Hội nhập quốc tế từ điểm nhìn công nghiệp văn hoá

Ngô Đức Hành|03/10/2023 15:18

Công nghiệp văn hóa là một phần của ngành công nghiệp sáng tạo, được hình thành từ sự kết hợp của sự sáng tạo, quá trình sản xuất và phân phối hàng hóa, dịch vụ thuộc về văn hóa và thường được các quyền sở hữu trí tuệ bảo vệ. Hay nói cách khác, sản phẩm sáng tạo văn hóa phải tham gia được vào chuỗi giá trị quốc gia, khu vực và toàn cầu.

Trong một chương trình truyền hình trên VTV gần đây, các tác giả của phóng sự ngắn nói về những khó khăn của điện ảnh, trong đó có trang thiết bị, đặc biệt là khó khăn về nhân lực. Điện ảnh là một phần của ngành Giải trí. Câu chuyện cho thấy, con đường hình thành nên ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam không đơn giản.

Cách đây 10 năm, Bộ Chính trị khóa XI có Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 về hội nhập quốc tế. Nhiệm kỳ này Trung ương còn có Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Tiếp sau đó, Chính phủ có các Nghị quyết số 31/ NQ-CP ngày 13/5/2014, Nghị quyết số 102/NQ- CP ngày 31/12/2014 ban hành Chương trình hành động, thực hiện các Nghị quyết trên của Bộ Chính trị và Trung ương. Chính phủ cũng đã có Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8/9/2016 Phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (sau đây gọi tắt là Chiến lược).

Quảng cáo; kiến trúc; phần mềm và các trò chơi giải trí; thủ công mỹ nghệ; thiết kế; điện ảnh; xuất bản; thời trang; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; truyền hình và phát thanh du lịch văn hóa được “liệt kê” và mục tiêu chung được Chiến lược xác định phải được xây dựng trở thành những ngành kinh tế dịch vụ quan trọng.

Không nói đến năm 2020, vì đã qua 3 năm; mục tiêu cụ thể đến năm 2030 được Chiến lược xác định: Phấn đấu doanh thu của các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP; trong đó điện ảnh đạt khoảng 250 triệu USD (phim Việt Nam đạt khoảng 125 triệu USD); Nghệ thuật biểu diễn đạt Khoảng 31 triệu USD; Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm đạt khoảng 125 triệu USD; Quảng cáo (trên truyền hình, đài phát thanh, báo, tạp chí, internet và quảng cáo ngoài trời) đạt khoảng 3.200 triệu USD; Du lịch văn hóa chiếm 15 - 20% trong tổng số khoảng 40.000 triệu USD doanh thu từ khách du lịch.

Theo Chiến lược, phát triển đa dạng, đồng bộ và hiện đại tất cả các ngành công nghiệp văn hóa một cách bền vững, được ứng dụng công nghệ tiên tiến; các sản phẩm, dịch vụ văn hóa có thương hiệu uy tín trong khu vực và quốc tế, đạt tiêu chuẩn của các nước phát triển và tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị sản phẩm, dịch vụ văn hóa toàn cầu.

Phải nói rằng, Việt Nam có rất nhiều nguồn lực để công nghiệp văn hóa có thể trở thành ngành kinh tế quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu; tuy nhiên, chúng ta loay hoay về thể chế, rà soát, quy hoạch tổng thể nguồn lực và gặp khó khăn cả về nguồn nhân lực lẫn tiềm lực tài chính.

Chỉ xin nói về một lĩnh vực là điện ảnh, khi chuyển sang cơ chế thị trường, các rạp chiếu phim ở các đô thị lớn biến mất, hoặc phải chuyển đổi công năng; phim Việt Nam sản xuất do Nhà nước đầu tư thì không ai xem; chúng ta có nhiều NSND, NSUT nhưng không có ngôi sao dẫn dắt, lan tỏa ngay trong lĩnh vực “nghệ thuật thứ bảy”.

Câu hỏi đặt ra, đâu là lực lượng sản xuất của công nghiệp văn hóa? Bản Chiến lược cùng các biện giải của các nhà quản lý đều mới là sự phác thảo một bức “chân dung khuyết” về chủ thể công nghiệp văn hóa Việt Nam. PGS.TS. Bùi Hoài Sơn nói cách đây 2 năm rằng, chúng ta đang tồn tại tất cả các ngành nghệ thuật nhưng lại chưa có công nghiệp văn hóa đúng nghĩa. Câu nói này vẫn nguyên giá trị.

Tất cả các ngành nghệ thuật đều có Hội, thành viên của Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam, ở 63 tỉnh/ thành phố có các chi hội chuyên ngành thuộc Hội VHNT địa phương, tuy nhiên, sự đóng góp của các Hội vào việc xây dựng công nghiệp văn hóa thì chưa thấy.

Cũng theo PGS.TS. Bùi Hoài Sơn, để có các ngành công nghiệp văn hóa, chúng ta cần hội tụ và kết nối đầy đủ 4 thành tố là tài năng sáng tạo, vốn văn hóa kết hợp với công nghệ và kỹ năng kinh doanh cho các sản phẩm và dịch vụ văn hóa. Ví dụ về điện ảnh, để hình thành một ngành công nghiệp điện ảnh chẳng hạn, chúng ta phải có sự liên kết một cách đồng bộ, chuyên nghiệp giữa thành phần sáng tạo điện ảnh là đạo diễn, biên kịch, diễn viên... khai thác giá trị văn hóa của dân tộc, kết hợp với sử dụng các công nghệ tiên tiến và kỹ năng kinh doanh là xây dựng thương hiệu cho bộ phim, đạo diễn, diễn viên, tổ chức sự kiện, phát triển khán giả..

Chỉ qua 2 đêm diễn ở Mỹ Đình (Hà Nội), Ban nhạc BlackPink (Hàn Quốc) đã bỏ túi 630 tỷ đồng. BackPink (đen hồng) là một thương hiệu nghệ thuật giải trí thuộc về thương hiệu quốc gia của Hàn Quốc. Qua đêm nhạc của BlakPink ở Việt Nam và tìm hiểu chuyến biểu diễn “vòng quanh thế giới’ của 4 cô gái thế hệ 2X, cho chúng ta thêm “khái niệm” về công nghiệp văn hóa. Chỉ riêng về chuyên ngành Nghệ thuật biểu diễn, BlackPink với Việt Nam chỉ là mơ ước.

Về thiết chế văn hóa, tại Lễ trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước (19/5/2023), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng có nói: “Chú trọng phát triển môi trường dân chủ tôn trọng đặc trưng tự do trong sáng tạo nghệ thuật, mở rộng biên độ tự do sáng tạo hơn nữa, phát huy tài năng văn học nghệ thuật, chăm lo đời sống cho văn nghệ sĩ để họ có thể sống được với nghề bằng tài năng và sự cống hiến”.

Tuy nhiên, nói đến công nghiệp văn hóa, nếu vẫn tư duy “xin – cho” nguồn ngân sách, may ra chỉ tạo ra được những sản phẩm tuyên truyền, miễn phí, không bán vé. Điều đó có nghĩa là xây dựng thiết chế văn hóa phải có “tư duy logistics”; đất nước phải có những doanh nghiệp tư nhân khổng lồ về văn hóa.

Tất nhiên đã là doanh nghiệp trên lĩnh vực công nghiệp văn hóa, việc đào tạo và tự đào tạo đội ngũ nhân lực để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, đáp ứng được yêu cầu về chất lượng sản phẩm theo các tiêu chuẩn quốc tế và theo đòi hỏi của thị trường là một bước bắt buộc của quy trình sáng tạo, là yếu tố “sống còn” để tồn tại trên trị trường công nghiệp văn hóa...

Công chúng còn thiếu “món ăn” về văn hóa họ cần. Hay nói cách khác thị trường văn hóa còn bỏ ngỏ, chưa nói đến công nghiệp văn hóa Việt Nam bước chân ra thế giới.

Bài liên quan

Hai sinh viên Việt Nam đạt giải Vàng và Bạc tại Liên hoan Âm Nhạc HKIMF

Liên Hoan Âm Nhạc Quốc Tế Hong Kong lần thứ 10 (10th Hong Kong international music Festival) viết tắt là HKIMF là liên hoan nghệ thuật giao lưu văn hóa được tổ chức thường niên trong khu vực nhằm tạo cơ hội cho các tài năng triển vọng được giao lưu, biểu diễn và tỏa sáng.

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Văn hóa

Nhà thơ Kiều Bích Hậu được mời tham dự Liên hoan Thơ Quốc tế Laayoune

Nhà thơ Kiều Bích Hậu được mời tham dự Liên hoan Thơ Quốc tế Laayoune

Từ ngày 18 đến 28/4/2024 sẽ diễn ra sự kiện văn chương đáng chú ý: Liên hoan Thơ Quốc tế Laayoune tại Marocco (Ma-rốc), đánh dấu sự hợp tác giữa Diễn đàn Phụ nữ Sahraoui, Viện Al Kalima về Phát triển và Dân chủ ở Laayoune, cùng với Viện Văn hóa và Nghệ thuật Al-Kalima ở Safi.

Văn hóa
Phát động Cuộc thi ảnh, video ‘Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam 2024’

Phát động Cuộc thi ảnh, video ‘Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam 2024’

Sáng nay (20/3), Bộ Thông tin và truyền thông đã phát động Cuộc thi ảnh, video "Việt Nam hạnh phúc - Happy Vietnam năm 2024". Lễ phát động được tổ chức trực tuyến với 63 điểm cầu trên cả nước.

Văn hóa
Ca sỹ, TS. Nguyễn Khánh Ly: Minishow “Ly” thay lời tri ân

Ca sỹ, TS. Nguyễn Khánh Ly: Minishow “Ly” thay lời tri ân

Sau 20 năm theo đuổi âm nhạc chuyên nghiệp, ca sĩ – tiến sĩ âm nhạc Nguyễn Khánh Ly mới lần đầu tiên thực hiện đêm nhạc riêng của mình.

Văn hóa
Cà Mau không chỉ đẹp trong văn chương

Cà Mau không chỉ đẹp trong văn chương

Cà Mau vùng đất mũi, vùng cực Nam xa xôi của Tổ quốc. Người ta ít đến Cà Mau, cũng ít nhắc về Cà Mau trong mỗi dự định du lịch của mình. Có lẽ, vì nơi đây xa xôi hoặc người ta lo ngại đường đi nhiều gian nan, trắc trở. Có lẽ vì thế mà trước nay trong ý niệm của nhiều người vùng đất với sông ngòi kênh rạch chằng chịt chỉ phần nhiều trong văn chương của Đoàn Giỏi, hay Nguyễn Ngọc Tư mà thôi.

Văn hóa
Liệu công nghệ AI có đẩy lùi giới hạn của lĩnh vực viết sáng tạo?

Liệu công nghệ AI có đẩy lùi giới hạn của lĩnh vực viết sáng tạo?

Trong quá trình phát triển không ngừng của văn học, sự xuất hiện của Trí tuệ Nhân tạo (AI), hiện đang đóng vai trò như một cộng sự trong quá trình viết sáng tạo, đã báo hiệu một kỷ nguyên mới đầy biến động đối với các nhà văn.

Văn hóa
Long Điền, BRVT: Tổ chức lễ giao nhận quân 2024

Long Điền, BRVT: Tổ chức lễ giao nhận quân 2024

Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là hai nhiệm vụ chiến lược mang ý nghĩa trường tồn của dân tộc. Từ nhận thức này, hàng năm các đơn vị trong Quân đội kết hợp với các cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức giao nhận quân, đây là hoạt động nhằm cụ thể hóa, thi hành Luật nghĩa vụ Quân sự, để mọi công dân thấy được vinh dự, tự hào, bổn phận, trách nhiệm, nghĩa vụ đối với Tổ quốc.

Văn hóa

Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review

Kho bãi linh hoạt, xu hướng mới trong logistics hiện đại

Kho bãi linh hoạt, xu hướng mới trong logistics hiện đại

Kho bãi linh hoạt đang trở thành xu hướng chính trong lĩnh vực logistics hiện đại, vì nó có khả năng co giãn, tiết kiệm chi phí và hiệu quả hoạt động. Kho linh hoạt giúp cho doanh nghiệp thích ứng nhanh với những thay đổi của thị trường, các biến động theo mùa vì không phải cam kết lâu dài như kho bãi truyền thống.

Thời sự - Logistics
Vận hành mini app Zalo: Nỗ lực mới về chuyển đổi số của Bà Rịa - Vũng Tàu

Vận hành mini app Zalo: Nỗ lực mới về chuyển đổi số của Bà Rịa - Vũng Tàu

Kết luận Phiên họp ngày 24/4 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban đã nhấn mạnh, hiện nay chuyển đổi số đã “đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, xuất hiện trên mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, ở các cấp, ngành, lĩnh vực, tác động và mang lại lợi ích cho toàn xã hội, nhất là cho người dân, doanh nghiệp.

Toàn cảnh Kinh tế
Sắp khai trương tuyến tàu cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Côn Đảo

Sắp khai trương tuyến tàu cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Côn Đảo

Công ty Cổ phần Tàu Cao tốc Phú Quốc (Phú Quốc Express) cho biết chuyến tàu cao tốc TP.HCM - Côn Đảo đầu tiên sẽ chính thức đi vào hoạt động từ ngày 13/5 sắp tới.

Toàn cảnh Kinh tế
Operating mini app Zalo: New efforts in digital transformation of Ba Ria - Vung Tau

Operating mini app Zalo: New efforts in digital transformation of Ba Ria - Vung Tau

In the conclusion of the meeting on April 24 of the National Committee on Digital Transformation, Prime Minister Pham Minh Chinh, Chairman of the Committee, emphasized that digital transformation has now "reached every alley, knocked on every door, inspected every person," appearing in all aspects of economic and social life, at all levels, sectors, and fields, impacting and bringing benefits to society as a whole, especially to the people and businesses.

English
Nam A Bank hoạt động xuyên lễ

Nam A Bank hoạt động xuyên lễ

Với bước tiến mới về công nghệ, trong vài năm trở lại đây hầu hết các giao dịch ngân hàng được thực hiện xuyên lễ, 365+ thông qua các điểm giao dịch số tự động hay ứng dụng ngân hàng số. Năm nay, các ngân hàng còn tung nhiều ưu đãi hấp dẫn trong dịp lễ 30/4 và 1/5 dành cho khách hàng.

Thương hiệu - Giao thương

Đừng bỏ lỡ

Vận hành mini app Zalo: Nỗ lực mới về chuyển đổi số của Bà Rịa - Vũng Tàu

Vận hành mini app Zalo: Nỗ lực mới về chuyển đổi số của Bà Rịa - Vũng Tàu

Kết luận Phiên họp ngày 24/4 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Ủy ban đã nhấn mạnh, hiện nay chuyển đổi số đã “đến từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, xuất hiện trên mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, ở các cấp, ngành, lĩnh vực, tác động và mang lại lợi ích cho toàn xã hội, nhất là cho người dân, doanh nghiệp.

Toàn cảnh Kinh tế
Năm 2024: Saigonres Group dự kiến đạt doanh thu 628 tỷ đồng

Năm 2024: Saigonres Group dự kiến đạt doanh thu 628 tỷ đồng

Tổng Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn (HOSE: SGR; "Saigonres Group") tổ chức Đại hội đồng cổ đông thường niên năm tài chính 2023 để công bố kết quả sản xuất kinh doanh năm 2023 và đưa ra kế hoạch năm 2024 vào sáng ngày 26/04 tại Trung tâm Hội nghị Gold Palace, quận Bình Thạnh, TP.HCM.

Thương hiệu - Giao thương
Opening of the high-speed ship route from Ho Chi Minh City to Con Dao

Opening of the high-speed ship route from Ho Chi Minh City to Con Dao

Phu Quoc Express Joint Stock Company (Phu Quoc Express) announced that the first high-speed train from Ho Chi Minh City to Con Dao will officially start operating from May 13th.

English
Sắp khai trương tuyến tàu cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Côn Đảo

Sắp khai trương tuyến tàu cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Côn Đảo

Công ty Cổ phần Tàu Cao tốc Phú Quốc (Phú Quốc Express) cho biết chuyến tàu cao tốc TP.HCM - Côn Đảo đầu tiên sẽ chính thức đi vào hoạt động từ ngày 13/5 sắp tới.

Toàn cảnh Kinh tế
Khu Công nghệ cao TP.HCM: Trung tâm Cách mạng Công nghiệp 4.0 đầu tiên của Việt Nam

Khu Công nghệ cao TP.HCM: Trung tâm Cách mạng Công nghiệp 4.0 đầu tiên của Việt Nam

Sáng 25/4, Hội thảo "Trung tâm cách mạng công nghiệp 4.0 (C4IR) - Động lực mới cho phát triển bền vững" đã diễn ra tại Khu Công nghệ cao, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh.

Công nghệ
Masan Consumer hướng đến 10 – 20% doanh thu từ thị trường toàn cầu

Masan Consumer hướng đến 10 – 20% doanh thu từ thị trường toàn cầu

CTCP Tập đoàn Masan (HOSE: MSN, “Masan” hay “Công ty”) và hai công ty thành viên Masan Consumer (HNX-UPCoM: MCH), Masan MEATLife (HNX-UPCoM: MML) đã đồng tổ chức Đại hội đồng Cổ đông thường niên năm 2024 vào ngày 25/04 tại Thành phố Hồ Chí Minh với chủ đề “Consumer of Things – Kết nối vạn nhu cầu”.

Toàn cảnh Kinh tế
Sinh viên VinUniversity đến Hồng Kông tham gia HSBC Business Case Competition

Sinh viên VinUniversity đến Hồng Kông tham gia HSBC Business Case Competition

Vượt qua 43 đội thi tài năng đến từ khắp cả nước, đội ANT đến từ trường Đại học VinUniversity đã xuất sắc đạt ngôi vị quán quân năm 2024, với giải thưởng 50 triệu đồng và chính thức đại diện Việt Nam tham gia cuộc thi ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại Hồng Kông.

Đào tạo
WinMart tung ưu đãi kép thu hút khách hàng mua sắm dịp lễ

WinMart tung ưu đãi kép thu hút khách hàng mua sắm dịp lễ

Từ nay cho đến hết 08/05/2024, chuỗi bán lẻ WinCommerce (đơn vị sở hữu và vận hành hệ thống WinMart/WinMart+/WIN) sẽ triển khai tích cực các chương trình khuyến mại định kỳ áp dụng giá tốt cho hơn 600 sản phẩm giá siêu sốc và Tuần lễ Thương hiệu Clear tại hơn 3600 điểm bán trên toàn quốc, mang tới nhiều ưu đãi cho hội viên WIN.

Thương hiệu - Giao thương
Khánh thành Cầu Đò mới qua sông Thị Tính

Khánh thành Cầu Đò mới qua sông Thị Tính

Nhằm chào mừng sự kiện Bến Cát lên thành phố, sáng 22/04/2024, công trình xây dựng Cầu Đò mới qua sông Thị Tính đã chính thức khánh thành

Hạ tầng
Năm 2024: PDN dự kiến đạt doanh thu 1.217 tỷ đồng

Năm 2024: PDN dự kiến đạt doanh thu 1.217 tỷ đồng

Công ty Cổ phần Cảng Đồng Nai (HOSE: PDN) tổ chức Đại hội đồng cổ đông thường niên 2024 để công bố kết quả sản xuất kinh doanh năm 2023 và đưa ra kế hoạch năm 2024 vào sáng ngày 22/4.

Thương hiệu - Giao thương