Động thái này không chỉ giúp Việt Nam giảm nhẹ áp lực lên các ngành xuất khẩu chủ lực mà còn mở ra “khoảng lặng” quý giá để hai bên thúc đẩy đàm phán một thỏa thuận thương mại bền vững và cân bằng. Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với các làn sóng bảo hộ mậu dịch ngày càng gay gắt, phản ứng nhanh nhạy và chiến lược ngoại giao khéo léo của Việt Nam đang cho thấy hiệu quả bước đầu rõ rệt, đồng thời tạo tiền đề thuận lợi để doanh nghiệp trong nước tận dụng cơ hội, củng cố năng lực cạnh tranh và duy trì đà phục hồi kinh tế.

Thay đổi chính sách thuế quan của Hoa Kỳ và tác động đến Việt Nam
Ngày 9 tháng 4 năm 2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo hoãn áp dụng mức thuế 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam trong 90 ngày và giảm mức thuế này xuống còn 10% trong thời gian tạm hoãn. Quyết định này được đưa ra sau các cuộc đàm phán giữa Phó Thủ tướng Việt Nam Hồ Đức Phớc và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer tại Washington, nhằm tạo cơ hội cho hai bên thảo luận về thỏa thuận thương mại song phương.
Việc hoãn và giảm thuế này mang lại lợi ích đáng kể cho Việt Nam, giúp giảm áp lực lên các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày và điện tử. Thị trường chứng khoán Việt Nam phản ứng tích cực, với VN-Index tăng 6,6% trong ngày 10 tháng 4 năm 2025, mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 6 năm 2011.
Đáng chú ý, trong thông báo ngày 10 tháng 4 trên nền tảng Truth Social, Tổng thống Donald Trump không chỉ giải thích lý do áp thuế mới với Trung Quốc mà còn tiết lộ rằng có hơn 75 quốc gia đã chủ động liên hệ với Hoa Kỳ để đàm phán thương mại. Trong số này, Việt Nam nổi lên như một ví dụ điển hình của sự hợp tác không đối đầu. Việc không áp dụng các biện pháp trả đũa Hoa Kỳ, thay vào đó chọn phương án đàm phán, đã giúp Việt Nam nằm trong nhóm các nước được hoãn áp thuế trong 90 ngày và chỉ áp dụng mức thuế tạm thời 10%.

Đây được xem là minh chứng rõ ràng cho chính sách đối ngoại mềm dẻo nhưng hiệu quả của Việt Nam trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu. Bên cạnh đó, phản ứng tích cực từ thị trường chứng khoán không chỉ đến từ nhà đầu tư trong nước mà còn cả từ các quỹ đầu tư quốc tế đang quan sát khả năng ứng biến của Việt Nam trước biến động địa chính trị.
Phản ứng của cộng đồng doanh nghiệp và thị trường tài chính
Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong các ngành xuất khẩu chính, bày tỏ sự lạc quan về quyết định hoãn và giảm thuế của Hoa Kỳ. Nhiều doanh nghiệp đang tận dụng khoảng thời gian 90 ngày để tăng cường xuất khẩu và tìm kiếm các biện pháp nâng cao năng lực cạnh tranh. Thị trường tài chính toàn cầu cũng ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ sau thông báo của Tổng thống Trump, với chỉ số Nasdaq Composite tăng 12%, đánh dấu mức tăng tốt nhất trong 24 năm qua.
Ngoài ra, các doanh nghiệp lớn như Nike cũng hưởng lợi từ quyết định này, với cổ phiếu tăng 11% trong phiên giao dịch tại New York. Việt Nam, với vai trò là trung tâm sản xuất quan trọng cho nhiều công ty đa quốc gia, đang được xem xét như một điểm đến hấp dẫn cho các khoản đầu tư mới.

Ngoài Nike, nhiều tập đoàn lớn khác như Apple, Intel và Samsung - những doanh nghiệp có chuỗi cung ứng lớn tại Việt Nam - cũng được cho là đang tăng cường hoạt động sản xuất tại đây để tận dụng ưu đãi thuế tạm thời và môi trường kinh doanh ổn định. Sự quan tâm đặc biệt từ các nhà đầu tư Hoa Kỳ và quốc tế sau động thái của ông Trump đã khiến dòng vốn FDI dự báo sẽ có chuyển biến tích cực trong quý II/2025.
Triển vọng và chiến lược trong tương lai
Trong thời gian tạm hoãn 90 ngày, Việt Nam và Hoa Kỳ dự kiến sẽ tiến hành các cuộc đàm phán nhằm đạt được thỏa thuận thương mại công bằng và bền vững. Việt Nam cam kết tăng cường nhập khẩu các sản phẩm từ Hoa Kỳ, bao gồm cả hàng hóa quốc phòng và an ninh, nhằm giảm thặng dư thương mại và thể hiện thiện chí hợp tác.
Ngoài ra, Việt Nam cũng xem xét giảm thuế nhập khẩu đối với một số sản phẩm của Hoa Kỳ như khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và ô tô, đồng thời cho phép các dịch vụ công nghệ của Hoa Kỳ hoạt động tại Việt Nam, nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại song phương.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm để giảm thiểu rủi ro từ các biến động thương mại quốc tế. Việc tăng cường hợp tác với các đối tác thương mại khác ngoài Hoa Kỳ cũng được xem xét như một chiến lược dài hạn để đảm bảo sự phát triển bền vững.

Trên mạng xã hội và các kênh truyền thông quốc tế, Việt Nam cũng được nhắc đến như một hình mẫu về chiến lược ứng xử thông minh trong các cuộc đàm phán thương mại. Các chuyên gia từ Bloomberg và Nikkei Asia đánh giá rằng việc "trả lời đúng lúc, nói đúng điều, thể hiện đúng thiện chí" là yếu tố then chốt giúp Việt Nam không rơi vào vòng xoáy xung đột thương mại như Trung Quốc đang phải đối mặt khi bị tăng thuế lên 125%.
Đây là giai đoạn bản lề, không chỉ trong quan hệ thương mại với Hoa Kỳ mà còn là phép thử cho khả năng điều phối chính sách kinh tế vĩ mô và ngoại giao thương mại của Việt Nam trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.
Việc Hoa Kỳ hoãn áp thuế 46% và giảm xuống 10% đối với hàng hóa Việt Nam trong 90 ngày là cơ hội để hai nước tiến hành đàm phán và tìm kiếm giải pháp thương mại đôi bên cùng có lợi. Trong thời gian này, Việt Nam cần tận dụng cơ hội để tăng cường năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa thị trường và sản phẩm, đồng thời duy trì đối thoại tích cực với Hoa Kỳ nhằm đạt được thỏa thuận thương mại bền vững và công bằng. Sự chủ động và linh hoạt trong chiến lược kinh tế sẽ giúp Việt Nam không chỉ vượt qua thách thức hiện tại mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển trong tương lai.