầu tư của khu vực ngoại thành. Mặc dù đầu tư ngoại thành có tác dụng làm tăng dân số ngoại thành, tuy nhiên, hiệu quả là chưa cao. Thành phố cần tính toán cụ thể hơn nữa tác động của các nguồn đầu tư cùng với việc khảo sát tác động của các hoạt động đầu tư để đẩy sự giãn dân mạnh mẽ hơn nữa. Cần phấn đấu để trong 5 năm tới thì các tác động của các nguồn đầu tư là rõ ràng hơn (giá trị p thể hiện ý nghĩa thống kê ở mức dưới 0.3).
- Đẩy mạnh đầu tư vào các đô thị vệ tinh với mức độ như đầu tư vào các quận 1 và quận 3. Các trung tâm mới ở các đô thị vệ tinh cần có những nét hiện đại mang tính đột phá về mặt kiến trúc nhằm tạo ra lực hút đủ lớn để kéo dòng dịch chuyển dân cư đến những nơi này. Khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư cơ sở sản xuất kinh doanh hiện đại với quy mô lớn bằng các chính sách đất đai, chính sách thuế phù hợp…, việc hình thành các khu nhà ở chất lượng cao và nhiều tiện ích như trường học, bệnh viện, siêu thị…
- Đầu tư từ các nguồn cần quan tâm đặc biệt đến việc hình thành hệ thống giao thông hiện đại đảm bảo sự lưu thông suốt của người dân và hàng hóa.
- Nâng cấp và mở rộng các cửa ngõ vào các quận trung tâm thành phố bằng các công trình quy mô lớn đủ sức tạo ra hệ thống giao thông thông thoáng và lưu thông thuận lợi như hệ thống giao lộ 3 trong 1 (cầu vượt + đường hay vòng xoay trên mặt đất + đường hầm)…
- Nhanh chóng hình thành và xây dựng hệ thống tàu điện ngầm đến các địa điểm ở các huyện ngoại thành nhằm tác động vào quá trình định hướng không gian phát triển của Thành phố, góp phần thu hút nhiều hơn nữa các dự án đầu tư vào khu vực ngoại thành với hiệu quả cao hơn để thu hút người dân đến sinh sống nhiều hơn.
Giãn dân là một yêu cầu rất quan trọng đối với TP. Hồ Chí Minh vì sự phát triển bền vững và hiện đại. Trong thời gian qua, các hoạt động đầu tư của thành phố đã phần nào có tác dụng đến sự di chuyển dân số ra các huyện ngoại thành. Tuy nhiên, quá trình này còn khá chậm và hiệu quả chưa cao nên khu vực trung tâm thành phố chịu sức ép ngày càng lớn về cơ sở hạ tầng. Trong thời gian tới, thành phố cần có những tính toán để quá trình đầu tư có được hiệu quả cao hơn để quá trình giãn dân được diễn ra mạnh mẽ hơn và phù hợp với các mục tiêu và định hướng phát triển. Quá trình này có thể không có tác dụng ngay, nhưng một khi thị trường và xã hội chuyển về trạng thái cân bằng thì quá trình giãn dân sẽ được thúc đẩy.
.jpg "Promoting Regional Trade Integration: From Breadth to Depth")
.jpg "Reshaping Global Value Chains: Opportunities and Challenges for Vietnam")
.jpg "Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045")
.jpg "Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks")
