Tăng trưởng kinh tế: Kỳ vọng và thực tế
Trong quý I/2025, GDP của Việt Nam tăng 6,93%, cho thấy sự phục hồi tích cực sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% cho cả năm, nền kinh tế cần duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ trong các quý tiếp theo. Các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2025 lần lượt là 5,8% và 6,6%, cho thấy sự thận trọng trước những biến động kinh tế toàn cầu.

Mức tăng trưởng này phản ánh sự phục hồi của các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và dịch vụ, đặc biệt là du lịch và thương mại điện tử. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào xuất khẩu và các thị trường lớn như Hoa Kỳ và Trung Quốc khiến nền kinh tế dễ bị tổn thương trước các chính sách bảo hộ và biến động thị trường quốc tế.
Động lực tăng trưởng: Đầu tư công và cải cách thể chế
Đầu tư công được xem là một trong những động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Việc giải ngân hiệu quả các dự án hạ tầng, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông và năng lượng, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất và kinh doanh. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 4/2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt 15,56% kế hoạch, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước, cho thấy cần có những biện pháp mạnh mẽ để cải thiện tình hình.

Bên cạnh đó, cải cách thể chế, tinh gọn bộ máy hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh. Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường minh bạch và chống tham nhũng sẽ góp phần thu hút đầu tư trong và ngoài nước, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
Thách thức từ bên ngoài: Biến động toàn cầu và chính sách bảo hộ
Kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, do đó dễ bị ảnh hưởng bởi các biến động kinh tế và chính trị toàn cầu. Việc Mỹ áp dụng chính sách thuế quan mới và căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn có thể tác động tiêu cực đến xuất khẩu của Việt Nam. Ngoài ra, lạm phát toàn cầu và biến đổi khí hậu cũng là những yếu tố rủi ro cần được theo dõi chặt chẽ.

Để giảm thiểu tác động từ bên ngoài, Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tăng cường liên kết kinh tế khu vực và thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Việc phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ và nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng sẽ giúp nền kinh tế trở nên linh hoạt và bền vững hơn trước những biến động toàn cầu.
Thách thức nội tại: Năng suất lao động và chuyển đổi số
Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng kể, Việt Nam vẫn đối mặt với thách thức về năng suất lao động thấp và tốc độ chuyển đổi số chậm. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, năng suất lao động của Việt Nam năm 2022 chỉ bằng 11,4% mức năng suất lao động của Singapore, 35,4% của Malaysia và 64,8% của Thái Lan. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và sản xuất là cần thiết để tăng cường năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Chuyển đổi số là một trong những ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình này vẫn gặp nhiều khó khăn, bao gồm hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, thiếu hụt nhân lực chất lượng cao và nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của chuyển đổi số. Để khắc phục, cần có chiến lược toàn diện, bao gồm đầu tư vào hạ tầng số, đào tạo nhân lực và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp.
Kết luận
Năm 2025 mở ra nhiều cơ hội cho kinh tế Việt Nam bứt phá, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng đề ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân trong việc thực hiện các chính sách kinh tế hiệu quả, cải cách thể chế và đầu tư vào nguồn nhân lực. Chỉ khi đó, Việt Nam mới có thể tận dụng tối đa tiềm năng và vượt qua những rào cản trên con đường phát triển bền vững.
Việc nâng cao năng suất lao động, đẩy mạnh chuyển đổi số và cải thiện môi trường kinh doanh sẽ là những yếu tố then chốt giúp Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững trong những năm tới. Đồng thời, cần có các biện pháp chủ động để ứng phó với các rủi ro từ bên ngoài, đảm bảo sự ổn định và phát triển của nền kinh tế trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động.