Tín hiệu phục hồi
Về nguồn cung, đối với nhà ở thương mại có khoảng 1.071 dự án đang trong quá trình triển khai. Cụ thể có 960 dự án đang triển khai xây dựng, với tổng quy mô khoảng 148.811 căn hộ chung cư và 249.312 căn nhà ở riêng lẻ; 73 dự án được khởi công mới, quy mô khoảng 31.967 căn, bao gồm 24.735 căn hộ chung cư và 7.232 căn nhà ở riêng lẻ, tăng 19,6% so với cùng kỳ năm 2024 (năm 2024 có 61 dự án); 38 dự án nhà ở thương mại đã hoàn thành mới xây dựng, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm 2024 (năm 2024 có 35 dự án).
Đối với dự án đầu tư xây dựng hạ tầng để chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân tự xây dựng nhà ở có 478 dự án đang triển khai, với quy mô khoảng 19.550 lô đất; 49 dự án được khởi công mới, đạt 94,2% so với cùng kỳ năm 2024 (52 dự án); 64 dự án đã hoàn thành, đủ điều kiện đưa vào giao dịch, tăng 70% so với cùng kỳ năm 2024 (38 dự án).
Đối với nhà ở xã hội đã được Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo tích cực, chủ động chỉ đạo, đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện và đạt được kết quả nhất định:
Tính đến nay, có 692 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai với quy mô 633.559 căn, trong đó có 165 dự án hoàn thành, quy mô 110.436 căn; 147 dự án đã khởi công xây dựng, đang triển khai với quy mô 135.033 căn; 380 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 388.090 căn.
Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, chấp thuận chủ trương đầu tư đến năm 2025 đạt 59,6% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại Đề án (đầu tư xây dựng khoảng 1.062.200 căn).
Trong 09 tháng đầu năm 2025 cả nước đã hoàn thành 43.681/100.275 căn (đạt 43,6%), dự kiến đến hết năm 2025 sẽ hoàn thành thêm 39.245 căn (tổng là 82.926/100.275 căn, đạt 83%); đang đầu tư xây dựng 135.033 căn (trong đó 9 tháng đầu năm đã khởi công 69 dự án với quy mô 54.362 căn).
Nhiều địa phương cũng đã tiếp tục đẩy mạnh phát triển và phê duyệt các dự án khu đô thị mới, góp phần tăng nguồn cung nhà ở và quỹ đất phát triển kinh tế - xã hội. Cụ thể: Tại Hà Nội, các dự án Vinhomes Global Gate (Cổ Loa, Đông Anh); Hải Phòng phát triển các khu đô thị Vinhomes tại Dương Kinh và Kiến Thụy; Đà Nẵng khởi công dự án Thuận Phước; TP. Hồ Chí Minh tập trung phát triển các khu đô thị trọng điểm Thủ Thiêm; Hưng Yên có nhiều dự án khu đô thị lớn được cấp phép mới trong năm 2025, điển hình như Khu đô thị Mỹ Hào Garden City, Tân Tiến và Văn Giang ...
Về lượng giao dịch bất động sản ước đạt khoảng 430.769 giao dịch, tăng không đáng kể (khoảng 1%) so với cùng kỳ năm 2024 (425.752 giao dịch). Thị trường có dấu hiệu phục hồi nhưng vẫn cục bộ, giao dịch tập trung tại các khu vực có hạ tầng đồng bộ, pháp lý minh bạch.
Phân khúc nhà ở chung cư giao dịch tăng nhẹ tại các đô thị lớn, chủ yếu ở phân khúc trung cấp; nhà ở riêng lẻ giao dịch tập trung tại khu vực đã phát triển, các khu vực mới thiếu hạ tầng ghi nhận mức độ hấp thụ thấp; đất nền giao dịch chững lại, chỉ phục hồi tại các khu vực có pháp lý rõ ràng và quy hoạch hoàn chỉnh.
Những vướng mắc và bất cập
Hệ thống pháp luật liên quan mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập, đặc biệt về lĩnh vực đất đai, đấu thầu, chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư... gây khó khăn cho quá trình triển khai nhiều dự án nhà ở, bất động sản.
Việc tổ chức triển khai thực hiện pháp luật về quy hoạch, đất đai, nhà ở, quy hoạch, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án... của các địa phương trong công tác chấp thuận chủ trương, triển khai các dự án nhà ở mới chưa đáp ứng yêu cầu xã hội, còn ít và chậm.
Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn chậm, việc xác định giá đất vẫn có một số vướng mắc, hạn chế, một phần vì còn có tâm lý sợ sai, sợ chịu trách nhiệm, rủi ro pháp lý của một số bộ phận, địa phương dẫn đến giải quyết chậm, đùn đẩy, không đảm quyết định.
Một số dự án gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư là rất lớn, gây lãng phí về đất đai và nguồn vốn, làm gia tăng khó khăn và chi phí, từ đó, tăng giá bán sản phẩm.
Nhiều địa phương chưa bám sát Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt, dẫn đến thiếu chủ động trong quản lý cơ cấu sản phẩm và quỹ đất phát triển nhà ở; chưa quan tâm thỏa đáng đến việc phát triển nhà ở thương mại có giá bình dân, nhà ở xã hội phù hợp với khả năng chỉ trả của số đông người có mức thu nhập trung bình, thu nhập thấp tại khu vực đô thị.
Nguồn cung sản phẩm nhà ở chủ yếu là phân khúc cao cấp và phân khúc trung cấp, thiếu sản phẩm bất động sản là nhà ở giá phù hợp với khả năng chi trả của đa số người dân, đặc biệt thiếu nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị.
Giá giao dịch bất động sản có xu hướng tăng dần theo năm và cơ bản chưa phản ánh đúng giá trị thực của bất động sản. Giá bất động sản cơ bản còn cao so với thu nhập bình quân của số đông người dân.
Còn hiện tượng găm hàng, nâng giá, đầu cơ, làm gia tăng mặt bằng giá bất động sản, gây mất cân đối cung - cầu và vượt quá khả năng chi trả của người dân có thu nhập trung bình, thấp tại khu vực đô thị.
Doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn tín dụng, trong phát hành và thanh toán trái phiếu, khó khăn trong việc bán hàng..., dẫn đến khó khăn nguồn vốn triển khai dự án.
