
Đây không chỉ là lá chắn hữu hiệu trước các biến động chính sách mà còn mở ra khả năng tối ưu hóa chi phí, cải thiện dòng tiền và nâng cao sức mạnh nội tại của chuỗi cung ứng.
Lá chắn thuế quan
Vùng thương mại tự do tại Hoa Kỳ là các khu vực đặc biệt được phép tiếp nhận hàng hóa nước ngoài mà không cần thực hiện nghĩa vụ thuế quan ngay lập tức. Hàng hóa có thể được lưu kho, gia công, lắp ráp hoặc tái xuất ra nước ngoài mà không phải nộp thuế trừ khi được nhập vào thị trường nội địa. Chính sách này giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro tài chính, trì hoãn dòng tiền ra và kiểm soát chi phí hiệu quả hơn trong bối cảnh bất ổn thương mại gia tăng. Hiện nay, có hơn 195 vùng thương mại tự do được ủy quyền tại Mỹ, với hơn 300 cơ sở hoạt động tích cực.
Theo báo cáo mới nhất từ National Association of Foreign-Trade Zones, tổng giá trị hàng hóa được xử lý thông qua FTZs trong năm 2023 đạt mức kỷ lục 1.25 nghìn tỷ USD, trong đó 70% là hàng hóa nội địa và 30% là hàng nhập khẩu, cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của các khu vực này trong hệ sinh thái logistics hiện đại.
Với khả năng hỗ trợ tái cấu trúc chuỗi cung ứng và thích ứng nhanh với rủi ro thuế quan, FTZs đang trở thành lựa chọn chiến lược trong kế hoạch dài hạn của nhiều tập đoàn công nghiệp lớn.
Giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh
Doanh nghiệp sử dụng FTZs không chỉ tiết kiệm thuế nhập khẩu mà còn tối ưu hóa chi phí logistics và vận hành. Nhờ vào khả năng lưu kho không giới hạn thời gian trong các FTZs, các công ty có thể điều chỉnh chiến lược tồn kho linh hoạt, tránh áp lực về chi phí tồn trữ khi chưa xác định được thời điểm tiêu thụ. Việc hoãn nộp thuế đến khi sản phẩm thực sự nhập khẩu vào nội địa cũng giúp cải thiện dòng tiền, một yếu tố sống còn trong quản trị tài chính doanh nghiệp.
Ngoài ra, FTZs tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất, nhất là khi sử dụng linh kiện nhập khẩu để chế tạo sản phẩm tại Mỹ. Trong nhiều trường hợp, mức thuế áp lên sản phẩm hoàn thiện thấp hơn so với thuế áp lên linh kiện riêng lẻ, doanh nghiệp có thể chọn mức thuế thấp hơn để áp dụng. Điều này đặc biệt có lợi trong bối cảnh thuế quan lên các linh kiện Trung Quốc hoặc các quốc gia bị kiểm soát đang tăng cao theo các đạo luật mới về chuỗi cung ứng an toàn và giảm phụ thuộc. FTZs còn góp phần quan trọng trong việc thu hút các khoản đầu tư sản xuất, giúp Mỹ giữ chân được các nhà máy sản xuất công nghệ cao mà lẽ ra đã dịch chuyển sang châu Á vì chi phí.

Chiến lược dài hạn từ thực tiễn
Flexsteel Industries, một trong những nhà sản xuất nội thất lớn tại Mỹ với chuỗi cung ứng trải dài từ Việt Nam đến Mexico, đã chủ động sử dụng vùng thương mại tự do như một phần chiến lược ứng phó với khả năng bị áp mức thuế 46% theo các đề xuất mới từ Bộ Thương mại Mỹ. Công ty không chỉ giảm được áp lực chi phí nhập khẩu mà còn tận dụng FTZs để gia tăng năng lực logistics, phân phối hàng hóa nhanh hơn cho thị trường nội địa.
GE Aerospace, tập đoàn đang đối mặt với khoản chi phí tăng thêm ước tính lên đến 500 triệu USD do các chính sách thuế quan, đã tích cực chuyển đổi hoạt động vào các FTZs nhằm giảm thiểu tác động trực tiếp. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sản xuất linh kiện ô tô, thiết bị y tế và hàng tiêu dùng nhanh cũng đang tích cực gia nhập các FTZs để tận dụng lợi thế thuế và tốc độ xử lý.
Sự gia tăng rõ rệt trong số lượng doanh nghiệp đăng ký mới và mở rộng hoạt động tại các FTZs trong năm 2024 cũng là minh chứng cho xu hướng này. Các chuyên gia logistics nhận định rằng trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang được tái định hình bởi chính sách “friendshoring” và các đạo luật như Inflation Reduction Act hay CHIPS Act, FTZs đang đóng vai trò như một trụ cột quan trọng trong chiến lược nội địa hóa sản xuất và tối ưu hóa chuỗi cung ứng của doanh nghiệp Mỹ.
Kết luận
Việc tận dụng vùng thương mại tự do đang ngày càng chứng tỏ vai trò chiến lược đối với doanh nghiệp Mỹ trong việc ứng phó hiệu quả với biến động thuế quan và rủi ro chuỗi cung ứng. FTZs không chỉ là giải pháp ngắn hạn mà đang trở thành một phần của chiến lược tái cấu trúc dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh xu hướng sản xuất nội địa hóa và giảm phụ thuộc vào các thị trường rủi ro ngày càng mạnh mẽ. Để khai thác tối đa tiềm năng này, các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ quản lý chuỗi cung ứng hiện đại, nâng cao khả năng phân tích dữ liệu và kết nối chặt chẽ với các nhà cung cấp dịch vụ logistics có chuyên môn về FTZs nhằm duy trì tính linh hoạt và năng lực cạnh tranh bền vững trên thị trường toàn cầu.