Hội nhập quốc tế từ điểm nhìn công nghiệp văn hoá

Ngô Đức Hành|03/10/2023 15:18

Công nghiệp văn hóa là một phần của ngành công nghiệp sáng tạo, được hình thành từ sự kết hợp của sự sáng tạo, quá trình sản xuất và phân phối hàng hóa, dịch vụ thuộc về văn hóa và thường được các quyền sở hữu trí tuệ bảo vệ. Hay nói cách khác, sản phẩm sáng tạo văn hóa phải tham gia được vào chuỗi giá trị quốc gia, khu vực và toàn cầu.

Trong một chương trình truyền hình trên VTV gần đây, các tác giả của phóng sự ngắn nói về những khó khăn của điện ảnh, trong đó có trang thiết bị, đặc biệt là khó khăn về nhân lực. Điện ảnh là một phần của ngành Giải trí. Câu chuyện cho thấy, con đường hình thành nên ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam không đơn giản.

Cách đây 10 năm, Bộ Chính trị khóa XI có Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 về hội nhập quốc tế. Nhiệm kỳ này Trung ương còn có Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Tiếp sau đó, Chính phủ có các Nghị quyết số 31/ NQ-CP ngày 13/5/2014, Nghị quyết số 102/NQ- CP ngày 31/12/2014 ban hành Chương trình hành động, thực hiện các Nghị quyết trên của Bộ Chính trị và Trung ương. Chính phủ cũng đã có Quyết định số 1755/QĐ-TTg ngày 8/9/2016 Phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (sau đây gọi tắt là Chiến lược).

Quảng cáo; kiến trúc; phần mềm và các trò chơi giải trí; thủ công mỹ nghệ; thiết kế; điện ảnh; xuất bản; thời trang; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; truyền hình và phát thanh du lịch văn hóa được “liệt kê” và mục tiêu chung được Chiến lược xác định phải được xây dựng trở thành những ngành kinh tế dịch vụ quan trọng.

Không nói đến năm 2020, vì đã qua 3 năm; mục tiêu cụ thể đến năm 2030 được Chiến lược xác định: Phấn đấu doanh thu của các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP; trong đó điện ảnh đạt khoảng 250 triệu USD (phim Việt Nam đạt khoảng 125 triệu USD); Nghệ thuật biểu diễn đạt Khoảng 31 triệu USD; Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm đạt khoảng 125 triệu USD; Quảng cáo (trên truyền hình, đài phát thanh, báo, tạp chí, internet và quảng cáo ngoài trời) đạt khoảng 3.200 triệu USD; Du lịch văn hóa chiếm 15 - 20% trong tổng số khoảng 40.000 triệu USD doanh thu từ khách du lịch.

Theo Chiến lược, phát triển đa dạng, đồng bộ và hiện đại tất cả các ngành công nghiệp văn hóa một cách bền vững, được ứng dụng công nghệ tiên tiến; các sản phẩm, dịch vụ văn hóa có thương hiệu uy tín trong khu vực và quốc tế, đạt tiêu chuẩn của các nước phát triển và tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị sản phẩm, dịch vụ văn hóa toàn cầu.

Phải nói rằng, Việt Nam có rất nhiều nguồn lực để công nghiệp văn hóa có thể trở thành ngành kinh tế quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu; tuy nhiên, chúng ta loay hoay về thể chế, rà soát, quy hoạch tổng thể nguồn lực và gặp khó khăn cả về nguồn nhân lực lẫn tiềm lực tài chính.

Chỉ xin nói về một lĩnh vực là điện ảnh, khi chuyển sang cơ chế thị trường, các rạp chiếu phim ở các đô thị lớn biến mất, hoặc phải chuyển đổi công năng; phim Việt Nam sản xuất do Nhà nước đầu tư thì không ai xem; chúng ta có nhiều NSND, NSUT nhưng không có ngôi sao dẫn dắt, lan tỏa ngay trong lĩnh vực “nghệ thuật thứ bảy”.

Câu hỏi đặt ra, đâu là lực lượng sản xuất của công nghiệp văn hóa? Bản Chiến lược cùng các biện giải của các nhà quản lý đều mới là sự phác thảo một bức “chân dung khuyết” về chủ thể công nghiệp văn hóa Việt Nam. PGS.TS. Bùi Hoài Sơn nói cách đây 2 năm rằng, chúng ta đang tồn tại tất cả các ngành nghệ thuật nhưng lại chưa có công nghiệp văn hóa đúng nghĩa. Câu nói này vẫn nguyên giá trị.

Tất cả các ngành nghệ thuật đều có Hội, thành viên của Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam, ở 63 tỉnh/ thành phố có các chi hội chuyên ngành thuộc Hội VHNT địa phương, tuy nhiên, sự đóng góp của các Hội vào việc xây dựng công nghiệp văn hóa thì chưa thấy.

Cũng theo PGS.TS. Bùi Hoài Sơn, để có các ngành công nghiệp văn hóa, chúng ta cần hội tụ và kết nối đầy đủ 4 thành tố là tài năng sáng tạo, vốn văn hóa kết hợp với công nghệ và kỹ năng kinh doanh cho các sản phẩm và dịch vụ văn hóa. Ví dụ về điện ảnh, để hình thành một ngành công nghiệp điện ảnh chẳng hạn, chúng ta phải có sự liên kết một cách đồng bộ, chuyên nghiệp giữa thành phần sáng tạo điện ảnh là đạo diễn, biên kịch, diễn viên... khai thác giá trị văn hóa của dân tộc, kết hợp với sử dụng các công nghệ tiên tiến và kỹ năng kinh doanh là xây dựng thương hiệu cho bộ phim, đạo diễn, diễn viên, tổ chức sự kiện, phát triển khán giả..

Chỉ qua 2 đêm diễn ở Mỹ Đình (Hà Nội), Ban nhạc BlackPink (Hàn Quốc) đã bỏ túi 630 tỷ đồng. BackPink (đen hồng) là một thương hiệu nghệ thuật giải trí thuộc về thương hiệu quốc gia của Hàn Quốc. Qua đêm nhạc của BlakPink ở Việt Nam và tìm hiểu chuyến biểu diễn “vòng quanh thế giới’ của 4 cô gái thế hệ 2X, cho chúng ta thêm “khái niệm” về công nghiệp văn hóa. Chỉ riêng về chuyên ngành Nghệ thuật biểu diễn, BlackPink với Việt Nam chỉ là mơ ước.

Về thiết chế văn hóa, tại Lễ trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước (19/5/2023), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng có nói: “Chú trọng phát triển môi trường dân chủ tôn trọng đặc trưng tự do trong sáng tạo nghệ thuật, mở rộng biên độ tự do sáng tạo hơn nữa, phát huy tài năng văn học nghệ thuật, chăm lo đời sống cho văn nghệ sĩ để họ có thể sống được với nghề bằng tài năng và sự cống hiến”.

Tuy nhiên, nói đến công nghiệp văn hóa, nếu vẫn tư duy “xin – cho” nguồn ngân sách, may ra chỉ tạo ra được những sản phẩm tuyên truyền, miễn phí, không bán vé. Điều đó có nghĩa là xây dựng thiết chế văn hóa phải có “tư duy logistics”; đất nước phải có những doanh nghiệp tư nhân khổng lồ về văn hóa.

Tất nhiên đã là doanh nghiệp trên lĩnh vực công nghiệp văn hóa, việc đào tạo và tự đào tạo đội ngũ nhân lực để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, đáp ứng được yêu cầu về chất lượng sản phẩm theo các tiêu chuẩn quốc tế và theo đòi hỏi của thị trường là một bước bắt buộc của quy trình sáng tạo, là yếu tố “sống còn” để tồn tại trên trị trường công nghiệp văn hóa...

Công chúng còn thiếu “món ăn” về văn hóa họ cần. Hay nói cách khác thị trường văn hóa còn bỏ ngỏ, chưa nói đến công nghiệp văn hóa Việt Nam bước chân ra thế giới.

Bài liên quan

Hai sinh viên Việt Nam đạt giải Vàng và Bạc tại Liên hoan Âm Nhạc HKIMF

Liên Hoan Âm Nhạc Quốc Tế Hong Kong lần thứ 10 (10th Hong Kong international music Festival) viết tắt là HKIMF là liên hoan nghệ thuật giao lưu văn hóa được tổ chức thường niên trong khu vực nhằm tạo cơ hội cho các tài năng triển vọng được giao lưu, biểu diễn và tỏa sáng.

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Văn hóa

Tranh Canvas – Sự kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và hiện đại

Tranh Canvas – Sự kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và hiện đại

Nghệ thuật luôn phản ánh đời sống và truyền tải cảm xúc của con người qua từng thời kỳ. Trong bối cảnh hiện đại, tranh canvas nổi lên như một sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật truyền thống và sự phá cách đầy sáng tạo của nghệ thuật đương đại. Với độ bền vượt thời gian cùng tính thẩm mỹ cao, tranh canvas đã và đang khẳng định vị thế trong thế giới hội họa và ứng dụng nghệ thuật đời sống.

Văn hóa
Nhà thơ Đinh Nho Tuấn, còn cánh đồng còn lối ta về...

Nhà thơ Đinh Nho Tuấn, còn cánh đồng còn lối ta về...

"Năm ngón chưa đặt tên" là tập thơ thứ 6 của nhà thơ Đinh Nho Tuấn (Hội viên Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh). Từ năm 2018 đến nay, chỉ riêng năm 2021, Đinh Nho Tuấn không xuất bản; các năm khác đều mỗi năm anh “trình làng” một tập.

Văn hóa
Lại Quốc Biểu người giữ "hồn quê" bằng thơ lục bát

Lại Quốc Biểu người giữ "hồn quê" bằng thơ lục bát

Đọc lục bát Lại Quốc Biểu, nhận ra, bên cạnh sự chân quê, dung dị, ông đã có nhiều câu thơ óng ánh, huyền ảo. Làng quê, cánh đồng, bờ đê, con sông....luôn ám ảnh, trở thành vùng ký ức sâu đậm trong tâm hồn thơ Lại Quốc Biểu

Văn hóa
Xu hướng thưởng thức Trà hiện nay: Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại

Xu hướng thưởng thức Trà hiện nay: Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại

Xu hướng thưởng thức trà hiện nay là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người tiêu dùng. Dù được thưởng thức theo cách cổ điển hay hiện đại, trà vẫn luôn giữ vị trí quan trọng trong đời sống, là biểu tượng của sự tinh tế, thanh khiết và sức khỏe. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, trà không chỉ là một thức uống mà còn là cách để chúng ta tìm lại sự cân bằng, kết nối với thiên nhiên và tận hưởng những giá trị đích thực của cuộc sống.

Văn hóa
Tranh Canvas: Xu hướng trang trí nội thất hiện đại

Tranh Canvas: Xu hướng trang trí nội thất hiện đại

Tranh Canvas được tạo ra bằng cách in hoặc vẽ trực tiếp lên vải canvas, một chất liệu bền, nhẹ và dễ bảo quản. Công nghệ hiện đại giúp loại tranh này tái hiện hình ảnh với độ sắc nét cao, màu sắc sống động, mang lại cảm giác chân thực và cuốn hút. Điểm khác biệt của tranh Canvas so với các loại tranh truyền thống là khả năng kết hợp giữa nghệ thuật và công nghệ. Nhờ đó, người tiêu dùng có thể dễ dàng tiếp cận những tác phẩm mang tính cá nhân hóa cao, phù hợp với mọi sở thích và nhu cầu.

Văn hóa
Giáo dục âm nhạc - “hòn đá tảng” cho phát triển trí tuệ và cảm xúc

Giáo dục âm nhạc - “hòn đá tảng” cho phát triển trí tuệ và cảm xúc

Giáo dục âm nhạc từ lâu đã được khoa học chứng minh là một yếu tố quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện về trí tuệ và cảm xúc. Tuy nhiên, tại Việt Nam, bộ môn này chưa được coi trọng đúng mức trong hệ thống giáo dục phổ thông, khiến cho nhiều cơ hội phát triển về cả nhận thức lẫn thẩm mỹ của học sinh bị bỏ lỡ.

Văn hóa

Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review

Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam và con đường trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045

Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng trong lịch sử phát triển kinh tế. Với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, nước ta cần xây dựng một lộ trình rõ ràng và chiến lược đột phá để duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất và dịch vụ. Tuy nhiên, liệu Việt Nam có thể biến tham vọng này thành hiện thực khi đối mặt với những thách thức mới từ biến động toàn cầu?

Toàn cảnh Kinh tế
Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ và áp lực gia tăng từ những vấn đề môi trường toàn cầu, việc phát triển bền vững không chỉ là một xu thế mà đã trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với mọi quốc gia và lĩnh vực kinh tế.

Thời sự - Logistics
Nâng cao năng lực cạnh tranh ngành logistics Việt Nam trong khu vực ASEAN

Nâng cao năng lực cạnh tranh ngành logistics Việt Nam trong khu vực ASEAN

Ngành logistics Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy thương mại quốc tế. Tuy nhiên, để cạnh tranh hiệu quả với các quốc gia trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Indonesia và Singapore, Việt Nam cần nhận diện rõ vị thế hiện tại, so sánh với các đối thủ, đánh giá lợi thế và điểm yếu, từ đó đề ra chiến lược phù hợp.

Thời sự - Logistics
Chuyển đổi số Logistics với mô hình 4PL tích hợp đa dịch vụ

Chuyển đổi số Logistics với mô hình 4PL tích hợp đa dịch vụ

Trong bối cảnh thương mại điện tử và chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng mở rộng, mô hình 4PL (Fourth Party Logistics) đang nổi lên như một giải pháp hiệu quả để tối ưu hóa hoạt động Logistics, đặc biệt tại thị trường Việt Nam.

Thương hiệu - Giao thương
Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045

Vietnam and the Path to Becoming a High-Income Nation by 2045

Vietnam stands at a critical juncture in its economic development history. With the goal of becoming a high-income nation by 2045, the country must establish a clear roadmap and breakthrough strategies to sustain stable growth, enhance value-added production, and expand its service sectors. However, can Vietnam turn this ambition into reality while facing new challenges posed by global uncertainties?

English

Đừng bỏ lỡ

Long An phát triển hình thành 10 trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Long An phát triển hình thành 10 trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050

UBND tỉnh Long An đã ban hành Kế hoạch phát triển trung tâm logistics trên địa bàn tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Hạ tầng
Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks

Developing Green Logistics in the Transition to New-Generation Industrial Parks

In the context of rapid globalization and increasing pressure from global environmental issues, sustainable development is not merely a trend but has become an urgent necessity for all nations and economic sectors. For Vietnam, a country undergoing a significant transformation to become a production and supply chain hub in Southeast Asia, integrating "green" elements into its economic development strategies-particularly in logistics and industrial parks (IPs) is a top priority.

English
Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Phát triển logistics xanh trong chuyển đổi khu công nghiệp thế hệ mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa mạnh mẽ và áp lực gia tăng từ những vấn đề môi trường toàn cầu, việc phát triển bền vững không chỉ là một xu thế mà đã trở thành một yêu cầu cấp thiết đối với mọi quốc gia và lĩnh vực kinh tế.

Thời sự - Logistics
Thành phố Hồ Chí Minh có phòng khám tư nhân khẳng định vị thế trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa tiền mê và cắt polyp

Thành phố Hồ Chí Minh có phòng khám tư nhân khẳng định vị thế trong lĩnh vực nội soi tiêu hóa tiền mê và cắt polyp

Theo các chuyên gia y tế, tầm soát sớm cũng như chăm sóc sức khỏe chủ động là “chìa khóa” để mở ra cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và giảm áp lực lo ngại về bệnh tật cũng như nâng cao chất lượng sống.

Thương hiệu - Giao thương
Techcombank gia tăng trải nghiệm đẳng cấp cho khách hàng cao cấp và người thân

Techcombank gia tăng trải nghiệm đẳng cấp cho khách hàng cao cấp và người thân

Trong chuỗi đặc quyền vượt trội dành cho khách hàng, Techcombank tiếp tục tổ chức sự kiện "Văn hóa bàn tiệc" dành cho con khách hàng thuộc Hội viên Techcombank Private và Techcombank Priority. Sự kiện thu hút sự quan tâm và đánh giá cao của khách hàng và người thân với những trải nghiệm xứng tầm, ý nghĩa.

Thương hiệu - Giao thương
Dr. Tran Dinh Ly: "Developing Human Resources in Alignment with Social Responsibility"

Dr. Tran Dinh Ly: "Developing Human Resources in Alignment with Social Responsibility"

In the context of Vietnamese higher education transforming to meet the increasing demands of the labor market and international integration, Dr. Tran Dinh Ly - Vice Rector of Nong Lam University, Ho Chi Minh City, and Vice President of the Vietnam Marketing Association (VMA) - has shared profound insights on an educational philosophy closely linked to practicality and sustainable development, emphasizing the concept of developing human resources in conjunction with social respont

English
TS. Trần Đình Lý: “Phát triển nguồn nhân lực gắn với trách nhiệm xã hội”

TS. Trần Đình Lý: “Phát triển nguồn nhân lực gắn với trách nhiệm xã hội”

Trong bối cảnh Giáo dục đại học Việt Nam đang chuyển mình để đáp ứng những yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động và hội nhập quốc tế, TS. Trần Đình Lý - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Marketing Việt Nam (VMA) đã có những chia sẻ sâu sắc về triết lý giáo dục gắn liền với thực tiễn và phát triển bền vững, với quan niệm phát triển nguồn nhân lực gắn với trách nhiệm xã hội.

Đào tạo
Nâng cao năng lực cạnh tranh ngành logistics Việt Nam trong khu vực ASEAN

Nâng cao năng lực cạnh tranh ngành logistics Việt Nam trong khu vực ASEAN

Ngành logistics Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy thương mại quốc tế. Tuy nhiên, để cạnh tranh hiệu quả với các quốc gia trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Indonesia và Singapore, Việt Nam cần nhận diện rõ vị thế hiện tại, so sánh với các đối thủ, đánh giá lợi thế và điểm yếu, từ đó đề ra chiến lược phù hợp.

Thời sự - Logistics
Enhancing the Competitiveness of Vietnam’s Logistics Sector in ASEAN

Enhancing the Competitiveness of Vietnam’s Logistics Sector in ASEAN

Vietnam's logistics sector is experiencing robust growth, playing a vital role in economic development and promoting international trade. However, to effectively compete with ASEAN countries like Thailand, Indonesia, and Singapore, Vietnam must clearly identify its current position, benchmark against competitors, evaluate strengths and weaknesses, and formulate appropriate strategies.

English
Phát Đạt hoàn tất chuyển nhượng 92 căn ODV tại dự án Quy Nhơn Iconic

Phát Đạt hoàn tất chuyển nhượng 92 căn ODV tại dự án Quy Nhơn Iconic

Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt (PDR) vừa hoàn tất ký kết hợp đồng mua bán 92 căn nhà ở kết hợp dịch vụ (ODV) thuộc giai đoạn 1 của dự án Quy Nhơn Iconic. Các giao dịch mua bán này đã giúp PDR thu về hơn 500 tỷ đồng, đánh dấu bước khởi đầu thuận lợi cho dự án bất động sản trọng điểm tại Bình Định.

Thương hiệu - Giao thương