Điều chỉnh để hoàn thiện hơn mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại TP.HCM

Bộ máy quản lý hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả

Theo nhiều ý kiến, qua gần 3 năm triển khai thực hiện mô hình CQĐT trên địa bàn TPHCM đã nhận được sự đồng thuận từ nhân dân, công chức các phường. Bộ máy quản lý hành chính trở nên tinh gọn do giảm bớt cấp chính quyền, thủ tục hành chính được cắt giảm, thời gian triển khai các kế hoạch được nhanh hơn, phù hợp với tính chất, yêu cầu quản lý của đô thị đông dân sẽ làm cho bộ máy chính quyền đạt được sự phản ứng nhanh nhạy, hoạt động thông suốt hơn.

Tại TP Thủ Đức, riêng tổ chức HĐND, sau khi sáp nhập và tổ chức bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021 - 2026 thì hiện có 40 đại biểu HĐND. HĐND được tổ chức có cơ cấu hợp lý về số đại biểu đang công tác. Hiệu quả hoạt động được nâng lên, ngày càng dân chủ, chất lượng, có nhiều đổi mới cả trong tư duy và thực tiễn hành động thể hiện trên tất cả các lĩnh vực và rõ nét nhất là trong việc quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế - xã hội, ngân sách, quy hoạch ngành, lĩnh vực của TP; giám sát chuyên đề, chất vấn, trả lời chất vấn..., góp phần thể chế hóa kịp thời, đúng đắn đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Theo Chủ tịch UBND TP Thủ Đức Hoàng Tùng, để đạt được kết quả tốt phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ TP đến phường; chú trọng vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo việc triển khai thực hiện tổ chức CQĐT. Phối hợp chặt chẽ, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong quá trình thực hiện. Chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người dân nhận thức rõ nhiệm vụ chính trị để tạo được sự đồng thuận trong quá trình thực hiện.

Tại quận Bình Thạnh, thực hiện mô hình CQĐT, tổ chức bộ máy UBND quận vẫn giữ nguyên 12 phòng chuyên môn thuộc quận, 74 đơn vị sự nghiệp công lập thuộc quận và 20 UBND phường... Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thạnh Thái Thị Hồng Nga cho biết, để tạo nền tảng xây dựng CQĐT đạt được hiệu lực, hiệu quả, UBND quận Bình Thạnh xác định nhiệm vụ cấp thiết là việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ, công chức, nhất là cán bộ, công chức giữ chức danh lãnh đạo, quản lý có phẩm chất chính trị, có tinh thần yêu nước, có trí tuệ và trình độ chuyên môn cao, có trách nhiệm trước dân, không ngừng đổi mới và sáng tạo và có nhiệt tình cách mạng; có chính sách phù hợp nâng cao trình độ và tăng thu nhập cho cán bộ, công chức, người lao động và thu hút nhân tài.

Bên cạnh các địa phương thực hiện mô hình CQĐT đạt kết quả, thì một số nơi gặp không ít khó khăn. Đơn cử phường Bình Hưng Hòa A (quận Bình Tân), nhân sự chưa đáp ứng đã phần nào ảnh hưởng đến thực hiện nhiệm vụ, nhất là những việc phát sinh thực tế liên quan đến đời sống của người dân trên địa bàn phường. Chủ tịch UBND Phường Bình Hưng Hòa A Nguyễn Văn Ngân cho biết, phường có 31.025 hộ dân với 125.894 nhân khẩu, đông gấp 8 lần so với tiêu chuẩn. Tuy nhiên, hiện nay, UBND phường được giao 36 biên chế, gồm 22 cán bộ, công chức và 14 cán bộ không chuyên trách. Trung bình mỗi công chức và người hoạt động không chuyên trách phường (khối chính quyền) phải phục vụ từ 5.000 - 6.000 người dân (22 cán bộ/125.000 dân).

Đồng thời, hiện nay phường chỉ có 2 Phó Chủ tịch, gồm 1 người phụ trách lĩnh vực văn hóa - xã hội; 1 người phụ trách lĩnh vực địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường. Do thiếu người nên Phó Chủ tịch phụ trách lĩnh vực địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường quản lý luôn cả lĩnh vực kinh tế nên rất áp lực trong công việc. Do vậy, phường kiến nghị TP, đề xuất Chính phủ sớm bổ sung biên chế công chức cho UBND phường và cho phép TP bố trí thêm 1 Phó Chủ tịch UBND phường, xã phụ trách lĩnh vực kinh tế - môi trường đối với những phường, xã có trên 100.000 dân và bổ sung thêm kinh phí dự phòng để phường chủ động trong việc trang bị cơ sở vật chất và sửa chữa hạ tầng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của CQĐT…

Tổ chức CQĐT làm cơ sở thúc đẩy nhanh hơn, hiệu quả hơn chính quyền số

Kết luận tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đã phân tích những kết quả đạt được; đồng thời cho rằng, qua kết quả triển khai từ 1/7/2021 ở cấp TP, ở TP Thủ Đức, ở 16 quận và 249 phường ghi nhận những mặt được tích cực. Trước tiên, phải khẳng định hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đã được nâng lên; công tác cải cách hành chính, cải cách chế độ công vụ, công chức có sự chuyển biến tích cực, dù có 2 năm chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 và dành thời gian cho phục hồi là chủ yếu.

Bên cạnh đó, tổ chức bộ máy đã được tinh gọn, bước đầu đã khắc phục được tình trạng chồng chéo, trùng lắp chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã được nâng lên về phẩm chất, tinh thần phục vụ, chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng. Cụ thể, tại TP Thủ Đức mô hình đầu tiên của cả nước TP trong TP, bước đầu có được cơ chế để ổn định về mặt tổ chức bộ máy, phương thức hoạt động và với cơ chế của Nghị quyết 98 Thủ Đức có điều kiện ổn định hơn nữa về tổ chức bộ máy. Tổ chức CQĐT đã làm cơ sở thúc đẩy nhanh hơn, hiệu quả hơn chính quyền số. “Như vậy, với các kết quả này, có thể thấy tổ chức CQĐT tại TPHCM là phù hợp và đã phát huy được hiệu quả” – đồng chí Phan Văn Mãi khẳng định.

Tuy nhiên, qua 3 năm thực hiện cũng bộc lộ nhiều bất cập, đồng chí Phan Văn Mãi cho biết, vừa qua, UBND TP đã kịp thời phát hiện, cập nhật và có điều chỉnh 1 phần theo thẩm quyền của mình và tổng hợp báo cáo Chính phủ để có sự điều chỉnh ở tầm cao hơn. Do vậy, những bất cập này phải khẩn trương điều chỉnh để hoàn thiện hơn mô hình CQĐT tại TPHCM mới đạt hiệu quả cao nhất.

Một số những bất cập được Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi chỉ ra như: Số biên chế ít so với khối lượng công vụ; Sự phân cấp, phân quyền để đạt được mục tiêu CQĐT gọn, mạnh, nhanh, để đạt được hiệu lực, hiệu quả vẫn chưa thực hiện được triệt để; Thiếu sự chủ động trong điều hành một số công tác; Việc thực hiện quyền làm chủ của người dân cần được tiếp tục nghiên cứu khi phường và quận không còn tổ chức HĐND... UBND TP đã cập nhật hết các vấn đề bất cập, có định hướng theo thẩm quyền, báo cáo Chính phủ để đề nghị sửa đổi Nghị định 33 về thực hiện Nghị quyết 131.

“Từ kết quả đạt và chưa được, tổ chức CQĐT tại TPHCM là phù hợp nhưng cần tiếp tục được hoàn thiện. Trong 3 năm thực hiện thì tình hình kinh tế-xã hội, an ninh trật tự ổn định và phát triển. Người dân và doanh nghiệp đồng tình ủng hộ với mô hình này” – đồng chí Phan Văn Mãi khẳng định.

Tập trung giải quyết các vấn đề bất cập về biên chế của TPHCM

Đánh giá mặt được và chưa được và xác định công việc sắp tới, Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đề nghị, các cấp trong hệ thống chính trị, đặc biệt là hệ thống chính quyền tập trung thực hiện Nghị quyết 131 trên cơ sở phát huy các kết quả đạt được cũng như chủ động đề xuất, khắc phục bất cập đã nhận diện. Trong đó, tiếp tục tập trung xây dựng chính quyền các cấp, các cơ quan nhà nước trong sạch, vững mạnh chuyên nghiệp, hiệu quả để bộ máy chính quyền, hệ thống hành chính, nền công vụ phải theo kịp, phải phục vụ và kiến tạo cho sự phát triển của TP.

Đồng thời, tập trung rà soát, hoàn thiện quy trình thủ tục, tập trung công tác CCHC ở từng cấp, từng cơ quan từ TP cho đến phường và lấy chỉ số CCHC được đánh giá hằng nằm để soi rọi và có biện pháp khắc phục. Tập trung xây dựng vị trí việc làm ở từng cơ quan; Xây dựng và triển khai khung năng lực về cán bộ, công chức viên chức gắn với chủ trương về biên chế của Trung ương và Chính phủ, để giải quyết các vấn đề bất cập về biên chế của TPHCM. Đẩy nhanh xây dựng chính quyền số, tập trung xây dựng đội ngũ, hiện đại hóa, số hóa nền hành chính xây dựng chính quyền số...

Bên cạnh đó, tập trung sắp xếp điều chỉnh bất cập về phân cấp, phân quyền để công việc thông suốt; tiếp tục phối hợp với các cơ quan trung ương hoàn thiện hồ sơ đề xuất sửa đổi Nghị quyết 131 và các văn bản có liên quan. Tập trung nghiên cứu và triển khai các biện pháp để phát huy quyền làm chủ của người dân. Tổ chức gặp gỡ, đối thoại với người dân và doanh nghiệp gắn với đổi mới phương pháp đánh giá sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.

Đồng thời, phối hợp chặt chẽ để phát huy tốt vai trò giám sát của HĐND TP, HĐND TP Thủ Đức và MTTQ các cấp. Triển khai các nội dung về tổ chức bộ máy của TP Thủ Đức theo Nghị quyết 98 gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ của TP Thủ Đức. Tập trung hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận TP Thủ Đức là đô thị loại 1. Việc này quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức bộ máy để Thủ Đức có thể thực hiện mục tiêu là TP năng động, sáng tạo, tương tác cao ở phía đông kết nối với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. “Tiếp tục nghiên cứu mô hình tổ chức CQĐT ở TPHCM để khi tổng kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 131 sẽ có hướng hoàn thiện triển khai trong thời gian tới” - đồng chí Phan Văn Mãi đề nghị.

Tại hội nghị, UBND TPHCM đã có quyết định tặng Bằng khen cho 52 tập thể và 71 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác tham mưu và triển khai Nghị quyết số 131/2020/QH14 về tổ chức CQĐT tại TPHCM và ngày 19 tháng 12 năm 2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc TPHCM.