
Những thách thức này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và đầu tư, mà còn tác động trực tiếp đến chiến lược tài chính và khả năng phục hồi của doanh nghiệp trên toàn cầu.
Chỉ số Lạc quan Kinh doanh Toàn cầu đã giảm 12,9% so với quý trước, phản ánh sự thận trọng của cộng đồng doanh nghiệp trước tình hình kinh tế đầy biến động. Bên cạnh đó, chỉ 51% doanh nghiệp cho biết họ tự tin trong việc quản lý rủi ro chuỗi cung ứng, giảm mạnh so với 59% của quý IV/2024.
Doanh nghiệp lo ngại trước sự suy giảm niềm tin kinh doanh
Sự phân hóa trong tâm lý doanh nghiệp theo quy mô.
Theo ông Neeraj Sahai, Chủ tịch Dun & Bradstreet International, mức độ lạc quan của doanh nghiệp bị chi phối mạnh bởi quy mô hoạt động của họ.
- Doanh nghiệp lớn: Nhờ có lợi thế về quy mô và nguồn lực, các tập đoàn lớn vẫn duy trì được sự tự tin nhất định, đặc biệt trong việc quản lý chuỗi cung ứng và rủi ro tài chính.
- Doanh nghiệp vừa: Mức độ lạc quan giảm 36%, do họ gặp khó khăn hơn trong việc thích ứng với sự thay đổi của chính sách thương mại và thị trường.
- Doanh nghiệp nhỏ: Mặc dù chịu ít áp lực hơn, nhưng mức độ lạc quan cũng đã giảm 3,5%, do những bất ổn kinh tế làm ảnh hưởng đến khả năng mở rộng và tăng trưởng.
Ngoài ra, hơn 80% các nền kinh tế được khảo sát báo cáo sự suy giảm về mức độ lạc quan đối với đơn hàng xuất khẩu mới. Đáng chú ý, gần một nửa trong số này có hơn 10% hoạt động thương mại liên quan đến Mỹ hoặc Trung Quốc, phản ánh sự phụ thuộc lớn vào hai cường quốc kinh tế và những lo ngại về tác động của chính sách thương mại mới.

Sự sụt giảm của các chỉ số kinh tế quan trọng
Không chỉ có chỉ số lạc quan kinh doanh toàn cầu giảm, mà hàng loạt các chỉ số kinh tế quan trọng khác cũng ghi nhận sự sụt giảm:
- Chỉ số Niềm tin Đầu tư Kinh doanh Toàn cầu: Giảm 4,7%, phản ánh sự thận trọng trong việc mở rộng đầu tư.
- Chỉ số Niềm tin Tài chính Doanh nghiệp Toàn cầu: Giảm 8,9%, cho thấy mối lo ngại về khả năng tài chính của doanh nghiệp.
- Chỉ số Duy trì Liên tục Chuỗi Cung ứng Toàn cầu: Giảm 10,4%, cho thấy những thách thức mới trong việc duy trì chuỗi cung ứng ổn định.
Tuy nhiên, Chỉ số ESG Toàn cầu (Môi trường, Xã hội & Quản trị doanh nghiệp) lại tăng 2,4%, cho thấy doanh nghiệp vẫn tiếp tục tập trung vào phát triển bền vững, bất chấp khó khăn kinh tế.
Ông Arun Singh, Kinh tế trưởng toàn cầu của Dun & Bradstreet, nhận định: Mặc dù các ngân hàng trung ương toàn cầu đang cắt giảm lãi suất, chi phí vốn vẫn được đánh giá ở mức cao, làm gia tăng rủi ro tín dụng. Điều này càng trở nên rõ ràng hơn khi niềm tin vào doanh số bán hàng và lợi nhuận suy giảm."
Tác động của thuế quan và chính sách thương mại
Mặc dù khảo sát của Dun & Bradstreet được thực hiện trước những diễn biến mới nhất về thuế quan, nhưng các lo ngại địa chính trị đã gia tăng vào cuối năm 2024 và được phản ánh rõ rệt trong báo cáo.
Bà Suzie Petrusic, Giám đốc phân tích cấp cao tại Gartner’s Supply Chain Practice, nhận định:
"Các doanh nghiệp nên coi sự biến động của thuế quan như một sự kiện kéo dài nhiều năm, chứ không phải chỉ là một sự kiện ngắn hạn."
Điều này đòi hỏi Giám đốc Chuỗi cung ứng (CSCO) cần có kế hoạch ứng phó linh hoạt hơn, bao gồm:
- Đánh giá lại nguồn cung ứng toàn cầu, giảm sự phụ thuộc vào một số quốc gia trọng điểm.
- Đẩy mạnh sản xuất nội địa, nhằm tránh những rủi ro từ chiến tranh thương mại.
- Tìm kiếm các thị trường mới, đặc biệt là những khu vực ít bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế quan.
Ông Brian Whitlock, Giám đốc nghiên cứu cấp cao tại Gartner, cho rằng:
"Những doanh nghiệp có chiến lược dài hạn sẽ không thể chỉ đơn thuần phòng thủ, mà cần chủ động tái định hình mô hình kinh doanh để tạo lợi thế cạnh tranh."
Giải pháp cho doanh nghiệp: Hướng đi nào trong năm 2025?
1. Đa dạng hóa chuỗi cung ứng và quản lý rủi ro
- Tìm kiếm đối tác mới từ các khu vực ít chịu tác động từ xung đột thương mại.
- Ứng dụng công nghệ trong chuỗi cung ứng, tối ưu hóa logistics và giảm chi phí vận hành.
2. Tăng cường quản lý tài chính và dòng tiền
- Tập trung vào các khoản đầu tư chiến lược, thay vì mở rộng quá nhanh.
- Đàm phán với nhà cung cấp và ngân hàng, đảm bảo các điều kiện thanh toán linh hoạt hơn.
3. Chuyển đổi số và phát triển bền vững
- Đẩy mạnh tự động hóa và AI trong hoạt động sản xuất và kinh doanh.
- Tuân thủ tiêu chuẩn ESG, giúp doanh nghiệp tiếp cận các quỹ đầu tư xanh và mở rộng thị trường.
Chủ động thích ứng để bứt phá
Rõ ràng, năm 2025 không phải là một năm dễ dàng đối với doanh nghiệp toàn cầu. Tuy nhiên, thách thức cũng đồng nghĩa với cơ hội. Những doanh nghiệp biết cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng, quản lý tài chính chặt chẽ và đầu tư vào chuyển đổi số sẽ có lợi thế cạnh tranh và khả năng tồn tại mạnh mẽ hơn.
Trong bối cảnh bất ổn, sự chủ động, linh hoạt và đổi mới sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.