Bà Rịa - Vũng Tàu và “cuộc chiến” vì phát triển bền vững

“Thảm họa” từ đại dương

Những năm gần đây, lượng rác đại dương tấp vào bờ biển ngày càng lớn. Năm 2024, tình hình này trở nên nghiêm trọng hơn khi lượng rác không chỉ xuất hiện nhiều mà còn đa dạng hơn, gồm lục bình, thân lá dừa nước, rác thải nhựa (túi ni-lông, chai lọ, ly nhựa…).

Rác đại dương bắt đầu tràn về. Cơ quan có trách nhiệm ước rằng, những ngày đầu tháng 5 hàng năm, lượng rác còn ít chỉ khoảng 10 tấn/ngày. Tuy nhiên, sau đó rác càng lúc càng ồ ạt, lượng rác nhiều gấp 3 - 4 lần. Không chỉ gần 1km bãi biển Bãi Trước đầy rác mà các bãi lân cận như Bãi Dâu, Bãi Dứa… cũng bị sóng biển đánh khiến rác trôi nổi khắp nơi.

Theo chu kỳ của những năm trước, sau 4-5 ngày rác sẽ hết. Nhưng những năm gần đây, rác đại dương tấn công biển Vũng Tàu không theo một chu kỳ nào cả. Thành phần của rác đại dương chủ yếu là lục bình, hộp xốp, túi ni-lông…

Ngoài ra, rác đại dương còn xuất hiện từ các hoạt động neo đậu, vận tải thủy và đánh bắt gần bờ. Do thói quen sinh hoạt của ngư dân trên biển nên phần lớn rác bị người dân thải trực tiếp ra biển, sau đó theo sóng, gió trôi dạt vào bờ. Lượng rác còn lại là từ các hoạt động trong bờ thải ra biển rồi bị sóng biển đánh dội ngược vào bờ.

Rác đại dương xâm chiếm các bãi biển Vũng Tàu ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị và môi trường biển. Đặc biệt ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động du lịch, tắm biển của người dân địa phương và du khách.

“Hành trình xanh” vì môi trường biển

BRVT là địa phương có đường bờ biển dài lên tới 156km với 5/8 huyện, thành phố giáp biển. Đây là lợi thế so sánh, dư địa phát triển kinh tế biển, trong đó có du lịch, nghỉ dưỡng. Trước tình hình môi trường biển suy thoái, ô nhiễm môi trường biển gia tăng, nhiệm vụ bảo vệ bảo vệ môi trường (BVMT) biển ngày càng được BRVT đặc biệt chú ý.

Sở Tài nguyên và Môi trường thường xuyên phối hợp với các sở, ngành liên quan và các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các thủ tục, quy định về bảo vệ môi trường (BVMT) đối với các cơ sở kinh doanh du lịch; giám sát, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về BVMT tại các khu du lịch, điểm du lịch, các cơ sở kinh doanh du lịch theo quy định của pháp luật về BVMT; khuyến khích các cơ sở lưu trú du lịch chú trọng sử dụng nguồn năng lượng sạch; sử dụng tiết kiệm tài nguyên và giảm thiểu tác động đến môi trường biển.

“Vừa chống, vừa xây”, BRVT đồng thời, xây dựng hệ thống xử lý rác thải phù hợp, nhất là đầu tư hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tại đơn vị, trước khi đưa vào hệ thống thải chung của khu vực; tổ chức khảo sát, đánh giá tác động môi trường toàn bộ khu vực quy hoạch nuôi thủy sản lồng bè khu vực ven biển nhằm xác định sức chịu tải môi trường, từ đó, sẽ điều chỉnh quy mô phù hợp với tình hình thực tế, hạn chế được nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước do hoạt động nuôi trồng thủy sản và các hoạt động khác gây ra.

Theo Công ty Cổ phần Dịch vụ môi trường và Công trình đô thị Vũng Tàu (VESCO) - đơn vị được TP. Vũng Tàu giao nhiệm vụ tổ chức thu gom, xử lý rác thải đại dương trong việc giải quyết tình trạng này, thời điểm bình thường, khoảng gần 1km khu vực Bãi Trước, VESCO chỉ cử 3 công nhân làm vệ sinh bãi biển. Nhưng khi xuất hiện rác đại dương, mỗi ngày công ty phải huy động 30 - 40 công nhân làm việc liên tục từ 4 giờ sáng đến 17 giờ chiều để cào rác từ dưới biển lên và đồng thời đưa rác lên bờ, ép rác bằng xe chuyên dụng…

Đối với công tác “chống” rác thải đại dương, lãnh đạo thành phố Vũng Tàu đã đề xuất đặt hàng nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp tỉnh nhằm xây dựng đề án thu gom rác trên biển, không để dạt vào các bãi tắm làm ảnh hưởng đến người dân, du khách. UBND tỉnh xem xét phê duyệt và đã được chấp thuận về mặt chủ trương. Các cơ quan chức năng đang sớm hoàn thiện để tiến hành triển khai.

Như vậy, Vũng Tàu nói riêng, BRVT nói chung đã nhận thức và tiếp cận vấn đề “từ gốc”. “Hành trình xanh” vì môi trường đã và đang trở thành nếp sống, văn hóa của người dân TP. Vũng Tàu nói riêng và tỉnh BRVT nói chung.

Trung bình, mỗi ngày TP. Vũng Tàu phát sinh khoảng hơn 400 tấn rác thải sinh hoạt. Vì thế, để BRVT Tàu có một môi trường biển và hải đảo xanh – sạch – đẹp thu hút du khách từ mọi nơi đến du lịch nghỉ dưỡng, bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, rất cần có sự chung tay, ý thức tự giác và tinh thần trách nhiệm của mỗi người dân. “Cuộc chiến” chống rác thải BVMT biển, suy cho cùng là cuộc chiến vì văn hóa, phát triển bền vững.