Thay đổi chuỗi cung ứng thịt gà công nghiệp

TS. Phạm Văn Kiệm, Đinh Công Minh|19/07/2021 10:00

(VLR) Thịt gà là loại thịt được tiêu thụ nhiều nhất nước Mỹ, nền công nghiệp giết mổ gà siêu thịt đã đem lại cho Mỹ hàng tỷ USD mỗi năm. Gà công nghiệp hay gà thịt công nghiệp là thuật ngữ chỉ về những con gà được chăn nuôi tập trung theo quy trình công nghiệp, thông thường chúng là dạng gà thịt và được nuôi, chăm sóc, vỗ béo để chuẩn bị cho tiêu thụ thịt. Hội đồng Gia cầm quốc gia Mỹ thống kê, mỗi người dân Mỹ tiêu thụ khoảng 80 pounds thịt gà mỗi năm, con số này có xu hướng tăng qua từng năm bởi lẽ giá gà đang ngày càng một rẻ do những lợi ích của giống gà siêu thịt.

Thịt gà là loại thịt được tiêu thụ nhiều nhất nước Mỹ, nền công nghiệp giết mổ gà siêu thịt đã đem lại cho Mỹ hàng tỷ USD mỗi năm

Thịt gà là loại thịt được tiêu thụ nhiều nhất nước Mỹ, nền công nghiệp giết mổ gà siêu thịt đã đem lại cho Mỹ hàng tỷ USD mỗi năm

Khởi phát từ cuộc thi The chicken of tomorrow (1948)

Trước 1948, thịt gà chỉ được sử dụng cho những dịp đặc biệt trong năm. Giống gà được sử dụng là loại gà đẻ có kích thước nhỏ, thịt săn chắc, có thể hình dung giống gà thời kỳ này có nét tương đồng với giống gà ta ở Việt Nam hiện nay. Do nguồn cung gà không được dồi dào, gà chỉ được giết mổ khi chúng đã qua thời kỳ đẻ trứng. Giá gà thời bấy giờ cũng không cho phép người tiêu dùng tiêu thụ nhiều do chu kỳ sinh trưởng của gà và công chăm sóc tốn nhiều thời gian. Gà chăn nuôi hữu cơ có thời gian sinh trưởng khoảng 80 ngày để có thể giết thịt, trong khi gà công nghiệp chỉ tốn khoảng thời gian gần một nửa. Khi gà công nghiệp chưa ra đời thì ngành công nghiệp giết mổ gà tại Mỹ còn kém phát triển do những nguyên nhân trên.

Cho tới ngày nay, khoảng 50% nguồn gen cho sản xuất gà công nghiệp tại Trung Quốc được cung cấp bởi Arbor Arcres. Chuỗi cung ứng gà công nghiệp giờ đây được kết nối trên phạm vi toàn cầu, mở rộng mạnh mẽ hơn bao giờ hết

Chỉ khi hai công ty bán lẻ gia cầm lớn nhất nước Mỹ thời bấy giờ là Great Atlantic và Pacific Tea Company, phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp nước Mỹ, tổ chức cuộc thi “The Chicken of Tomorrow” vào năm 1948 với giải thưởng 5.000 USD nhằm tìm kiếm những hộ nông dân trên khắp cả nước cung cấp loại gà siêu giống, ngành công nghiệp giết mổ gia cầm tại Mỹ mới bắt đầu có sức chuyển biến mạnh mẽ.

Hàng ngàn hộ nông dân trên khắp nước Mỹ đã hưởng ứng tham gia, họ cải tiến giống gà bằng cách ấp trứng, nuôi và theo dõi giống gà trong những trang trại có điều kiện ánh sáng nhân tạo, được kiểm soát bởi máy móc và nuôi bởi chế độ dinh dưỡng được tiêu chuẩn hóa. Dần dần, giống gà siêu thịt được hình thành, vào năm 1948, giống gà công nghiệp màu lông trắng được công ty Arbor Acres của Franks Saglio phát triển đã trở thành giống gà siêu thịt đầu tiên thắng giải thưởng cuộc thi. Giống gà này có trọng lượng cao hơn, to hơn so với gà thông thường, cung cấp một lượng thịt nhiều hơn trong một khoảng chu kỳ sinh trưởng ngắn hơn so với gà chăn hữu cơ truyền thống (12 tuần).

Việt Nam được xem là thị trường béo bở cho chuỗi cung ứng sản phẩm gà công nghiệp xuất khẩu của một số quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc.

Sau 1948, sau cuộc thi The chicken of Tomorrow, giống gà công nghiệp được nuôi nhiều hơn bởi nhiều doanh nghiệp, khiến cho nguồn cung thịt gà trở nên dồi dào. Với sự tham gia của nhiều nhà cung cấp, giá gà ngày càng trở nên rẻ hơn. Và để tối đa hóa doanh thu, mở rộng quy mô, các công ty chăn nuôi và giết mổ đã liên tục phát triển loại gà siêu thịt cho tới ngày nay, giống gà thịt ngày nay đã có kích thước và cho ra lượng thịt gấp hơn 4 lần so với giống gà đầu tiên thắng giải của cuộc thi năm 1948.

Nhờ những cải tiến trong ngành công nghiệp giết mổ gia cầm, số lượng thịt gà cung ứng ra thị trường ngày càng nhiều hơn. Giá thịt gà đã hạ xuống, người tiêu dùng đủ khả năng để tiêu dùng loại thức ăn từng được coi là đắt đỏ. Thịt gà giờ đây trở thành món ăn quen thuộc của nhiều người trên thế giới. Những biến đổi to lớn trong nhu cầu tiêu thụ thịt gà trên thị trường sau năm 1948 đã gây tác động mạnh mẽ lên chuỗi cung ứng gà công nghiệp trên toàn cầu.

ӆ Kích thước của giống gà siêu thịt qua các năm (Nguồn: MSPCA - Angell)

ӆ Kích thước của giống gà siêu thịt qua các năm (Nguồn: MSPCA - Angell)

Sự thay đổi cho chuỗi cung ứng thịt gà công nghiệp

Do nhu cầu tiêu thụ thịt gà tăng mạnh, cùng với nguồn cung dồi dào kể từ năm 1948, chuỗi cung ứng gà thịt trên thế giới đã có những biến đổi đáng kể:

Thành phần tham gia vào chuỗi cung ứng đa dạng hơn

Thành công của giống gà siêu thịt mở ra cơ hội kinh doanh lớn cho các doanh nghiệp trong ngành giết mổ, đặc biệt là ở Mỹ. Quy trình chăm sóc gà được tiêu chuẩn hóa, do đó đòi hỏi trình độ nuôi dưỡng gà khép kín, từ khâu cung cấp giống đến lúc giết mổ và tiêu thụ. Chuỗi cung ứng giờ đây có sự hiện diện của nhiều loại hình nhà cung cấp với tính chuyên môn hóa cao trong quá trình sản xuất như: Doanh nghiệp chuyên lai tạo và cung cấp giống, các doanh nghiệp thức ăn công nghiệp chăn nuôi, các doanh nghiệp chuyên cung cấp sinh phẩm y tế, các doanh nghiệp chuyên giết mổ,… Do vậy, mạng lưới cung cấp đã được mở rộng thành nhiều cấp, các doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng so với trước đây khi mà chăn nuôi gà còn ở trạng thái nhỏ lẻ, năng suất thấp.

Thành công của giống gà siêu thịt mở ra cơ hội kinh doanh lớn cho các doanh nghiệp trong ngành giết mổ, đặc biệt là ở Mỹ

Thành công của giống gà siêu thịt mở ra cơ hội kinh doanh lớn cho các doanh nghiệp trong ngành giết mổ, đặc biệt là ở Mỹ

Tích hợp, liên kết các nhà cung cấp

Sự nổi lên của các doanh nghiệp cung cấp thịt gà khiến cho những hộ chăn nuôi truyền thống đối mặt với hai lựa chọn sống còn: Cạnh tranh khốc liệt với các công ty có lợi thế quy mô; hoặc liên kết để cung ứng hàng hóa. Đa số những nông dân tham gia cuộc thi năm 1948 đã chọn cách liên kết, trở thành nhà cung cấp đầu vào cho các doanh nghiệp này. Doanh nghiệp giờ đây không chỉ có quyền kiểm soát các trang trại của các hộ nông dân mà còn có thể kiểm soát cả quá trình sản xuất của họ. Nhiều trang trại gà có xu hướng tập trung hóa sản xuất để khai thác tối đa lợi ích từ giống gà siêu thịt. Do đó, nhìn ở góc độ tổng thể chuỗi cung ứng, các mạng lưới sản xuất truyền thống, nhỏ lẻ đã được tích hợp vào một hệ thống sản xuất lớn hơn. Điều này có thể gây sức ép cho các hộ chăn nuôi, nhưng người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi ích to lớn. Nhờ tích hợp mạnh mẽ về phía nguồn cung đầu vào, tính quy mô trong sản xuất xuất hiện, do đó giá thịt gà sẽ giảm đi đáng kể.

Mở rộng thị trường tiêu thụ

Giống gà công nghiệp đã được xuất khẩu nhờ vào các công ty, doanh nghiệp đa quốc gia. Khởi phát từ Mỹ, mạng lưới cung cấp đã lan sang thị trường châu Âu, châu Phi, châu Á,… Năm 1964, Nelson Rockefeller đã mua lại Arbor Acres - công ty đã chiến thắng với giống gà công nghiệp ở cuộc thi năm 1948 và mang dây chuyền sản xuất thành mạng lưới toàn cầu. Từ Mỹ, mạng lưới cung cấp đã lan sang châu Mỹ Latinh, Thái Lan, Đài Loan, Indonesia, Ấn Độ,… Cho tới ngày nay, khoảng 50% nguồn gen cho sản xuất gà công nghiệp tại Trung Quốc được cung cấp bởi Arbor Arcres. Chuỗi cung ứng gà công nghiệp giờ đây được kết nối trên phạm vi toàn cầu, mở rộng mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Tại Việt Nam, do tâm lý người tiêu dùng chuộng gà dai hơn gà công nghiệp, tuy nhiên giá của các loại gà này cũng rẻ hơn so với gà tươi trong nước do đó từ lâu Việt Nam được coi là thị trường béo bở cho chuỗi cung ứng sản phẩm gà công nghiệp xuất khẩu của một số quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc. Trong thời gian tới, chuỗi cung ứng sản phẩm gà công nghiệp cũng sẽ có những thay đổi nhất định để thích ứng với bối cảnh hiện nay như giảm vai trò của các nhà cung cấp sinh phẩm y tế do xu hướng tiêu thụ sản phẩm hữu cơ của người tiêu dùng cuối, Ngoài ra, sự xuất hiện của các vấn đề về đạo đức trong chăn nuôi, sự tích hợp trong quan hệ với nhà cung cấp và khách hàng hay cải tiến quy trình nuôi và giết mổ nhân văn hơn, thân thiện với môi trường hơn sẽ tạo ra sự thay đổi cho một chuỗi cung ứng sản phẩm thịt gà công nghiệp bền vững.


(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review
Đừng bỏ lỡ
Thay đổi chuỗi cung ứng thịt gà công nghiệp
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO