Bao giờ doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam mới hết Mua CIF, bán FOB?

TS. Võ Duy Nghi|15/06/2023 10:37

Lâu nay doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam thường vẫn lựa chọn hình thức “mua CIF, bán FOB” trong các hợp đồng thương mại. Các công đoạn vận tải thường giao cho người mua hoặc người bán tự thu xếp. Chính vì vậy, các doanh nghiệp logistics Việt Nam không có cơ hội tham gia vào chuỗi logistics mà phần việc này phần lớn rơi vào tay các doanh nghiệp logistics nước ngoài.

Theo tính toán của tập đoàn tư vấn Mc Kinsey, chi phí logistics chiếm khoảng 12-20% giá trị hàng hóa thương mại điện tử. Với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hằng năm lên tới hàng trăm tỷ đô la Mỹ (kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2022 là xấp xỉ 735 tỷ đô la Mỹ) thì chi phí logistics rơi vào tay các doanh nghiệp nước ngoài lên tới hàng tỷ đô la Mỹ mỗi năm.

portrait-beautiful-young-asian-business-woman-work-from-home-with-laptop-mobile-phone-with-cardboard-box-ready-shipping-compressed.jpeg

Yếu tố niềm tin và chi phí

Trước hết cần phải thừa nhận rằng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam hiện vẫn thiếu niềm tin vào các doanh nghiệp logistics trong nước. Khi mua CIF hoặc bán FOB, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam giao trách nhiệm thuê tàu, lưu kho bãi và các thủ tục liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu cho đối tác nước ngoài. Họ tin và thực tế các đối tác nước ngoài thường làm tốt hơn vì họ có mạng lưới thầu phụ là các tập đoàn, công ty logistics lớn, đủ khả năng thuê tàu và thu xếp các thủ tục có liên quan đến hàng hóa. Thậm chí nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam còn mở rộng điều kiện hợp đồng để giao thêm trách nhiệm cho các đối tác nước ngoài.

Cụ thể đối với doanh nghiệp xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp sẵn sàng bán hàng theo giá Ex-work (giao hàng tại xưởng/nhà máy). Như vậy các công đoạn vận chuyển nội địa, bốc xếp, thủ tục hải quan đều do người mua quyết định. Tương tự, đối với các doanh nghiệp nhập khẩu, họ sẵn sàng mở rộng điều kiện giao hàng đến chân công trường (DAP/DDP), theo đó người bán thu xếp các hoạt động logistics đến tận chân công trình. Một nghịch lý là các doanh nghiệp logistics nước ngoài sau khi trúng thầu lại thuê các doanh nghiệp logistics Việt Nam làm các công đoạn vận tải, bốc xếp trong nước với giá thấp hơn nhiều lần.

Một vấn đề cũng ảnh hưởng rất lớn đến quyết định “mua CIF, bán FOB” của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam là chi phí logistics. Nhiều doanh nghiệp cũng sẵn sàng giao cho các doanh nghiệp logistics Việt Nam thu xếp một số công đoạn logistics trên cơ sở win-win. Tuy nhiên điều đáng buồn là do năng lực yếu kém, giá cả không cạnh tranh nên rốt cuộc các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng đành phải chấp nhận tập quán cũ là “mua CIF, bán FOB”. Nguyên nhân làm cho chi phí logistics của các doanh nghiệp Việt Nam thiếu cạnh tranh thì nhiều nhưng có thể thấy rõ nhất là chúng ta thiếu một đội tàu đủ mạnh và thiếu một mạng lưới chi nhánh, đại lý rộng khắp trên toàn thế giới để có thể đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.

shanghai-container-terminal-dusk-one-largest-cargo-port-world_1-compressed.jpeg

Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam phần lớn ít có bộ phận chuyên trách về logistics nên nếu thay đổi phương thức mua bán họ sẽ phải tăng cường thêm nhân sự theo dõi mảng hoạt động logistics: thuê tàu, vận tải, thủ tục hải quan... Điều này khiến các doanh nghiệp xuất nhập khẩu e ngại về mặt chi phí, đồng thời gánh thêm rủi ro nếu thay đổi phương thức mua bán lâu nay từ “mua CIF bán FOB” thành “mua FOB, bán CIF”.

Sớm hình thành những tập đoàn logistics của Việt Nam
Với lực lượng logistics lên đến hàng ngàn doanh nghiệp nhưng phần lớn là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp logistics Việt Nam bị hạn chế. Để thay đổi tập quán “mua CIF, bán FOB” lâu nay của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp logistics trong nước không còn con đường nào khác phải nâng cao năng lực cạnh tranh, hình thành ra những tập đoàn logistics lớn mạnh của Việt Nam.

Trước hết cần xây dựng một đội tàu hùng mạnh để có thể cạnh tranh với các tập đoàn vận tải biển, logistics nước ngoài. Trong hoạt động xuất nhập khẩu, chi phí vận tải biển chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng chi phí logistics nên nếu xây dựng được đội tàu biển mạnh thì chúng ta mới có thể nói đến chuyện cạnh trạnh để giành quyền vận tải. Trong điều kiện năng lực tài chính có hạn nên tập trung đầu tư trọng điểm loại tàu và tuyến phù hợp với các mặt hàng xuất nhập khẩu của Việt Nam. Trước mắt nên tập trung các tuyến vận tải gần về mặt địa lý nên có lợi thế như khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc... Trong xu thế hiện nay, nên nghiên cứu xây dựng các công ty con thuộc các công ty vận tải biển chuyên về logistics để tận dụng thế mạnh về vận tải biển. Hiện nay các tập đoàn lớn về vận tải biển trên thế giới đều phát triển theo xu thế này như: Costco, Maersk...

Các công ty logistics trong nước cần liên doanh, liên kết để xây dựng hệ thống chi nhánh, đại lý, đối tác khắp toàn cầu để có thể đáp ứng bất kỳ nhu cầu dịch vụ logistics nào của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Một trong những giải pháp nhanh chóng và hiệu quả nhất là tham gia các hiệp hội chủ hàng, chủ tàu, hiệp hội logistics có uy tín trên thế giới để phát triển mạng lưới kinh doanh. Thông qua hệ thống đối tác, đại lý trong hiệp hội các doanh nghiệp logistics trong nước có thể cung cấp các dịch vụ vận tải nội địa, thủ tục hải quan, xuất nhập khẩu với chất lượng tốt, giá cạnh tranh hơn.

Xét cho cùng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hay bất cứ ngành nào khác đều đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu. Vì vậy chỉ có thể thay đổi tập quán “mua CIF, bán FOB” khi họ cảm thấy có lợi. Nếu các doanh nghiệp logistics trong nước có thể chào giá cạnh tranh, chất lượng dịch vụ tốt thì chắc chắn các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sẽ thay đổi sự lựa chọn của mình.

Về mặt quản lý nhà nước, Bộ Giao thông vận tải đã ban hành Quyết định số 1254/QĐ-BGTVT về việc phê duyệt Đề án phát triển đội tàu vận tải biển của Việt Nam. Cần nhanh chóng triển khai đề án đi vào cuộc sống, đồng thời cần thận trọng rút kinh nghiệm trước đây về việc phát triển đội tàu Vinalines để việc đầu tư đúng trọng điểm, đúng nhu cầu phát triển hoạt động logistics và xuất nhập khẩu. Thiết nghĩ, chính phủ cũng nên có các chính sách ưu đãi về thuế xuất nhập khẩu, thuế VAT để khuyến khích các doanh nghiệp xuất nhập khẩu sử dụng dịch vụ logistics do các doanh nghiệp Việt Nam cung cấp nhằm khuyến khích thêm các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thay đổi tập quán mua bán lâu nay.

Bài liên quan

Xuất nhập khẩu và "gánh nặng" chi phí logistics

Chi phí logistics bao gồm: lưu trữ hàng hóa, bao bì, đóng gói, kho bãi, vận chuyển hàng hóa, thủ tục hải quan... chiếm tỷ lệ khá lớn trong tổng giá thành sản phẩm. Chi phí này càng tăng cao sẽ kéo theo giá thành hàng hóa tăng theo. Ở Việt Nam, chi phí logistics đang là “thách thức” không nhỏ đối với doanh nghiệp và hàng hóa xuất nhập khẩu hiện nay.

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Toàn cảnh Kinh tế

Chiến lược hợp tác win-win để thúc đẩy sự phát triển bền vững

Chiến lược hợp tác win-win để thúc đẩy sự phát triển bền vững

Tại Hội nghị Thượng đỉnh Đổi mới Sáng tạo Việt Nam 2024, ông Nguyễn Hồ Nam - Nhà sáng lập Tập đoàn Bamboo Capital, Phó chủ tịch SVEF (Diễn đàn kinh tế Việt Nam – Thuỵ Sỹ) đã chia sẻ về tầm quan trọng của sự hợp tác trong việc phát triển doanh nghiệp thông qua phiên thảo luận “Xây dựng hợp tác để thành công”. Ông Nguyễn Hồ Nam đặc biệt nhấn mạnh về chiến lược hợp tác win-win để thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Toàn cảnh Kinh tế
Cảng Cái Mép - Thị Vải hướng tới trung tâm hàng hải Đông Nam Á

Cảng Cái Mép - Thị Vải hướng tới trung tâm hàng hải Đông Nam Á

Cảng Cái Mép - Thị Vải (CM-TV) đã làm tròn vai của một cảng cửa ngõ lớn nhất nước và có vai trò quan trọng đối với phát triển vùng Đông Nam Bộ cũng như cả nước và đang hướng tới trở thành trung tâm hàng hải của Đông Nam Á.

Toàn cảnh Kinh tế
Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

(VLR) Trong bối cảnh cả nước đang tích cực thúc đẩy việc sắp xếp các đơn vị hành chính nhằm tối ưu hóa quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) đã tiên phong thực hiện giai đoạn đầu của kế hoạch sắp xếp hành chính cấp huyện, xã. Công tác này không chỉ là thách thức lớn mà còn mang lại những triển vọng quan trọng, đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.

Toàn cảnh Kinh tế
TPHCM và Trung Quốc còn nhiều lĩnh vực tiềm năng tăng cường hợp tác

TPHCM và Trung Quốc còn nhiều lĩnh vực tiềm năng tăng cường hợp tác

Trưa 19/11, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã có buổi tiếp Tân Đại sứ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Việt Nam Hà Vĩ đến chào xã giao, nhân dịp nhận nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam.

Toàn cảnh Kinh tế
Việt Nam – Vương quốc Anh: Thúc đẩy hợp tác song phương ứng phó biến đổi khí hậu

Việt Nam – Vương quốc Anh: Thúc đẩy hợp tác song phương ứng phó biến đổi khí hậu

Ngày 19/11, bên lề Hội nghị lần thứ 29 các Bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP29) tại Azerbaijan, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành đã có cuộc gặp song phương với bà Rachel Kyte, Đại diện đặc biệt về Khí hậu, an ninh năng lượng và net-zero của Bộ Ngoại giao Vương quốc Anh.

Toàn cảnh Kinh tế
Ngành Ngân hàng luôn tiên phong, đi đầu trong việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG

Ngành Ngân hàng luôn tiên phong, đi đầu trong việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG

Ngày 19/11, tại Hà Nội, Báo Đầu tư đã tổ chức Hội thảo “ESG trong ngành Ngân hàng: Thực thi để dẫn đầu”. Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo.

Toàn cảnh Kinh tế

Nổi bật Tạp chí Vietnam Logistics Review

Xây dựng mạng lưới đối tác chiến lược bằng cách nào?

Xây dựng mạng lưới đối tác chiến lược bằng cách nào?

Sự hài lòng của khách hàng là một thước đo quan trọng trong việc ra quyết định, nhưng nhiều nhà lãnh đạo chưa tận dụng hiệu quả lợi thế này.

Thời sự - Logistics
Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

(VLR) Trong bối cảnh cả nước đang tích cực thúc đẩy việc sắp xếp các đơn vị hành chính nhằm tối ưu hóa quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) đã tiên phong thực hiện giai đoạn đầu của kế hoạch sắp xếp hành chính cấp huyện, xã. Công tác này không chỉ là thách thức lớn mà còn mang lại những triển vọng quan trọng, đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.

Toàn cảnh Kinh tế
Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

(VLR) Trong bối cảnh ngành logistics tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, việc cải thiện chất lượng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là sàn bê tông, đóng vai trò quan trọng trong nâng cao hiệu quả vận hành nhà kho. Premier Concrete Equipment Việt Nam (PCE Việt Nam), thành viên của tập đoàn Allen Engineering Corporation (Mỹ), đã trở thành một trong những đơn vị tiên phong cung cấp các giải pháp sàn bê tông đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp logistics đang trên đà phát triển mạnh.

Thương hiệu - Giao thương
How to Build a Strategic Stakeholder Network?

How to Build a Strategic Stakeholder Network?

Customer satisfaction is a crucial metric in strategic decision-making, yet many leaders fail to fully capitalize on its advantages.

English
High-Quality Concrete Floors: A Foundational Factor for Modern Logistics Warehouses

High-Quality Concrete Floors: A Foundational Factor for Modern Logistics Warehouses

(VLR) Amid the robust growth of Vietnam's logistics sector, improving infrastructure quality especially concrete floors has become crucial to enhancing warehouse operational efficiency. Premier Concrete Equipment Vietnam (PCE Vietnam), a subsidiary of the U.S.-based Allen Engineering Corporation, has emerged as a pioneer in providing international-standard concrete flooring solutions tailored to the dynamic logistics industry.

English

Đừng bỏ lỡ

Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

Tiếp bước đổi mới hành chính tại Bà Rịa - Vũng Tàu

(VLR) Trong bối cảnh cả nước đang tích cực thúc đẩy việc sắp xếp các đơn vị hành chính nhằm tối ưu hóa quản lý nhà nước và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) đã tiên phong thực hiện giai đoạn đầu của kế hoạch sắp xếp hành chính cấp huyện, xã. Công tác này không chỉ là thách thức lớn mà còn mang lại những triển vọng quan trọng, đặt nền móng cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.

Toàn cảnh Kinh tế
Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

Sàn bê tông chất lượng cao: Yếu tố nền tảng cho kho logistics hiện đại

(VLR) Trong bối cảnh ngành logistics tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, việc cải thiện chất lượng cơ sở hạ tầng, đặc biệt là sàn bê tông, đóng vai trò quan trọng trong nâng cao hiệu quả vận hành nhà kho. Premier Concrete Equipment Việt Nam (PCE Việt Nam), thành viên của tập đoàn Allen Engineering Corporation (Mỹ), đã trở thành một trong những đơn vị tiên phong cung cấp các giải pháp sàn bê tông đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp logistics đang trên đà phát triển mạnh.

Thương hiệu - Giao thương
Lịch thanh toán “365 ngày hạnh phúc” cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris

Lịch thanh toán “365 ngày hạnh phúc” cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris

Đón xu hướng dòng tiền, và nhu cầu tự do tài chính của người trẻ yêu biển, chủ đầu tư TDG Group ra mắt giải pháp tài chính cho khách hàng sở hữu căn hộ Polaris với lịch thanh toán siêu đặc biệt “365 ngày hạnh phúc”.

Thương hiệu - Giao thương
Optimizing "Last Mile" Logistics: The Key to Enhancing Delivery Efficiency

Optimizing "Last Mile" Logistics: The Key to Enhancing Delivery Efficiency

(VLR) In an era where e-commerce is booming, "last mile" logistics the final stage of delivery where goods are transported from distribution centers to consumers has become more than just a part of the supply chain; it is a critical factor determining the success or failure of businesses. This stage directly impacts customer satisfaction, as delivery speed, accuracy, and the overall receiving experience rely heavily on its efficiency.

English
Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

Tối ưu hóa Logistics "Last Mile": Chìa khóa nâng cao hiệu quả giao hàng

(VLR) Trong thời đại thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, logistics "last mile" – giai đoạn vận chuyển cuối cùng đưa hàng hóa từ trung tâm phân phối đến tay người tiêu dùng – không chỉ là một phần của chuỗi cung ứng mà còn là yếu tố then chốt quyết định thành bại của doanh nghiệp. Đây là khâu trực tiếp ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng, bởi tốc độ giao hàng, sự chính xác và trải nghiệm nhận hàng đều phụ thuộc vào giai đoạn này.

Thời sự - Logistics
Global Manufacturing Shift: China, Mexico, and the Impact on U.S. Supply Chains

Global Manufacturing Shift: China, Mexico, and the Impact on U.S. Supply Chains

(VLR) In the context of globalization and trade tensions, Chinese companies are relocating production to Mexico, creating significant changes in supply chains and having a profound impact on the U.S. economy.

English
Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

Dịch chuyển sản xuất toàn cầu: Trung Quốc, Mexico và tác động đến chuỗi cung ứng Mỹ

(VLR) Trong bối cảnh toàn cầu hóa và căng thẳng thương mại, các công ty Trung Quốc đang chuyển dịch sản xuất sang Mexico, tạo ra những thay đổi đáng kể trong chuỗi cung ứng và ảnh hưởng sâu rộng đến kinh tế Mỹ.

Thời sự - Logistics
Tập đoàn Hoàng Quân ra mắt Hoàng Quân Land

Tập đoàn Hoàng Quân ra mắt Hoàng Quân Land

Tại sự kiện “Vì 01 triệu mái ấm gia đình Việt”, Hoàng Quân Land của Tập đoàn Hoàng Quân chính thức ra mắt với sứ mệnh góp phần hiện thực hóa giấc mơ sở hữu nhà ở xã hội của hàng triệu người dân Việt Nam.

Thương hiệu - Giao thương
TP.HCM: Ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng

TP.HCM: Ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng

Chủ tịch UBND Thành phố đã có ý kiến chỉ đạo về triển khai Thông báo số 468/TB-VPCP ngày 15/10/2024 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận Phiên họp lần thứ năm của Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu.

Hạ tầng
Green Logistics in Asia: A New Driver for Transport Development

Green Logistics in Asia: A New Driver for Transport Development

As climate change becomes a global challenge, industries are compelled to innovate and adapt to the demands of sustainable development. Logistics, a vital artery in the global supply chain, is no exception to this trend.

English

Xem thêm