Chiến lược phát triển kinh tế tư nhân trong bối cảnh mới

Đảng và Chính phủ đã nhấn mạnh vai trò của khu vực tư nhân trong nền kinh tế quốc dân và cam kết tạo điều kiện thuận lợi hơn để doanh nghiệp tư nhân phát triển. Tuy nhiên, việc thực thi các chiến lược hỗ trợ vẫn cần sự đồng bộ, nhất quán và mang tính dài hạn nhằm phát huy tối đa tiềm năng của khu vực này.

Tình hình kinh tế tư nhân hiện nay

Trong những năm qua, kinh tế tư nhân tại Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ, đóng góp khoảng 42-45% GDP và tạo ra hơn 85% việc làm trong nền kinh tế. Theo Tổng cục Thống kê, số lượng doanh nghiệp tư nhân thành lập mới trong năm 2024 tiếp tục tăng, cho thấy sự năng động của khu vực này.

Tuy nhiên, kinh tế tư nhân vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng. Phần lớn doanh nghiệp vẫn có quy mô nhỏ và vừa, khả năng tiếp cận vốn còn hạn chế, công nghệ lạc hậu và năng suất lao động chưa cao. Hơn nữa, một số doanh nghiệp còn bị ảnh hưởng bởi các rào cản hành chính, thủ tục pháp lý phức tạp và môi trường kinh doanh chưa thực sự minh bạch.

Những yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược phát triển kinh tế tư nhân

Chiến lược phát triển kinh tế tư nhân không thể tách rời khỏi những biến động kinh tế - chính trị toàn cầu và những đặc thù của nền kinh tế Việt Nam. Một số yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chiến lược này bao gồm:

Bối cảnh kinh tế toàn cầu: Trong những năm gần đây, kinh tế thế giới trải qua nhiều biến động lớn như lạm phát tăng cao, chính sách thắt chặt tiền tệ của các nước lớn và những thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này đặt ra thách thức lớn cho doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất khẩu, khi chi phí sản xuất tăng cao và thị trường tiêu thụ bị thu hẹp.

Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và kinh tế số đang thay đổi hoàn toàn cách thức vận hành của doanh nghiệp. Những mô hình kinh doanh truyền thống không còn phù hợp, đòi hỏi doanh nghiệp tư nhân phải nhanh chóng thích ứng với các xu hướng mới như chuyển đổi số, thương mại điện tử và trí tuệ nhân tạo.

Môi trường kinh doanh trong nước: Mặc dù Việt Nam đã có nhiều cải thiện trong môi trường kinh doanh, nhưng theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam vẫn cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh không cần thiết và tạo sân chơi công bằng giữa doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp tư nhân.

Thay đổi chính sách và định hướng phát triển: Trong bối cảnh mới, Chính phủ Việt Nam đang có những thay đổi quan trọng trong định hướng phát triển kinh tế tư nhân, tập trung vào việc tạo điều kiện thuận lợi hơn về thủ tục hành chính, tiếp cận thị trường và hỗ trợ doanh nghiệp trong chuyển đổi số. Các chính sách mới được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp tư nhân tận dụng được cơ hội và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Định hướng và giải pháp chiến lược

Để phát triển bền vững trong bối cảnh mới, kinh tế tư nhân cần một chiến lược tổng thể, trong đó tập trung vào các định hướng sau:

Hoàn thiện môi trường pháp lý và cải thiện môi trường kinh doanh: Chính phủ cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tư nhân. Điều này bao gồm việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện cơ chế bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp và tăng cường thực thi pháp luật về cạnh tranh bình đẳng.

Hỗ trợ tiếp cận vốn và nguồn lực tài chính: Cần có các chính sách hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chính phủ và các tổ chức tài chính có thể triển khai các quỹ hỗ trợ, chương trình bảo lãnh tín dụng và khuyến khích phát triển thị trường vốn để giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn tài chính dễ dàng hơn.

Đẩy mạnh chuyển đổi số và nâng cao năng suất lao động: Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp tư nhân nếu muốn tồn tại và phát triển trong kỷ nguyên công nghệ. Chính phủ cần có các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp trong việc áp dụng công nghệ, cải thiện hạ tầng số và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp tư nhân cũng cần chủ động đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), đổi mới sáng tạo và áp dụng các mô hình kinh doanh hiện đại để nâng cao năng suất lao động và khả năng cạnh tranh.

Hỗ trợ doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu: Một chiến lược quan trọng khác là thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu thông qua hợp tác với các doanh nghiệp nước ngoài, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường mà còn tạo cơ hội tiếp cận với công nghệ và mô hình quản lý tiên tiến.

Kết luận

Với sự quyết tâm của Chính phủ và sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, kinh tế tư nhân Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trụ cột quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp vào sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng của đất nước.