Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, chi phí sản xuất gia tăng và áp lực cạnh tranh ngày càng khốc liệt, mỗi điều chỉnh chính sách đúng lúc đều có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cộng đồng doanh nghiệp. Việc Chính phủ ban hành Nghị định 320/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp không chỉ mang tính kỹ thuật pháp lý, mà còn được xem là một bước ngoặt chính sách đối với ngành chế biến thủy sản Việt Nam – lĩnh vực đang đóng vai trò trụ cột trong xuất khẩu và sinh kế của hàng triệu lao động.
Chính sách tháo gỡ “điểm nghẽn” kéo dài nhiều năm
Trong nhiều năm qua, một trong những vướng mắc lớn nhất của doanh nghiệp chế biến thủy sản là cách hiểu và áp dụng không thống nhất đối với hoạt động “chế biến” khi xác định ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp. Trên thực tế, nhiều hoạt động mang tính chế biến rõ ràng như sơ chế, đông lạnh, phân loại, xử lý nhiệt, pha trộn phụ liệu hay tạo ra sản phẩm giá trị gia tăng vẫn chưa được nhìn nhận đầy đủ về bản chất kinh tế, dẫn đến việc doanh nghiệp không được hưởng ưu đãi thuế như kỳ vọng.
Nghị định 320/2025/NĐ-CP đã giải quyết trực diện vấn đề này, khi làm rõ khái niệm và phạm vi hoạt động chế biến thủy sản, khẳng định đây là hoạt động sản xuất thực chất, đủ điều kiện hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Đây là kết quả của một quá trình lắng nghe, đối thoại và tiếp thu kiến nghị kéo dài nhiều năm từ hiệp hội, doanh nghiệp và các chuyên gia trong ngành.

Tác động trực tiếp đến sức khỏe tài chính doanh nghiệp
Đối với doanh nghiệp chế biến thủy sản, thuế thu nhập doanh nghiệp không chỉ là một khoản nghĩa vụ tài chính, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tích lũy, tái đầu tư và mở rộng sản xuất. Việc được xác nhận ưu đãi thuế giúp doanh nghiệp giảm áp lực chi phí, nhất là trong bối cảnh giá nguyên liệu, chi phí logistics, năng lượng và lao động đều tăng cao.
Nghị định 320/2025/NĐ-CP không chỉ tháo gỡ những vướng mắc pháp lý kéo dài trong chính sách thuế, mà còn tạo cú hích quan trọng cho ngành chế biến thủy sản – lĩnh vực gắn chặt với logistics lạnh, chuỗi cung ứng và xuất khẩu. Khi hoạt động chế biến thực chất được ghi nhận và hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp có thêm niềm tin để đầu tư dài hạn, nâng cấp công nghệ và gia tăng giá trị trong toàn bộ chuỗi thủy sản Việt Nam.
Quan trọng hơn, chính sách này tạo ra dư địa tài chính mới để doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ chế biến sâu, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường xuất khẩu như truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm, phát triển xanh và giảm phát thải. Đây chính là nền tảng để thủy sản Việt Nam thoát khỏi mô hình tăng trưởng dựa trên sản lượng, chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa trên giá trị và chất lượng.
Tín hiệu tích cực cho đầu tư dài hạn và chuyển đổi công nghệ
Một trong những rào cản lớn đối với đầu tư dài hạn trong ngành chế biến thủy sản là sự thiếu ổn định và rõ ràng của chính sách. Khi doanh nghiệp không chắc chắn về cách áp dụng ưu đãi thuế, họ buộc phải thận trọng trong các quyết định đầu tư lớn, đặc biệt là đầu tư công nghệ cao, dây chuyền chế biến sâu hoặc mở rộng nhà máy.
Nghị định 320/2025/NĐ-CP đã góp phần khôi phục niềm tin chính sách, tạo nền tảng pháp lý rõ ràng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư dài hạn. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng trong bối cảnh ngành thủy sản đang đứng trước yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ sang chế biến sâu, kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.
Góc nhìn logistics: Tối ưu chuỗi giá trị thủy sản
Dưới góc độ logistics và chuỗi cung ứng, Nghị định 320/2025/NĐ-CP mang ý nghĩa vượt ra ngoài phạm vi thuế. Khi doanh nghiệp chế biến được hưởng ưu đãi và có điều kiện mở rộng sản xuất, nhu cầu logistics lạnh, kho bãi, vận tải và dịch vụ hậu cần cũng tăng theo, tạo động lực lan tỏa cho toàn bộ chuỗi giá trị thủy sản.
Việc thúc đẩy chế biến sâu ngay trong nước giúp giảm xuất khẩu thô, tối ưu hóa vận chuyển, hạn chế rủi ro trong chuỗi cung ứng và nâng cao giá trị gia tăng nội địa. Đây cũng là hướng đi phù hợp với chiến lược phát triển logistics quốc gia và mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm chế biến và logistics thủy sản của khu vực.
Sự đồng thuận cao từ cộng đồng doanh nghiệp
Ngay sau khi Nghị định được ban hành, cộng đồng doanh nghiệp chế biến thủy sản đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ. Nhiều doanh nghiệp cho rằng đây là chính sách “đúng người, đúng việc, đúng thời điểm”, không chỉ tháo gỡ khó khăn trước mắt mà còn tạo niềm tin cho chiến lược phát triển dài hạn.
Nghị định 320/2025/NĐ-CP không chỉ là chính sách thuế, mà là một thông điệp đồng hành rõ ràng của Nhà nước với doanh nghiệp. Khi chế biến thủy sản được nhìn nhận đúng bản chất và được khuyến khích bằng chính sách phù hợp, chuỗi giá trị – đặc biệt là logistics và xuất khẩu – sẽ có điều kiện phát triển bền vững hơn.” - Bà Lý Thị Thùy Linh - Tổng Giám đốc Công ty Bạch Linh
Sự đồng thuận này không đến từ ưu đãi đơn thuần, mà đến từ cảm nhận rõ ràng rằng chính sách đã đi sát thực tiễn sản xuất, phản ánh đúng bản chất hoạt động của doanh nghiệp. Đây là yếu tố then chốt để chính sách đi vào cuộc sống, thay vì chỉ dừng lại trên văn bản.

Thông điệp đồng hành của Nhà nước với doanh nghiệp
Nghị định 320/2025/NĐ-CP gửi đi một thông điệp rõ ràng: Nhà nước không đứng ngoài hoạt động sản xuất – kinh doanh, mà chủ động đồng hành, tháo gỡ rào cản và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh gay gắt, sự đồng hành này có ý nghĩa sống còn đối với các ngành xuất khẩu chủ lực như thủy sản.
Việc điều chỉnh chính sách thuế theo hướng minh bạch, nhất quán và thực chất cũng góp phần cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và củng cố niềm tin của doanh nghiệp trong nước cũng như nhà đầu tư quốc tế.
Kỳ vọng cho giai đoạn phát triển mới
Có thể nói, Nghị định 320/2025/NĐ-CP không chỉ giải quyết một vấn đề cụ thể của ngành chế biến thủy sản, mà còn mở ra kỳ vọng về một cách tiếp cận chính sách mới: lấy doanh nghiệp làm trung tâm, lấy hiệu quả và giá trị gia tăng làm thước đo.
Trong giai đoạn tới, khi ngành thủy sản Việt Nam tiếp tục đối mặt với yêu cầu cao về phát triển xanh, giảm phát thải và nâng cấp chuỗi cung ứng, những chính sách như Nghị định 320/2025/NĐ-CP sẽ đóng vai trò nền tảng, giúp doanh nghiệp vững tin đầu tư, đổi mới và vươn xa hơn trên thị trường toàn cầu.