Liên kết sức mạnh nội sinh

Ngô Đức Hành|11/08/2022 07:25

Cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, chuỗi cung ứng đứt gãy, lạm phát tăng cao trên toàn cầu... Thách thức truyền thống và phi truyền thống đang đặt ra phải đổi mới tư duy phát triển, không địa phương nào có thể phát triển nếu đứng ngoài chuỗi liên kết.

15 năm và những điều trăn trở

Ngày 9/7, tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng Đông Nam Bộ (ĐNB) và Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam (KTTĐPN).

coffee-beans-drying-sun-coffee-plantations-coffee-farm-compressed.jpg

Thành tựu được khẳng định, đây là Vùng có nhiều chỉ số kinh tế cao nhất cả nước. Tuy nhiên, lại tuy nhiên, vẫn còn các tồn tại, yếu kém được nhận diện. Công nghiệp của Vùng phát triển nhanh nhưng thiếu tính bền vững và đồng bộ; chủ yếu là gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng thấp; phân bố các khu công nghiệp, khu chế xuất chưa hợp lý; các ngành dịch vụ cao cấp, chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Về kết cấu hạ tầng Vùng, liên Vùng còn thiếu và yếu, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, tính kết nối và đồng bộ còn yếu; hệ thống giao thông quá tải, tắc nghẽn; tình trạng ngập úng thường xuyên. Một số công trình trọng điểm còn chậm tiến độ so với mục tiêu đề ra.

Ngoài ra, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa theo kịp sự phát triển; chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu của hội nhập quốc tế; tiềm lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa đạt mục tiêu, chưa thực sự trở thành động lực để nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển KTXH Vùng.

Đặc biệt, điều đáng suy nghĩ là liên kết giữa các địa phương trong Vùng chưa chặt chẽ, còn hình thức, liên kết nội Vùng và liên Vùng chưa có tính chiến lược, lâu dài để nâng cao năng lực cạnh tranh Vùng... Đây là vấn đề thuộc về tư duy, tầm nhìn. Nói cách khác, nó là hệ quả của “tư duy nông dân”, “tư duy nhiệm kỳ” trong quy hoạch phát triển.

Hiện nay, Vùng đang gặp nhiều thách thức, nghiêm trọng nhất là việc phát triển dưới mức tiềm năng, chưa phát huy tốt vai trò trung tâm KTXH của cả nước. Cụ thể là tốc độ tăng trưởng chậm lại và chậm hơn tốc độ tăng trưởng chung của các nước; vai trò đầu mối xuất nhập khẩu giảm; hiệu quả sử dụng vốn của Vùng luôn thấp nhất và đều thấp hơn so với bình quân của cả nước; kinh tế Vùng giảm tỷ trọng trong cơ cấu kinh tế cả nước.

Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN tiềm năng rất lớn nhưng phát triển chưa tương xứng. Làm sao để khai thác hết dư địa phát triển? Vấn đề hiện nay, sắp tới vẫn là quy hoạch phải hiện đại; phải xây dựng được cơ chế điều phối Vùng, các địa phương trong Vùng phải được định vị là một “mắt xích” trong chuỗi liên kết giá trị; tận dụng tối đa cơ hội nổi trội, tiềm năng khác biệt, lợi thế cạnh tranh...

Điều quan trọng là tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc theo hướng rõ trách nhiệm, địa chỉ; phát huy tính chủ động của các địa phương, nhưng đồng thời phải nhân lên sức mạnh tổng hợp của cả Vùng...

Nhắc lại khái niệm liên kết

Liên kết vùng trong tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng đã được Đảng và Nhà nước quan tâm từ nhiều năm nay thông qua việc ban hành các chủ trương, cơ chế, chính sách, đầu tư và triển khai thực hiện... Kết quả bước đầu ghi nhận đã có một số chuyển biến nhất định nhưng so với yêu cầu, mục tiêu đặt ra thì kết quả đạt được vẫn còn hạn chế. Làm thế nào để đẩy mạnh hoạt động liên kết vùng trong tái cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng là vấn đề đặt ra đối với các nhà thiết kế lẫn thực thi chính sách.

warehouse-industrial-building-interior-with-people-forklifts-handling-goods-storage-area-compressed.jpg

Theo TS. Lương Phương Hoa, liên kết kinh tế vùng thực chất là “sự liên kết giữa các chủ thể kinh tế khác nhau trong một vùng, dựa trên lợi ích kinh tế là chính, nhằm phát huy lợi thế so sánh, tạo ra tính cạnh tranh kinh tế cao hơn cho một vùng”. Theo đó, các hình thức liên kết kinh tế vùng được biểu hiện ở các khía cạnh không gian kinh tế theo lãnh thổ, chuỗi ngành hàng, tổ chức sản xuất. Chủ trương, chính sách phát triển vùng, liên kết vùng không những tạo động lực phát triển kinh tế mà còn giúp các vùng khó khăn thực hiện tốt chức năng bảo tồn tài nguyên, sinh thái, ổn định an ninh, chính trị, xã hội.

Nhận rõ tầm quan trọng của liên kết vùng với phát triển KTXH đất nước, văn kiện Đại hội XII chú trọng các khía cạnh thống nhất quản lý tổng hợp, chiến lược, quy hoạch, đổi mới cơ chế phân cấp giữa Trung ương và địa phương, xây dựng một số đặc khu kinh tế để tạo cực tăng trưởng và thử nghiệm thể chế phát triển vùng có tính đột phá.

Văn kiện Đại hội XIII tiếp tục nhấn mạnh đến nâng cao chất lượng quy hoạch vùng; đổi mới, hoàn thiện thể chế quản lý vùng có hiệu quả, phát huy tốt nhất tiềm năng, lợi thế của từng vùng, tăng cường liên kết giữa các địa phương trong vùng và giữa các vùng. Phát huy tiềm năng, thế mạnh của từng vùng, đồng thời ưu tiên phát triển các vùng kinh tế động lực, tạo sức lôi cuốn, lan tỏa phát triển đến các địa phương trong vùng và đến các vùng khác. Có chính sách hỗ trợ phát triển các vùng còn nhiều khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và hải đảo; phát triển kinh tế lâm nghiệp. Đổi mới cơ chế phân cấp, phân quyền, gắn với phân định và nâng cao trách nhiệm của trung ương và địa phương. Văn kiện cũng xác định “tham gia có hiệu quả vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu”.

Câu chuyện Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN, cho thấy phải tập trung mọi nguồn lực phát triển kết cấu hạ tầng KTXH Vùng, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng.

Không chỉ tại hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển KTXH và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng ĐNB và Vùng KTTĐPN mà chiều 10/7, khi làm việc với Cần Thơ, cho ý kiến chỉ đạo tháo gỡ hàng loạt các vướng mắc, điểm nghẽn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đều nhắc đến các từ khóa “quy hoạch” và “liên kết”.

Chiến lược phát triển KTXH của mỗi địa phương, vùng phải thể hiện rõ tính liên kết vùng, sớm xóa bỏ tình trạng phát triển kinh tế khép kín. Quy hoạch vùng phải gắn với điều kiện KTXH đặc trưng của vùng và phải được xác định, thực hiện trong từng giai đoạn cụ thể. Đặc biệt, trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch nói chung và cho liên kết vùng nói riêng không thể không chú trọng.

Bài liên quan

TP Hồ Chí Minh miễn giảm phí hạ tầng: Các hiệp hội với vai trò phản biện chính sách

Chiều 07/7/2022, TP. Hồ Chí Minh thông qua Nghị quyết điều chỉnh mức thu phí sử dụng hạ tầng (HT) cảng biển. Theo đó, từ ngày 1/8/2022, sẽ giảm 50% phí HT cảng biển với hàng chở bằng đường thủy và giảm mức thu đối với hàng mở tờ khai tại các địa phương khác.

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Toàn cảnh Kinh tế

TPHCM và Trung Quốc còn nhiều lĩnh vực tiềm năng tăng cường hợp tác

TPHCM và Trung Quốc còn nhiều lĩnh vực tiềm năng tăng cường hợp tác

Trưa 19/11, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã có buổi tiếp Tân Đại sứ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Việt Nam Hà Vĩ đến chào xã giao, nhân dịp nhận nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam.

Toàn cảnh Kinh tế
Việt Nam – Vương quốc Anh: Thúc đẩy hợp tác song phương ứng phó biến đổi khí hậu

Việt Nam – Vương quốc Anh: Thúc đẩy hợp tác song phương ứng phó biến đổi khí hậu

Ngày 19/11, bên lề Hội nghị lần thứ 29 các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP29) tại Azerbaijan, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành đã có cuộc gặp song phương với bà Rachel Kyte, Đại diện đặc biệt về Khí hậu, an ninh năng lượng và net-zero của Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh.

Toàn cảnh Kinh tế
Ngành Ngân hàng luôn tiên phong, đi đầu trong việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG

Ngành Ngân hàng luôn tiên phong, đi đầu trong việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG

Ngày 19/11, tại Hà Nội, Báo Đầu tư đã tổ chức Hội thảo “ESG trong ngành Ngân hàng: Thực thi để dẫn đầu”. Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo.

Toàn cảnh Kinh tế
Động lực mới phát triển ngành logistics thành phố Đà Nẵng

Động lực mới phát triển ngành logistics thành phố Đà Nẵng

Tại Diễn đàn “Khu thương mại tự do Đà Nẵng - Động lực mới phát triển ngành logistics thành phố Đà Nẵng” ngày 14-11, lãnh đạo các đơn vị, các chuyên gia chia sẻ, đóng góp ý tưởng để đẩy mạnh phát triển ngành logistics của Đà Nẵng nói riêng, khu vực Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và cả nước nói chung.

Toàn cảnh Kinh tế
Đà Nẵng và Sakai (Nhật Bản) ký kết bản ghi nhớ Dự án thành phố Trung hòa carbon

Đà Nẵng và Sakai (Nhật Bản) ký kết bản ghi nhớ Dự án thành phố Trung hòa carbon

Sáng 11-11, trong khuôn khổ chuyến công tác tại Nhật Bản, đoàn công tác thành phố Đà Nẵng do Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam làm Trưởng đoàn đến thăm và làm việc với Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Osaka và thành phố Sakai (Nhật Bản), làm việc và ký Bản ghi nhớ về Dự án thành phố Trung hòa carbon với thành phố Sakai.

Toàn cảnh Kinh tế
Trump tái đắc cử sẽ tác động đến chuỗi cung ứng và thị trường thương mại như thế nào?

Trump tái đắc cử sẽ tác động đến chuỗi cung ứng và thị trường thương mại như thế nào?

(VLR) Việc cựu Tổng thống Donald J. Trump trở lại Nhà Trắng hứa hẹn mang đến những thay đổi lớn đối với chuỗi cung ứng và thị trường logistics, với các chính sách thuế quan và thuế suất doanh nghiệp là những vấn đề nổi bật thu hút sự chú ý.

Toàn cảnh Kinh tế

Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review

Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

(VLR) Trong bối cảnh ngành logistics tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, việc cải thiện chất lượng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là sàn bê tông, đóng vai trò quan trọng trong nâng cao hiệu quả vận hành nhà kho. Premier Concrete Equipment Việt Nam (PCE Việt Nam), thành viên của tập đoàn Allen Engineering Corporation (Mỹ), đã trở thành một trong những đơn vị tiên phong cung cấp các giải pháp sàn bê tông đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp logistics đang trên đà phát triển mạnh.

Thương hiệu - Giao thương
Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

(VLR) Trong thời đại thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, logistics "last mile" – giai đoạn vận chuyển cuối cùng đưa hàng hóa từ trung tâm phân phối đến tay người tiêu dùng – không chỉ là một phần của chuỗi cung ứng mà còn là yếu tố then chốt quyết định thành bại của doanh nghiệp. Đây là khâu trực tiếp ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng, bởi tốc độ giao hàng, sự chính xác và trải nghiệm nhận hàng đều phụ thuộc vào giai đoạn này.

Thời sự - Logistics
Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

(VLR) Trong bối cảnh toàn cầu hóa và căng thẳng thương mại, các công ty Trung Quốc đang chuyển dịch sản xuất sang Mexico, tạo ra những thay đổi đáng kể trong chuỗi cung ứng và ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế Mỹ.

Thời sự - Logistics
High-Quality Concrete Floors: A Foundational Factor for Modern Logistics Warehouses

High-Quality Concrete Floors: A Foundational Factor for Modern Logistics Warehouses

(VLR) Amid the robust growth of Vietnam's logistics sector, improving infrastructure quality especially concrete floors has become crucial to enhancing warehouse operational efficiency. Premier Concrete Equipment Vietnam (PCE Vietnam), a subsidiary of the U.S.-based Allen Engineering Corporation, has emerged as a pioneer in providing international-standard concrete flooring solutions tailored to the dynamic logistics industry.

English
Lịch thanh toán “365 ngày hạnh phúc” cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris

Lịch thanh toán “365 ngày hạnh phúc” cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris

Đón xu hướng dòng tiền, và nhu cầu tự do tài chính của người trẻ yêu biển, chủ đầu tư TDG Group ra mắt giải pháp tài chính cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris với lịch thanh toán siêu đặc biệt “365 ngày hạnh phúc”.

Thương hiệu - Giao thương

Đừng bỏ lỡ

Optimizing "Last Mile" Logistics: The Key to Enhancing Delivery Efficiency

Optimizing "Last Mile" Logistics: The Key to Enhancing Delivery Efficiency

(VLR) In an era where e-commerce is booming, "last mile" logistics the final stage of delivery where goods are transported from distribution centers to consumers has become more than just a part of the supply chain; it is a critical factor determining the success or failure of businesses. This stage directly impacts customer satisfaction, as delivery speed, accuracy, and the overall receiving experience rely heavily on its efficiency.

English
Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

(VLR) Trong thời đại thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, logistics "last mile" – giai đoạn vận chuyển cuối cùng đưa hàng hóa từ trung tâm phân phối đến tay người tiêu dùng – không chỉ là một phần của chuỗi cung ứng mà còn là yếu tố then chốt quyết định thành bại của doanh nghiệp. Đây là khâu trực tiếp ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng, bởi tốc độ giao hàng, sự chính xác và trải nghiệm nhận hàng đều phụ thuộc vào giai đoạn này.

Thời sự - Logistics
Global Manufacturing Shift: China, Mexico, and the Impact on U.S. Supply Chains

Global Manufacturing Shift: China, Mexico, and the Impact on U.S. Supply Chains

(VLR) In the context of globalization and trade tensions, Chinese companies are relocating production to Mexico, creating significant changes in supply chains and having a profound impact on the U.S. economy.

English
Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

(VLR) Trong bối cảnh toàn cầu hóa và căng thẳng thương mại, các công ty Trung Quốc đang chuyển dịch sản xuất sang Mexico, tạo ra những thay đổi đáng kể trong chuỗi cung ứng và ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế Mỹ.

Thời sự - Logistics
TP.HCM: Ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng

TP.HCM: Ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng

Chủ tịch UBND Thành phố đã có ý kiến chỉ đạo về triển khai Thông báo số 468/TB-VPCP ngày 15/10/2024 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận Phiên họp lần thứ năm của Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu.

Hạ tầng
Green Logistics in Asia: A New Driver for Transport Development

Green Logistics in Asia: A New Driver for Transport Development

As climate change becomes a global challenge, industries are compelled to innovate and adapt to the demands of sustainable development. Logistics, a vital artery in the global supply chain, is no exception to this trend.

English
Logistics xanh tại châu Á: Động lực mới phát triển ngành vận tải

Logistics xanh tại châu Á: Động lực mới phát triển ngành vận tải

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức toàn cầu, các ngành công nghiệp đều buộc phải đổi mới để thích nghi với yêu cầu về phát triển bền vững. Ngành logistics vốn đóng vai trò huyết mạch trong chuỗi cung ứng toàn cầu – cũng không nằm ngoài xu thế này.

Logistics xanh
Nhà giáo trong xu hướng chuyển đổi số

Nhà giáo trong xu hướng chuyển đổi số

Buổi tọa đàm “Vai trò nhà giáo trong thời kỳ chuyển đổi số” đã mang đến nhiều góc nhìn sâu sắc về cơ hội và thách thức mà ngành giáo dục Việt Nam đang đối mặt. Sự kiện khẳng định rằng chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là cơ hội lớn để nhà giáo định hình tương lai giáo dục. Trong kỷ nguyên số, nhà giáo không chỉ cần thay đổi cách giảng dạy mà còn phải đổi mới tư duy để đồng hành cùng học sinh trước những thách thức mới.

Đào tạo
Bà Rịa - Vũng Tàu, Tháo Gỡ “điểm nghẽn thể chế”

Bà Rịa - Vũng Tàu, Tháo Gỡ “điểm nghẽn thể chế”

Gần đây Tổng Bí thư Tô Lâm nói khá nhiều về “điểm nghẽn”. Tổng Bí thư nhận định ba điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực; trong đó, thể chế là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”. Đối với Bà Rịa – Vũng Tàu (BRVT), nhiều năm qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã quyết liệt vào cuộc, tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế.

Thời sự - Logistics
Ba Ria - Vung Tau, Removing “Institutional Bottlenecks”

Ba Ria - Vung Tau, Removing “Institutional Bottlenecks”

Recently, General Secretary To Lam has frequently spoken about “bottlenecks.” He identifies the three biggest current bottlenecks as institutions, infrastructure, and human resources, noting that institutions represent the “bottleneck of all bottlenecks.” In Ba Ria – Vung Tau (BRVT), the Provincial Party Committee and the People’s Committee have actively addressed the institutional bottleneck for many years.

English