(Vietnam Logistics Review) Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy dòng vốn đầu tư trực tiếp (FDI) của Nhật Bản đã mất vị trí dẫn đầu trong đầu tư ở Việt Nam. Giá trị các dự án đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam giảm dần, chủ yếu là dự án nhỏ cùng với việc đầu tư của các tập đoàn, doanh nghiệp lớn cũng chững lại.
Vẫn là chuyện môi trường kinh doanh
Tính đến tháng 5 năm 2016, đã có 114 quốc gia với khoảng 288,5 tỷ USD đầu tư trực tiếp vào Việt Nam. Nhật Bản đầu tư lớn thứ hai vào Việt Nam, sau Hàn Quốc.
Đáng chú ý, trong các năm 2013 và 2014, các doanh nghiệp Nhật Bản đã rút vốn ồ ạt khỏi Trung Quốc. Tuy nhiên, nguồn vốn rút chủ yếu được đầu tư vào Singapore, Indonesia, không đầu tư mạnh vào Việt Nam.
Theo các nhà đầu tư Nhật Bản, môi trường kinh doanh Việt Nam còn nhiều hạn chế, chính sách thiếu đồng bộ, thủ tục hành chính còn quan liêu, chi phí thuế cao, tồn tại tham nhũng tại nhiều dự án liên quan đến ODA, chính sách tăng lương.
Nguyên nhân khác là ngành công nghiệp phụ trợ Việt Nam chưa phát triển, làm cho tỷ lệ nội địa hoá tại Việt Nam thấp hơn so với các nước khác trong khu vực. Tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu, linh kiện chiếm 70% trong tổng chi phí sản xuất.
Ảnh minh họa. Nguồn: kinhtevadubao
Tương lai vẫn lạc quan
Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư vẫn nhận định, doanh nghiệp Nhật Bản có thể tăng đầu tư trong giai đoạn tới.
Lý do khách quan là các doanh nghiệp Nhật phải đối mặt với chi phí lao động ngày càng cao, cũng như việc giảm ưu đãi của chính phủ Trung Quốc đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, các doanh nghiệp Nhật tiếp tục chiến lược chuyển đầu tư trực tiếp hướng đến các nước ASEAN với thị trường lớn và nhân công giá rẻ như Việt Nam, Indonesia, Philippines, Myanmar…
Đồng thời, Việt Nam đang phát huy các ưu thế, cải thiện môi trường kinh doanh mạnh mẽ. Cơ sở hạ tầng ngày một tốt hơn. Khu vực đầu tư với chi phí thấp ngày càng được mở rộng. Việt Nam đang có giá điện hợp lý, hạ tầng cảng biển tương đối tốt, lực lượng lao động đông đảo với thị trường gần 100 triệu dân rộng mở.