Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và các nước khác trong khu vực đang chứng kiến sự gia tăng của các nhà hàng “ảo”, không có tiền sảnh và chỉ phục vụ giao hàng tận nhà. Chi phí đầu tư và tỷ lệ thất bại cao của nhà hàng truyền thống, cộng thêm thiếu nhân lực, đã khiến mô hình "nhà hàng mang đi" trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết.
Theo công ty nghiên cứu thị trường Statista của Đức, thị trường đặt đồ ăn trực tuyến toàn cầu trị giá 95 tỷ USD hiện nay có thể sẽ tăng trưởng hơn 11% mỗi năm cho đến năm 2023. Tăng trưởng sẽ nổi bật nhất ở châu Á, nơi thị trường đặt đồ ăn được định giá khoảng 53 tỷ USD, chiếm hơn 50% nhu cầu thế giới.
Dữ liệu cho thấy các gia đình châu Á ngày càng hạn chế ra ngoài ăn tiệm. Trong khi thị trường nhà hàng ăn tại châu Á tăng khoảng 10% mỗi năm từ 2006 đến 2016, tỷ lệ này được dự báo giảm còn 7,5% trong thập kỷ đến năm 2026, theo chuyên gia tư vấn tài sản thương mại Cushman-Wakefield.
Nhà hàng ảo – hay các bếp dùng chung – đang khai thác xu thế này. Tại Trung Quốc, nơi thị trường giao đồ ăn trị giá 37 tỷ USD hiện ở mức tăng trưởng nhanh nhất, các nhà hàng trực tuyến mở rộng nhanh chóng.
Lượng đồ ăn được đặt hàng qua website và các ứng dụng tại một số quốc gia
Panda Selected, công ty điều hành các nhà bếp dùng chung có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết hơn 500 doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ của họ, được miêu tả là “WeWork cho các nhà hàng”. Do nhu cầu tăng mạnh, công ty đã mở 103 căn bếp dùng chung trong vòng 3 năm trên khắp Bắc Kinh, Thượng Hải và 2 thành phố lớn khác.
“Bếp dùng chung bùng nổ ở Trung Quốc vì các gia đình ở đây đã quen với việc đặt giao đồ ăn”, giám đốc điều hành Li Haipeng nói trong một video trên trang web của công ty.
Các nhà hàng trực tuyến đã trở thành xu thế tại các thành phố Mỹ như New York và Chicago vài năm về trước, đặc biệt sau khi những dịch vụ giao hàng Uber Eats và GrubHub được đưa vào sử dụng. Làn sóng này giờ đã lan tới các thành phố châu Á.
Công ty nghiên cứu người tiêu dùng NPD Group cho biết 63% người dân Trung Quốc sử dụng các trang web và ứng dụng để đặt đồ ăn, so với 36% tại Nhật Bản và chỉ 27% ở Hàn Quốc, làm rõ sự phổ biến của đặt đồ ăn qua mạng tại Trung Quốc.
Với ngày càng ít người dân Trung Quốc đi ăn nhà hàng, Li cho rằng sẽ hợp lý hơn nếu các nhà hàng nấu ăn tại bếp đi thuê và phục vụ thực khách thông qua ứng dụng giao hàng.
Li khẳng định nếu hoạt động hiệu quả, khách hàng có thể tạo ra biên lợi nhuận 20% so với tỷ lệ 10% tại nhà hàng truyền thống.
“Chừng nào người Trung Quốc vẫn cần giao đồ ăn, nhu cầu bếp chung sẽ chỉ tăng lên”, ông nói.
Công ty 3 năm tuổi của ông đã huy động được 70 triệu USD vốn và có công ty liên doanh hạng A Tiger Global là nhà đầu tư, theo Crunchbase.
Thị trường bếp chung đầy tiềm năng tại Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của cả các doanh nghiệp quốc tế. Travis Kalanick, nhà sáng lập Uber, đang cân nhắc đưa công ty mạo hiểm ClouldK Kitchen có trụ sở tại Los Angeles tới Trung Quốc, với kế hoạch cung cấp các dịch vụ bất động sản, quản lý cơ sở vật chất, công nghệ và truyền thông.
Phong trào này cũng dần phổ biến tại Ấn Độ, đặc biệt tại các trung tâm thành phố nơi giới trẻ am hiểu công nghệ đã quen với việc đặt đồ ăn trực tuyến.
Uber Eats tuyên bố hợp tác với chuỗi Café Coffee Day của Ấn Độ vào tháng 10 để ra mắt một mạng lưới các nhà hàng ảo chỉ giao hàng trực tuyến. Jason Droego, phó chủ tịch của Uber Everything tại Uber Technologies, cho biết 2 bên sẽ sử dụng những bài học kinh nghiệm từ các nhà hàng ảo toàn cầu để tăng cơ hội phát triển cho các nhà hàng Ấn Độ.
Uber Eats sẽ tận dụng chuyên môn của Cafe Coffee Day trong kinh doanh thực phẩm và đồ uống, cũng như mạng lưới rộng lớn của hơn 1.700 cửa hàng trên khắp Ấn Độ, và đổi lại sẽ cung cấp dữ liệu, phân tích và hiểu biết về sở thích của khách hàng.
Nhà hàng ảo nổi tiếng BOX8, được thành lập vào năm 2012, phục vụ hơn 22.000 bữa ăn Ấn Độ hàng ngày trên khắp các thành phố như Mumbai, Pune và Bangalore trong một mang theo tiện lợi, công ty cho biết. Các công ty đối thủ gồm Curry Me Up và Kadhai House.
RedSeer dự kiến thị trường giao hàng thực phẩm trực tuyến của Ấn Độ sẽ đạt 4 tỷ USD vào năm 2020, tăng từ 300 triệu USD trong năm 2016.
Trong khi đó tại Nhật Bản, công ty khởi nghiệp Sentoen có kế hoạch xây dựng không gian bếp nấu ăn chung Kichen Base vào tháng tới tại khu vực Meguro thuộc Tokyo. 4 nhà bếp độc lập sẽ cho phép 8 nhà hàng ảo - 4 hoạt động vào ban ngày và 4 vào ban đêm - chuẩn bị các món ăn với mức phí hàng tháng từ 100.000 đến 150.000 JPY (900 đến 1.300 USD).
“Chi phí đầu tư ban đầu sẽ dưới 500.000 JPY, trong khi nếu cố gắng mở một cửa hàng thực tế, bạn sẽ tốn ít nhất 10 triệu JPY”, giám đốc điều hành Daisuke Yamaguchi của Sentoen nói. Công ty đã có hơn 30 ứng viên, và đang kiểm tra thực đơn theo kế hoạch của họ.
Theo một nghiên cứu của Japan Finance Corp và Small and Medium Enterprise Agency, hơn 80% người muốn mở nhà hàng không thể thực hiện việc này. Thiếu tiền là lý do số một.
Tỷ lệ thoát ngành cũng rất cao, với 55.000 quán ăn bị phá sản mỗi năm.
“Mọi người sẽ dễ nắm bắt cơ hội hơn với nhà hàng ảo và tôi hy vọng sẽ hỗ trợ những người đó bằng cách mở rộng Kitchen Base”, Yamaguchi nói.
Vị giám đốc điều hành có kế hoạch tung ra khoảng 100 bếp dùng chung trong vòng ba năm tới tại Tokyo, Osaka và các khu vực khác ở châu Á.
“Những nơi có tỷ lệ giao hàng cao, chẳng hạn như Trung Quốc, sẽ là ứng cử viên tuyệt vời”, Yamaguchi nói.
Từng là một nhà hàng ảo chỉ giao hàng, 6curryK Kitchen đang điều hành một cơ sở đầy đủ tại khu vực Ebisu của Tokyo.
“Tôi muốn bắt đầu kinh doanh nhà hàng một cách nhanh chóng với chi phí thấp và ít rủi ro”, Aya Hirose, giám đốc của công ty điều hành nhà hàng, Newpeace nói.
Hirose và nhân viên của cô đã thuê một không gian vào tháng 12/2017.
“Đó là một trải nghiệm tốt vì chúng tôi đã học được cách vận hành - như chúng tôi cần nhà bếp hay tủ lạnh lớn đến mức nào”, cô nói thêm.
Kiến thức và kinh nghiệm này đã đưa đến khai trương 6curryK Kitchen vào tháng 9, một nhà hàng chỉ dành cho thành viên, nơi khách hàng trả 3.000 JPY mỗi tháng cho một đĩa cà ri hàng ngày.
“Bắt đầu như một nhà hàng ảo không chỉ có lợi về chi phí, nó còn giúp bạn đạt được tên tuổi và chắc chắn đã giúp chúng tôi nhận được sự công nhận trước khi mở nhà hàng”, Hirose nói.
Công ty đang tìm cách mở rộng sang Đài Loan.
“Chúng tôi đang lên kế hoạch bắt đầu một nhà hàng ảo trong khu vực vào khoảng năm nay”, cô nói. "Chúng tôi sẽ thuê một địa điểm và điều hành nhà hàng cà ri cũng như giao hàng".
Nokisaki điều hành một nền tảng internet kết nối các doanh nhân nhỏ với chủ đất thương mại. Cùng với Yoshinoya Holdings, doanh nghiệp lớn điều hành một chuỗi cửa hàng cơm thịt bò, công ty đã bắt đầu trang web Nokisaki Restaurant, nơi các doanh nhân tham vọng được kết nối với chủ nhà hàng và quán bar có không gian không được sử dụng.
Ví dụ, một người có thể thuê một địa điểm và vận hành một cửa hàng bánh burger vào ban ngày, nhưng ban đêm nhà hàng biến mất và chủ sở hữu điều hành một quán bar.
Michiya Yamazaki đã làm đầu bếp trong và ngoài nước, và luôn hy vọng mở được nhà hàng riêng.
“Tôi không có đủ tiền”, anh nói, “và mặc dù tôi biết nấu ăn, tôi không có chút tự tin hay kiến thức nào về quản lý công việc kinh doanh”.
Nhưng Yamazaki đã thấy cơ hội khi anh tìm được nền tảng kết nối của Nokisaki. Anh ghé thăm 4 cửa hàng đang tìm người thuê trong ngày.
Vào tháng 12, Yamazaki đã mở cửa hàng bánh sandwich Cuba - gọi là G'day mate! - tại phường Shibuya của Tokyo. Anh điều hành bếp từ trưa đến 17h, trong khi địa điểm này hoạt động như một quán bar vào ban đêm.
“Tôi chỉ phải bỏ ra một phần mười số tiền tôi từng cần để mở một nhà hàng thực sự”, Yamazaki nói khi anh chuẩn bị 20 đơn đặt hàng mang đi.
Nokisaki hiện có hơn 200 nhà hàng đang chờ để được thuê và hơn 100 người đang tìm kiếm một địa chỉ kinh doanh.
“Nhà hàng ảo sẽ tiếp tục phát triển, đặc biệt ở Nhật Bản”, người sáng lập Nokisaki, Akiko Nishimura nói. “Với sự già hóa dân số, nhiều chủ nhà hàng cũ muốn rút ngắn thời gian hoạt động hoặc có thể phải đóng cửa hàng trong một thời gian nhất định vì lý do sức khỏe. Cho thuê địa điểm của họ sẽ là một cách tuyệt vời để kiếm thêm thu nhập”.
.jpg "Chuyển đổi từ kinh tế kép sang hội nhập chuỗi giá trị trong nước")
.jpg "Transitioning from a Dual Economy to Domestic Value Chain Integration")
.jpg "Promoting Regional Trade Integration: From Breadth to Depth")
.jpg "Reshaping Global Value Chains: Opportunities and Challenges for Vietnam")
.jpg "Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045")
.jpg "Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks")