Liên kết sức mạnh nội sinh

Ngô Đức Hành|11/08/2022 07:25

Cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, chuỗi cung ứng đứt gãy, lạm phát tăng cao trên toàn cầu... Thách thức truyền thống và phi truyền thống đang đặt ra phải đổi mới tư duy phát triển, không địa phương nào có thể phát triển nếu đứng ngoài chuỗi liên kết.

15 năm và những điều trăn trở

Ngày 9/7, tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng Đông Nam Bộ (ĐNB) và Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam (KTTĐPN).

coffee-beans-drying-sun-coffee-plantations-coffee-farm-compressed.jpg

Thành tựu được khẳng định, đây là Vùng có nhiều chỉ số kinh tế cao nhất cả nước. Tuy nhiên, lại tuy nhiên, vẫn còn các tồn tại, yếu kém được nhận diện. Công nghiệp của Vùng phát triển nhanh nhưng thiếu tính bền vững và đồng bộ; chủ yếu là gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng thấp; phân bố các khu công nghiệp, khu chế xuất chưa hợp lý; các ngành dịch vụ cao cấp, chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Về kết cấu hạ tầng Vùng, liên Vùng còn thiếu và yếu, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, tính kết nối và đồng bộ còn yếu; hệ thống giao thông quá tải, tắc nghẽn; tình trạng ngập úng thường xuyên. Một số công trình trọng điểm còn chậm tiến độ so với mục tiêu đề ra.

Ngoài ra, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa theo kịp sự phát triển; chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu của hội nhập quốc tế; tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa đạt mục tiêu, chưa thực sự trở thành động lực để nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển KTXH Vùng.

Đặc biệt, điều đáng suy nghĩ là liên kết giữa các địa phương trong Vùng chưa chặt chẽ, còn hình thức, liên kết nội Vùng và liên Vùng chưa có tính chiến lược, lâu dài để nâng cao năng lực cạnh tranh Vùng... Đây là vấn đề thuộc về tư duy, tầm nhìn. Nói cách khác, nó là hệ quả của “tư duy nông dân”, “tư duy nhiệm kỳ” trong quy hoạch phát triển.

Hiện nay, Vùng đang gặp nhiều thách thức, nghiêm trọng nhất là việc phát triển dưới mức tiềm năng, chưa phát huy tốt vai trò trung tâm KTXH của cả nước. Cụ thể là tốc độ tăng trưởng chậm lại và chậm hơn tốc độ tăng trưởng chung của các nước; vai trò đầu mối xuất nhập khẩu giảm; hiệu quả sử dụng vốn của Vùng luôn thấp nhất và đều thấp hơn so với bình quân của cả nước; kinh tế Vùng giảm tỷ trọng trong cơ cấu kinh tế cả nước.

Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN tiềm năng rất lớn nhưng phát triển chưa tương xứng. Làm sao để khai thác hết dư địa phát triển? Vấn đề hiện nay, sắp tới vẫn là quy hoạch phải hiện đại; phải xây dựng được cơ chế điều phối Vùng, các địa phương trong Vùng phải được định vị là một “mắt xích” trong chuỗi liên kết giá trị; tận dụng tối đa cơ hội nổi trội, tiềm năng khác biệt, lợi thế cạnh tranh...

Điều quan trọng là tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc theo hướng rõ trách nhiệm, địa chỉ; phát huy tính chủ động của các địa phương, nhưng đồng thời phải nhân lên sức mạnh tổng hợp của cả Vùng...

Nhắc lại khái niệm liên kết

Liên kết vùng trong tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng đã được Đảng và Nhà nước quan tâm từ nhiều năm nay thông qua việc ban hành các chủ trương, cơ chế, chính sách, đầu tư và triển khai thực hiện... Kết quả bước đầu ghi nhận đã có một số chuyển biến nhất định nhưng so với yêu cầu, mục tiêu đặt ra thì kết quả đạt được vẫn còn hạn chế. Làm thế nào để đẩy mạnh hoạt động liên kết vùng trong tái cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng là vấn đề đặt ra đối với các nhà thiết kế lẫn thực thi chính sách.

warehouse-industrial-building-interior-with-people-forklifts-handling-goods-storage-area-compressed.jpg

Theo TS. Lương Phương Hoa, liên kết kinh tế vùng thực chất là “sự liên kết giữa các chủ thể kinh tế khác nhau trong một vùng, dựa trên lợi ích kinh tế là chính, nhằm phát huy lợi thế so sánh, tạo ra tính cạnh tranh kinh tế cao hơn cho một vùng”. Theo đó, các hình thức liên kết kinh tế vùng được biểu hiện ở các khía cạnh không gian kinh tế theo lãnh thổ, chuỗi ngành hàng, tổ chức sản xuất. Chủ trương, chính sách phát triển vùng, liên kết vùng không những tạo động lực phát triển kinh tế mà còn giúp các vùng khó khăn thực hiện tốt chức năng bảo tồn tài nguyên, sinh thái, ổn định an ninh, chính trị, xã hội.

Nhận rõ tầm quan trọng của liên kết vùng với phát triển KTXH đất nước, văn kiện Đại hội XII chú trọng các khía cạnh thống nhất quản lý tổng hợp, chiến lược, quy hoạch, đổi mới cơ chế phân cấp giữa Trung ương và địa phương, xây dựng một số đặc khu kinh tế để tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm thể chế phát triển vùng có tính đột phá.

Văn kiện Đại hội XIII tiếp tục nhấn mạnh đến nâng cao chất lượng quy hoạch vùng; đổi mới, hoàn thiện thể chế quản lý vùng có hiệu quả, phát huy tốt nhất tiềm năng, lợi thế của từng vùng, tăng cường liên kết giữa các địa phương trong vùng và giữa các vùng. Phát huy tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, đồng thời ưu tiên phát triển các vùng kinh tế động lực, tạo sức lôi cuốn, lan tỏa phát triển đến các địa phương trong vùng và đến các vùng khác. Có chính sách hỗ trợ phát triển các vùng còn nhiều khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và hải đảo; phát triển kinh tế lâm nghiệp. Đổi mới cơ chế phân cấp, phân quyền, gắn với phân định và nâng cao trách nhiệm của trung ương và địa phương. Văn kiện cũng xác định “tham gia có hiệu quả vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu”.

Câu chuyện Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN, cho thấy phải tập trung mọi nguồn lực phát triển kết cấu hạ tầng KTXH Vùng, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng.

Không chỉ tại hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển KTXH và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN mà chiều 10/7, khi làm việc với Cần Thơ, cho ý kiến chỉ đạo tháo gỡ hàng loạt các vướng mắc, điểm nghẽn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đều nhắc đến các từ khóa “quy hoạch” và “liên kết”.

Chiến lược phát triển KTXH của mỗi địa phương, vùng phải thể hiện rõ tính liên kết vùng, sớm xóa bỏ tình trạng phát triển kinh tế khép kín. Quy hoạch vùng phải gắn với điều kiện KTXH đặc trưng của vùng và phải được xác định, thực hiện trong từng giai đoạn cụ thể. Đặc biệt, trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch nói chung và cho liên kết vùng nói riêng không thể không chú trọng.

Bài liên quan

TP Hồ Chí Minh miễn giảm phí hạ tầng: Các hiệp hội với vai trò phản biện chính sách

Chiều 07/7/2022, TP. Hồ Chí Minh thông qua Nghị quyết điều chỉnh mức thu phí sử dụng hạ tầng (HT) cảng biển. Theo đó, từ ngày 1/8/2022, sẽ giảm 50% phí HT cảng biển với hàng chở bằng đường thủy và giảm mức thu đối với hàng mở tờ khai tại các địa phương khác.

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Toàn cảnh Kinh tế

Thúc đẩy hội nhập thương mại khu vực: Từ bề rộng đến chiều sâu

Thúc đẩy hội nhập thương mại khu vực: Từ bề rộng đến chiều sâu

Việt Nam đã đạt được nhiều thành công trong hội nhập thương mại quốc tế, đặc biệt thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) với phạm vi rộng lớn. Tuy nhiên, việc tập trung vào số lượng hiệp định thay vì chất lượng cam kết đã khiến chiến lược hội nhập của Việt Nam vẫn còn thiếu chiều sâu.

Toàn cảnh Kinh tế
Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng trong lịch sử phát triển kinh tế. Với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, nước ta cần xây dựng một lộ trình rõ ràng và chiến lược đột phá để duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất và dịch vụ. Tuy nhiên, liệu Việt Nam có thể biến tham vọng này thành hiện thực khi đối mặt với những thách thức mới từ biến động toàn cầu?

Toàn cảnh Kinh tế
Kinh tế - xã hội của Hà Nội năm 2024 đạt kết quả khá toàn diện, hiệu quả

Kinh tế - xã hội của Hà Nội năm 2024 đạt kết quả khá toàn diện, hiệu quả

Sáng 9/12, tại kỳ họp thứ 20, HĐND Thành phố khóa XVI, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Minh Hải đã báo cáo tóm tắt về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 của thành phố Hà Nội.

Toàn cảnh Kinh tế
TPHCM kiến tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, bình đẳng cho doanh nghiệp, doanh nhân

TPHCM kiến tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, bình đẳng cho doanh nghiệp, doanh nhân

UBND TPHCM vừa có chỉ đạo về triển khai kết luận của Thường trực Chính phủ tại buổi gặp mặt của Thường trực Chính phủ với đại diện doanh nghiệp nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam.

Toàn cảnh Kinh tế
Trần Thiên Long: "Xanh & Số - hai nghiệm trong phương trình phát triển bền vững các khu công nghiệp Việt Nam"

Trần Thiên Long: "Xanh & Số - hai nghiệm trong phương trình phát triển bền vững các khu công nghiệp Việt Nam"

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng phát triển bền vững, Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Các khu công nghiệp (KCN) - xương sống của nền sản xuất công nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội đến từ chuyển đổi xanh và số hóa. Theo lịch hẹn, 6 giờ chiều Long đón tôi tại một quán nhỏ nằm trên đường Vĩnh Khánh, Quận 4, TP. Hồ Chí Minh... chúng tôi bắt đầu câu chuyện này.

Toàn cảnh Kinh tế
60 năm âm vang Bình Giã - Động lực tương lai

60 năm âm vang Bình Giã - Động lực tương lai

Tối ngày 2/12/2024, tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Bình Giã đã diễn ra trong không khí trang nghiêm, xúc động. Sự kiện thu hút sự tham gia của nhiều lãnh đạo cấp cao, nguyên lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước cùng đông đảo đồng chí, đồng bào cả nước đã làm sống lại một thời kỳ hào hùng trong lịch sử dân tộc.

Toàn cảnh Kinh tế

Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review

Thúc đẩy hội nhập thương mại khu vực: Từ bề rộng đến chiều sâu

Thúc đẩy hội nhập thương mại khu vực: Từ bề rộng đến chiều sâu

Việt Nam đã đạt được nhiều thành công trong hội nhập thương mại quốc tế, đặc biệt thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) với phạm vi rộng lớn. Tuy nhiên, việc tập trung vào số lượng hiệp định thay vì chất lượng cam kết đã khiến chiến lược hội nhập của Việt Nam vẫn còn thiếu chiều sâu.

Toàn cảnh Kinh tế
Tái định hình chuỗi giá trị toàn cầu: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam

Tái định hình chuỗi giá trị toàn cầu: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang thay đổi sâu sắc bởi biến động địa chính trị và sự phát triển công nghệ, chuỗi giá trị toàn cầu (GVC) không còn hoạt động như trước đây. Sự phân mảnh địa chính trị, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, và xu hướng tự động hóa đã buộc các quốc gia phải tái định hình chiến lược của mình. Việt Nam, với vị trí địa lý chiến lược và nền kinh tế dựa vào xuất khẩu, đang đứng trước những cơ hội vàng để gia tăng giá trị gia nhập GVC.

Thời sự - Logistics
Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng trong lịch sử phát triển kinh tế. Với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, nước ta cần xây dựng một lộ trình rõ ràng và chiến lược đột phá để duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất và dịch vụ. Tuy nhiên, liệu Việt Nam có thể biến tham vọng này thành hiện thực khi đối mặt với những thách thức mới từ biến động toàn cầu?

Toàn cảnh Kinh tế
Promoting Regional Trade Integration: From Breadth to Depth

Promoting Regional Trade Integration: From Breadth to Depth

Vietnam has achieved significant success in international trade integration, particularly through wide-ranging free trade agreements (FTAs). However, an emphasis on the quantity of agreements over the quality of commitments has left Vietnam’s integration strategy lacking depth. In an increasingly complex global economy, Vietnam needs to shift its approach from merely reducing tariffs to fostering deeper trade integration to maximize economic benefits.

English
Reshaping Global Value Chains: Opportunities and Challenges for Vietnam

Reshaping Global Value Chains: Opportunities and Challenges for Vietnam

In the context of profound global economic shifts driven by geopolitical disruptions and technological advancements, global value chains (GVCs) no longer operate as they once did. Geopolitical fragmentation, U.S.-China trade tensions, and the rise of automation are forcing nations to redefine their strategies. For Vietnam, with its strategic geographic location and export-driven economy, this presents golden opportunities to enhance its role in GVCs.

English

Đừng bỏ lỡ

Tái định hình chuỗi giá trị toàn cầu: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam

Tái định hình chuỗi giá trị toàn cầu: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang thay đổi sâu sắc bởi biến động địa chính trị và sự phát triển công nghệ, chuỗi giá trị toàn cầu (GVC) không còn hoạt động như trước đây. Sự phân mảnh địa chính trị, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, và xu hướng tự động hóa đã buộc các quốc gia phải tái định hình chiến lược của mình. Việt Nam, với vị trí địa lý chiến lược và nền kinh tế dựa vào xuất khẩu, đang đứng trước những cơ hội vàng để gia tăng giá trị gia nhập GVC.

Thời sự - Logistics
Chuyển đổi số Logistics với mô hình 4PL tích hợp đa dịch vụ

Chuyển đổi số Logistics với mô hình 4PL tích hợp đa dịch vụ

Trong bối cảnh thương mại điện tử và chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng mở rộng, mô hình 4PL (Fourth Party Logistics) đang nổi lên như một giải pháp hiệu quả để tối ưu hóa hoạt động Logistics, đặc biệt tại thị trường Việt Nam.

Thương hiệu - Giao thương
Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045

Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045

Vietnam stands at a critical juncture in its economic development history. With the goal of becoming a high-income nation by 2045, the country must establish a clear roadmap and breakthrough strategies to sustain stable growth, enhance value-added production, and expand its service sectors. However, can Vietnam turn this ambition into reality while facing new challenges posed by global uncertainties?

English
Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng trong lịch sử phát triển kinh tế. Với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, nước ta cần xây dựng một lộ trình rõ ràng và chiến lược đột phá để duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất và dịch vụ. Tuy nhiên, liệu Việt Nam có thể biến tham vọng này thành hiện thực khi đối mặt với những thách thức mới từ biến động toàn cầu?

Toàn cảnh Kinh tế
Long An phát triển hình thành 10 trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Long An phát triển hình thành 10 trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050

UBND tỉnh Long An đã ban hành Kế hoạch phát triển trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Hạ tầng
Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks

Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks

In the context of rapid globalization and increasing pressure from global environmental issues, sustainable development is not merely a trend but has become an urgent necessity for all nations and economic sectors. For Vietnam, a country undergoing a significant transformation to become a production and supply chain hub in Southeast Asia, integrating "green" elements into its economic development strategies-particularly in logistics and industrial parks (IPs) is a top priority.

English
Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ và áp lực gia tăng từ những vấn đề môi trường toàn cầu, việc phát triển bền vững không chỉ là một xu thế mà đã trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với mọi quốc gia và lĩnh vực kinh tế.

Thời sự - Logistics
Lễ ký kết hợp tác phát triển sản phẩm OCOP, Thủ công Mỹ nghệ và Làng nghề truyền thống

Lễ ký kết hợp tác phát triển sản phẩm OCOP, Thủ công Mỹ nghệ và Làng nghề truyền thống

Thỏa thuận hợp tác giữa AGRITRADE và CSED có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung. Thông qua việc xúc tiến thương mại, nâng cao năng lực và kết nối giao thương, chương trình sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu các sản phẩm mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.

Thương hiệu - Giao thương
Cổng chào Đại hải trình The Maris Vũng Tàu - biểu tượng chào đón thượng khách

Cổng chào Đại hải trình The Maris Vũng Tàu - biểu tượng chào đón thượng khách

Tại các thành phố, địa điểm du lịch nổi tiếng trên thế giới, cổng chào được xem là một biểu tượng đặc biệt, dấu hiệu nhận biết của cả một thành phố, điểm đến. Cổng chào Đại hải trình The Maris Vũng Tàu sắp được triển khai thi công sẽ trở thành biểu tượng đặc trưng, điểm check-in dành cho cư dân và du khách khi đến thành phố biển Vũng Tàu.

Thương hiệu - Giao thương
Thành phố Hồ Chí Minh có phòng khám tư nhân khẳng định vị thế trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa tiền mê và cắt polyp

Thành phố Hồ Chí Minh có phòng khám tư nhân khẳng định vị thế trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa tiền mê và cắt polyp

Theo các chuyên gia y tế, tầm soát sớm cũng như chăm sóc sức khỏe chủ động là “chìa khóa” để mở ra cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và giảm áp lực lo ngại về bệnh tật cũng như nâng cao chất lượng sống.

Thương hiệu - Giao thương